Εκτοπισμένοι χριστιανοί του Ιράκ από την επίθεση του Ισλαμικού Κράτους στη Μοσούλη, κατά τη διάρκεια προσευχής σε στρατόπεδο προσφύγων στο Ερμπίλ
Του Τζεμίλ ΤουράνΣτη μάχη ενάντια στους φανατικούς μουσουλμάνους, σε στρατιωτικό-πολεμικό επίπεδο, είχαμε μέχρι πρόσφατα πολλούς θεατές-παρατηρητές από μακριά, αν εξαιρέσουμε την αμερικανική αεροπορική βοήθεια. Αλλωστε ο Ομπάμα το είχε δηλώσει: «Δεν έχουμε στρατηγική κατά του ISIS». Και είναι αλήθεια. Οταν οι τζιχαντιστές μπήκαν στη Μοσούλη και πήραν εκατοντάδες θωρακισμένα Hummer, που έγιναν φονικοί οδοστρωτήρες στα χέρια τους, οι ΗΠΑ αντέδρασαν με περιορισμένη επίθεση.
Από την πρώτη στιγμή η κουρδική κυβέρνηση ζήτησε από ΗΠΑ και Ευρώπη σύγχρονο και βαρύ οπλισμό, η ανταπόκριση όμως ήταν… βραδείας καύσεως. Τώρα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Τσακ Χέιγκελ, οκτώ χώρες έχουν αποφασίσει να στείλουν στρατιωτική βοήθεια στο Κουρδιστάν: ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Δανία, Καναδάς, Αλβανία και Κροατία. Το γερμανικό υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε ήδη να εξοπλίσει 4.000 πεσμεργκά.
Οι φανατικοί μουσουλμάνοι θέλουν να κρατήσουν μακριά ΗΠΑ και Ευρώπη, γι’ αυτό και προβαίνουν σε αποκεφαλισμούς ομήρων, θέαμα που σοκάρει. Υπό την απειλή αυτών τον βιντεοσκοπημένων φρικτών μηνυμάτων σιωπά η Τουρκία, αφού το ISIS κρατά ομήρους 48 Τούρκους της πρεσβείας στη Μοσούλη, μεταξύ των οποίων και τον πρέσβη.
Οι δυτικές χώρες φοβούνται και ενδεχόμενες τρομοκρατικές ενέργειες, διότι πάνω από 25 χιλιάδες άνθρωποι από 81 χώρες πολεμούν στο πλευρό των φανατικών. Ο αρχηγός της βρετανικής αστυνομίας ανακοίνωσε πως «μέσα στην Οργάνωση ISIS βρίσκονται 600 πολίτες μας», ενώ άλλες δημοσιογραφικές πηγές μιλούν για 700 Γάλλους, 500 Γερμανούς, 400 Ολλανδούς και 400 Τούρκους. Ουσιαστικά ο αρχηγός των τζιχαντιστών, Αλ Μπαγκντάτι, έχει κηρύξει πόλεμο με εκείνα τα κράτη που σύμφωνα με το παρανοϊκό του σχέδιο θα αποτελέσουν τμήματα του χαλιφάτου. Πολλοί όμως φανατικοί σουνίτες συμμερίζονται το όραμα γι’ αυτό κι έχουν μαζευτεί πάνω από 60.000 πολεμιστές αλλά και πολλοί, πάρα πολλοί σιωπηλοί -προς το παρόν- υποστηρικτές στις σουνιτικές χώρες.
Μαζεύουν τους τρομοκράτες
Γιατί μαζεύτηκαν όλοι αυτοί οι φανατικοί μουσουλμάνοι; Υπάρχει μία θεωρία διατυπωμένη από τον Αμερικανό Εντουαρντ Σνόουντεν, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Σαμπάχ». Είναι, λέει, η θεωρία της «σφηκοφωλιάς», σύμφωνα με την οποία μαζεύεις σε μια περιοχή τρομοκράτες απ’ όλο τον κόσμο, τους… βοηθάς και όταν μπουν στη «φωλιά» όλοι, τους πνίγεις εκεί μέσα. Και λέει, ακόμη, ότι αυτή η οργάνωση και η τακτική της ολοκληρώθηκε με τη βοήθεια των Αμερικανών και των Αγγλων και πως ο Αλ Μπαγκντάτι επί έναν χρόνο ελάμβανε από τη Μοσάντ στρατιωτική εκπαίδευση αλλά και ενδελεχή ενημέρωση επί θρησκευτικών θεμάτων. Μάλιστα ο εγκέφαλος του ISΙS είχε συνάντηση –και τα ανάλογα φωτογραφικά ενσταντανέ- με τον γερουσιαστή Τζον Μακ Κέιν.
