Ηταν μια από τις σπανιότατες
περιπτώσεις που η Αίγυπτος έκανε κάτι θετικό για τους οικονομολόγους.
Τον προηγούμενο μήνα αυξήθηκαν οι τιμές των καυσίμων, καθώς η κυβέρνηση
έκοψε ένα τμήμα των γενναιόδωρων επιδοτήσεων. Παρά τις εκδηλώσεις
διαμαρτυρίας και τη δυσαρέσκεια που προκάλεσε στα φτωχά στρώματα, ο
Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ο νέος πρόεδρος της Αιγύπτου, φαίνεται να προχωρά
στη μεταρρύθμιση που εδώ και χρόνια ζητά το ΔΝΤ και την οποία ανέβαλλαν
οι προηγούμενοι πρόεδροι.
Ο κ. Σίσι φαίνεται αποφασισμένος να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της αιγυπτιακής οικονομίας που παρέπαιε τα τελευταία τρία χρόνια εξαιτίας της πολιτικής κρίσης, που έδιωξε τους επενδυτές και προκάλεσε κατάρρευση του τουρισμού. Στις αρχές του μήνα αρνήθηκε να υπογράψει τον προϋπολογισμό προτού προβλέψει ο υπουργός Οικονομικών μείωση του ελλείμματος για το επόμενο έτος από το 12% στο 10%. Δεν είναι σαφές κατά πόσον βγαίνουν οι υπολογισμοί, αλλά ήδη έχει επιβληθεί φόρος στα κέρδη από την απόδοση των χρηματιστηρίων και σχεδιάζει να επιβάλει ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος. Τα έσοδα αυτά, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια που της προσφέρουν οι χώρες του Κόλπου που διάκεινται φιλικά προς το νέο καθεστώς, έχουν βελτιώσει κάπως την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Τον Ιούνιο η Pepsico και η σαουδαραβική εταιρεία τροφίμων Almarai εξέφρασαν την πρόθεση να επενδύσουν 345 εκατ. δολάρια σε μια αιγυπτιακή κοινοπραξία. Δεδομένου ότι ο κ. Σίσι μάλλον θα επαναφέρει τη σταθερότητα στη χώρα, η οικονομία φαίνεται να βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από αυτήν που είχε μετά την αποπομπή του Χόσνι Μουμπάρακ τον Ιανουάριο του 2011. Ολα αυτά όμως απέχουν πολύ ακόμη από τη γενική αναδιάρθρωση που χρειάζεται η οικονομία της Αιγύπτου.
Η χώρα γνώριζε μια μέτρια ανάπτυξη από το 2004 ώς το 2011, αλλά σε μεγάλο βαθμό αυτή οφειλόταν στην «αγορά στέγης παρά στην παραγωγική δραστηριότητα», αναφέρει ο Μουχαμάντ αλ Κόμι του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στο Κάιρο. Ως αιτίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη αναφέρει την πολιτική αστάθεια, τη μεγάλη και αναποτελεσματική γραφειοκρατία και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Η Αίγυπτος χρειάζεται δαπάνες για παιδεία, υγεία και έρευνα. Μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της, όμως, διοχετεύεται σε επιδοτήσει,ς καθώς και σε μισθούς για τη γραφειοκρατία της χώρας και σε τόκους για την αποπληρωμή του χρέους της. Η κυβέρνηση έχει συγκεντρώσει τεράστια χρέη προς τις εταιρείες που παράγουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της χώρας.
Ο ιδιωτικός τομέας της Αιγύπτου κυριαρχείται από μεγάλα συγκροτήματα, καθώς είναι δύσκολη η ανεύρεση χρηματοδότησης και γης και οι μικρές επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται δύσκολα και ο κ. Σίσι θα χρειαστεί είτε να ενοχλήσει την πολιτική βάση του στις δημόσιες υπηρεσίες είτε να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερες αντιδράσεις, ενώ ήδη έχει καταστείλει πολλές κινητοποιήσεις. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο στρατός ανέκτησε τους τελευταίους μήνες τον εξέχοντα ρόλο του στην οικονομία, καθώς ηγήθηκε πρωτοβουλίας για την ανακαίνιση της διώρυγας του Σουέζ, για παράδειγμα.