Αν δεχτούμε τη θεωρία του Σνόουντεν, ο «καπνός» στη σφηκοφωλιά είναι το Κουρδιστάν, αφού το υπόλοιπο Ιράκ είναι ήδη χωρισμένο μεταξύ σιιτών και σουνιτών και υπάρχει εδώ και μια δεκαετία ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ τους. Οι Κούρδοι θα αντιστέκονταν μόνον αν κινδύνευε η ανεξαρτησία τους που ήδη βρισκόταν λίγο πριν από την τελική ευθεία, διότι κατά τα άλλα δεν είχαν να μοιράσουν τίποτα με θρησκείες και δόγματα.
Και αντιστάθηκαν οι Κούρδοι και ανταποκρίνονται στο δράμα του 1,5 εκατ. προσφύγων. Κι επειδή στο DNA των Κούρδων υπάρχει μεγάλη ευαισθησία γιατί είναι ένας λαός που γνωρίζει καλά από διωγμούς και σφαγές, οι πολίτες του Κουρδιστάν προσφέρουν τα σπίτια τους για να φιλοξενηθούν πρόσφυγες.
Η διαδικασία, συγκλονιστική: πηγαίνουν σε κρατικές υπηρεσίες και δηλώνουν τον αριθμό των μελών της οικογένειάς τους, τα τετραγωνικά του σπιτιού τους και τη διάθεσή τους να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, και οι υπηρεσίες αποφασίζουν τον αριθμό των προσφύγων που θα στείλουν στις συγκεκριμένες οικογένειες. Με αυτόν τον τρόπο άνοιξαν τα σπίτια τους στους κατατρεγμένους και οι Κούρδοι στο Κουρδιστάν Τουρκίας.
Αυτό έδωσε την ιστορική ευκαιρία στις κουρδικές οργανώσεις που ήταν χωρισμένες στα τέσσερα να ενωθούν. Το Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν-Ιράν από την πρώτη μέρα του πολέμου έστειλε 5.000 στρατιώτες στον εθνικό στρατό του Κουρδιστάν-Ιράκ. Κατά κάποιον τρόπο επαληθεύεται η δήλωση που είχε κάνει κάποτε ο Μπαρζανί προς τους Τούρκους: «Η Τουρκία πρέπει να προσέχει, αλλιώς θα πολεμήσει με 50 εκατομμύρια Κούρδους». Και 50 εκατομμύρια Κούρδοι είναι μια γροθιά απέναντι σ’ αυτή την τρομοκρατική οργάνωση.
Πόλη-φάντασμα
Στον καταυλισμό Μαχμούρ, που βρίσκεται στην περιοχή Σιντζάρ, έμεναν παραπάνω από 20 χρόνια 30.000 Κούρδοι από το Κουρδιστάν της Τουρκίας. Βρέθηκαν εκεί εξαιτίας των συγκρούσεων του 1990 μεταξύ του τουρκικού στρατού και του PKK. Τότε πολλά κουρδικά χωριά άδειασαν. Η μόνη λύση για τους κατοίκους ήταν η φυγή, αφού θα τους σκότωναν ή οι Τούρκοι, που υποψιάζονταν ότι βοηθούν το PKK, ή οι αντάρτες, που τους καταδίκαζαν για την ουδέτερη στάση τους.
Ενας καταυλισμός-πόλη
Ο καταυλισμός αυτός, αναγνωρισμένος από τον ΟΗΕ, είχε μετατραπεί σε πραγματική πόλη: σχολεία, παιδικές χαρές, χώροι αναψυχής, νοσοκομείο, δρόμοι και πεζόδρομοι. Ενα βράδυ έμεινα εκεί, αφού η συνάντησή μου με συμπατριώτες μου από το Αραράτ και η γιορτή που στήθηκε δεν επέτρεπαν βιαστικές αφηγήσεις και συγκινήσεις. Ακόμη με τη γεύση από το πρωινό αριάνι ήμουν και με τον κόμπο στον λαιμό από τον αποχαιρετισμό όταν έμαθα ότι προς το Μαχμούρ πήγαιναν οι πεσμεργκά για να το αδειάσουν επειδή κατέφταναν οι φανατικοί μουσουλμάνοι, με βαρύ οπλισμό στον οποίο δεν μπορούσε να απαντήσει εκείνη τη στιγμή η «ελαφρά ταξιαρχία» των Κούρδων.
Η πόλη-καταυλισμός άδειασε, όλοι οι κάτοικοί της σώθηκαν, όσα όμως είχαν αφήσει πίσω τους, όσα είχαν δημιουργήσει έγιναν ρημαδιό από την επέλαση των τρομοκρατών. Τρεις μέρες κράτησε το καταστροφικό πάρτι των τζιχαντιστών. Την τέταρτη οι πεσμεργκά, κατάλληλα οπλισμένοι, πήραν την πόλη πίσω. Οι κάτοικοί του ξαναγύρισαν στους καμένους και διαλυμένους κόπους τους, στη βαριά ατμόσφαιρα που μύριζε καμένες σάρκες.