Οι ομιλίες του κ. Σίσι προδίδουν την πίστη του σε μια οικονομία που θα διοικείται από ένα καλοπροαίρετο υπερπροστατευτικό κράτος. Δεν λέει πολλά για έναν καινοτόμο και παραγωγικό ιδιωτικό τομέα. Είναι ντροπή, λέει ο κ. Κόμι και τονίζει: «Χώρες όπως η Τουρκία έχουν αποδείξει ότι είναι δυνατόν να μετασχηματιστεί η οικονομία, αλλά, αντί να εφαρμόζουν σύγχρονες πολιτικές, οι πολιτικοί ταγοί της Αιγύπτου εξακολουθούν να ζουν στην εποχή των Φαραώ».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ο κ. Σίσι φαίνεται αποφασισμένος να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της αιγυπτιακής οικονομίας που παρέπαιε τα τελευταία τρία χρόνια εξαιτίας της πολιτικής κρίσης, που έδιωξε τους επενδυτές και προκάλεσε κατάρρευση του τουρισμού. Στις αρχές του μήνα αρνήθηκε να υπογράψει τον προϋπολογισμό προτού προβλέψει ο υπουργός Οικονομικών μείωση του ελλείμματος για το επόμενο έτος από το 12% στο 10%. Δεν είναι σαφές κατά πόσον βγαίνουν οι υπολογισμοί, αλλά ήδη έχει επιβληθεί φόρος στα κέρδη από την απόδοση των χρηματιστηρίων και σχεδιάζει να επιβάλει ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος. Τα έσοδα αυτά, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια που της προσφέρουν οι χώρες του Κόλπου που διάκεινται φιλικά προς το νέο καθεστώς, έχουν βελτιώσει κάπως την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Τον Ιούνιο η Pepsico και η σαουδαραβική εταιρεία τροφίμων Almarai εξέφρασαν την πρόθεση να επενδύσουν 345 εκατ. δολάρια σε μια αιγυπτιακή κοινοπραξία. Δεδομένου ότι ο κ. Σίσι μάλλον θα επαναφέρει τη σταθερότητα στη χώρα, η οικονομία φαίνεται να βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από αυτήν που είχε μετά την αποπομπή του Χόσνι Μουμπάρακ τον Ιανουάριο του 2011. Ολα αυτά όμως απέχουν πολύ ακόμη από τη γενική αναδιάρθρωση που χρειάζεται η οικονομία της Αιγύπτου.
Η χώρα γνώριζε μια μέτρια ανάπτυξη από το 2004 ώς το 2011, αλλά σε μεγάλο βαθμό αυτή οφειλόταν στην «αγορά στέγης παρά στην παραγωγική δραστηριότητα», αναφέρει ο Μουχαμάντ αλ Κόμι του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στο Κάιρο. Ως αιτίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη αναφέρει την πολιτική αστάθεια, τη μεγάλη και αναποτελεσματική γραφειοκρατία και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Η Αίγυπτος χρειάζεται δαπάνες για παιδεία, υγεία και έρευνα. Μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της, όμως, διοχετεύεται σε επιδοτήσει,ς καθώς και σε μισθούς για τη γραφειοκρατία της χώρας και σε τόκους για την αποπληρωμή του χρέους της. Η κυβέρνηση έχει συγκεντρώσει τεράστια χρέη προς τις εταιρείες που παράγουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της χώρας.
Ο ιδιωτικός τομέας της Αιγύπτου κυριαρχείται από μεγάλα συγκροτήματα, καθώς είναι δύσκολη η ανεύρεση χρηματοδότησης και γης και οι μικρές επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται δύσκολα και ο κ. Σίσι θα χρειαστεί είτε να ενοχλήσει την πολιτική βάση του στις δημόσιες υπηρεσίες είτε να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερες αντιδράσεις, ενώ ήδη έχει καταστείλει πολλές κινητοποιήσεις. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο στρατός ανέκτησε τους τελευταίους μήνες τον εξέχοντα ρόλο του στην οικονομία, καθώς ηγήθηκε πρωτοβουλίας για την ανακαίνιση της διώρυγας του Σουέζ, για παράδειγμα.
Οι ομιλίες του κ. Σίσι προδίδουν την πίστη του σε μια οικονομία που θα διοικείται από ένα καλοπροαίρετο υπερπροστατευτικό κράτος. Δεν λέει πολλά για έναν καινοτόμο και παραγωγικό ιδιωτικό τομέα. Είναι ντροπή, λέει ο κ. Κόμι και τονίζει: «Χώρες όπως η Τουρκία έχουν αποδείξει ότι είναι δυνατόν να μετασχηματιστεί η οικονομία, αλλά, αντί να εφαρμόζουν σύγχρονες πολιτικές, οι πολιτικοί ταγοί της Αιγύπτου εξακολουθούν να ζουν στην εποχή των Φαραώ».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