Εκεί, από τα πτώματα φανατικών μουσουλμάνων αποκαλύφθηκε πως μερικοί δεν ήταν καν μουσουλμάνοι, διότι η βασική ένδειξη, η περιτομή, δεν υπήρχε. Αποδείχθηκε αυτό που ακουγόταν, ότι στις τάξεις του ISIS έχουν εισχωρήσει λογιών μισθοφόροι – ποινικοί, ναρκομανείς, άρπαγες. Μόλις μπαίνουν στις πόλεις αδειάζουν τράπεζες και μαγαζιά, φορτώνουν τα λάφυρα σε Hummer, αυτοκίνητα και όπου μπορούν, αφού η θρησκεία το προβλέπει: «Τα λάφυρα και οι γυναίκες του πολέμου είναι δικά σου και μπορείς να τα πάρεις».
Εικόνες τραγωδίας
Η Μπαχσάν Ζεγκανέ, ανώτερη σύμβουλος γυναικών στην κουρδική κυβέρνηση, σε συνέντευξή της, μη μπορώντας να κρύψει τη συγκίνηση και την ταραχή της από τις συγκλονιστικές εικόνες που αντικρίζει, έδωσε τον αριθμό των προσφύγων που φιλοξενεί το Κουρδιστάν: «Αρχικά 250 χιλιάδες από το Ροζαβά, τώρα πάνω από 700 χιλιάδες. Υπήρχαν ήδη και τα αδέρφια μας από το Κουρδιστάν της Τουρκίας. Εχουμε αυτή τη στιγμή 1,5 εκατ. πρόσφυγες και είμαστε υποχρεωμένοι να τους φροντίσουμε, να τους παράσχουμε ό,τι και όσα μπορούμε. Ποτέ δεν θα φύγει από τα μάτια μου η εικόνα της χριστιανής μάνας που έτρεχε στην κοιλάδα Νονόβα στη Μοσούλη αλαφιασμένη και αλλοπαρμένη αναζητώντας την εννιάχρονη κόρη της που της είχαν αρπάξει οι τζιχαντιστές».
Κάνουν ό,τι μπορούν
Το Κουρδιστάν πράγματι προσφέρει όσα περισσότερα μπορεί στους πρόσφυγες και δεν έχει εμποδίσει σε κανέναν απελπισμένο και κυνηγημένο την είσοδο. Στο Μπατζέτ Καντέλα, στρατόπεδο προσφύγων στο Ντοχόκ, φιλοξενούνται 400 χιλιάδες Γεζήδες, χριστιανοί και Τουρκμένοι, και στο Eρμπίλ, στο στρατόπεδο Μπαχάρκα, που δημιουργήθηκε αυτές τις μέρες, ήρθαν πάνω από 30 χιλ. άνθρωποι, μεταξύ αυτών και 6 χιλ. οικογένειες Αράβων από τη Μοσούλη.
Η κουρδική κυβέρνηση μπροστά σ’ αυτή την τραγωδία των ανθρώπων αποφάσισε να δημιουργήσει ακόμη 12 στρατόπεδα – 3 στη Σουλεϊμανίγια, 3 στο Ερμπίλ, 6 στο Ντοχόκ. Από συνήθεια της γλώσσας λέμε ότι υπάρχουν στρατόπεδα προσφύγων.
Στην ουσία δημιουργούνται οικισμοί, στους οποίους προσφέρουν εθελοντική δουλειά μέλη διαφόρων ευρωπαϊκών μη κυβερνητικών οργανώσεων, κάτοικοι της περιοχής αλλά και σπουδαίες στον τομέα τους προσωπικότητες, όπως ο γεννημένος στο Σεγκάλ, σουηδικής υπηκοότητας, νομπελίστας γιατρός Στάφεν Εσεν, ο οποίος με τους βοηθούς του και την προληπτική ιατρική που ακολουθούν έχει κρατήσει μακριά από τους οικισμούς την εξάπλωση ασθενειών και ιδίως μεταξύ των παιδιών.
Μόνο που τα παιδιά των περιοχών απ’ όπου έχουν περάσει οι φανατικοί μουσουλμάνοι ή εκείνων που απειλούνται, δεν έχουν σχολεία να πάνε τώρα, στις 10 Σεπτέμβρη, που άρχισε η σχολική χρονιά – τα σχολεία τους καταστράφηκαν ή φιλοξενούν αναγκαστικά πεσμεργκά (5.750 σχολεία, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση).
