Οι καταδιωκόμενοι χριστιανοί του Πακιστάν / του Ακμπάρ Αχμέντ
Ο Tom Holland είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος
O François-Xavier Maigre είναι δημοσιογράφος και μουσικοσυνθέτης
ΠΗΓΗ http://ppol.gr/cm/
Κατά τη γνώμη μου σπάνια θα πρέπει να υπήρξε πιο ορεκτικός στόχος για τους ταλιμπάν του Πακιστάν: πέραν των 750 φοιτητών που θα λάβαιναν το πτυχίο τους στην τελετή αποφοίτησής τους από το «χριστιανικό κολέγιο Φόρμαν» (FCC) στις
30 Νοεμβρίου, υπήρχαν και 2,000 καλεσμένοι, στους οποίους
συγκαταλέγονταν ο Αμερικανός κοσμήτορας και δύο από τους πέντε
περιφερειακούς κυβερνήτες του Πακιστάν. Στη Λαχώρη, οι αρχές βρίσκονταν
σε συναγερμό. Η αστυνομία είχε πληροφορηθεί πως οι ταλιμπάν είχαν ήδη
ενεργοποιήσει ομάδες αυτοκτονίας στην πόλη, επιδιώκοντας να εκδικηθούν
τον θάνατο του ηγέτη τους Χακιμουλάχ Μεχσούντ (Hakimullah Mehsud), που είχε χτυπηθεί από ένα αμερικανικό μη-επανδρωμένο αεροσκάφος. Στόχοι τους ήταν κρατικοί αξιωματούχοι και ξένοι, κατά προτίμηση Αμερικανοί.
Το FCC
είναι το κορυφαίο χριστιανικό εκπαιδευτικό ίδρυμα που εορτάζει φέτος
την 150ή επέτειο της λειτουργίας του. Από τους 6,000 φοιτητές του, μόνο
600 είναι χριστιανοί· αυτό που είναι παράδοξο είναι πόσο αρμονικά κυλάει
η ζωή του πανεπιστημίου.
Όπως πολλοί μη-χριστιανοί Πακιστανοί, οφείλω κι εγώ την μόρφωσή μου σε χριστιανούς εκπαιδευτικούς, όχι μόνο στο FCC αλλά και στο προηγούμενο σχολείο μου, το «Μπερν Χολ» (ABHC) στο Αμπονταμπάντ, που διευθυνόταν από ρωμαιοκαθολικούς ιερείς. Αγαπούσαμε και σεβόμαστε τους χριστιανούς δασκάλους μας, κι εκείνοι εμάς.
Θεωρούσαμε αυτονόητο πως η αρμονική συνύπαρξη και η συνεργασία μεταξύ
ανθρώπων που πιστεύουν σε διαφορετικές θρησκείες δεν ήταν απλά δυνατή,
αλλά κι απολύτως φυσιολογική. Το αποδείκνυε η καθημερινότητά μας αυτό.
Μετά
από μισό αιώνα ξαναγύρισα στο παλιό μου κολέγιο, που λειτουργούσε πια
ως πανεπιστήμιο, για να αναγορευθώ επίτιμος διδάκτωρ. Μόλις βρέθηκα εκεί
ξαναζωντάνεψαν οι αναμνήσεις από μια από τις ευτυχέστερες περιόδους της
ζωής μου. Ήταν ένα διαφορετικό Πακιστάν, στο οποίο μπορούσες να ελπίζεις. Οι χριστιανοί αποτελούσαν σε μεγάλο βαθμό συστατικό στοιχείο του εθνικού κορμού.
Αλλά οι καιροί άλλαξαν. Σήμερα το FCC μοιάζει για τους χριστιανούς με μια νησίδα νηνεμίας σε ένα ταραγμένο πέλαγος. Ολοένα και συχνότερα, οι χριστιανοί γίνονται αντικείμενο επιθέσεων και οι εκκλησίες τους βανδαλίζονται.
Κανείς
δεν υποτίμησε την απειλή: μου είπαν πως σε όλα τα κρίσιμα σημεία
υπήρχαν ελεύθεροι σκοπευτές και πως το κάμπους ήταν γεμάτο αστυνομικούς
με πολιτικά. Μολοταύτα ο
κοσμήτορας ανακοίνωσε την ίδρυση ενός νέου πανεπιστημιακού κέντρου
αφιερωμένου στη γεφύρωση των διαφορών μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και
θρησκειών, για να τονίσει λες πως το πανεπιστήμιο συνέχιζε την κανονική
του ζωή.
Πολλοί
Πακιστανοί αγνοούν τη συνεισφορά των χριστιανών στην ιστορία του έθνους
τους. Αν και ο αριθμός τους δεν ξεπερνάει τα 3 εκατομμύρια, έναντι 180
εκατομμυρίων μουσουλμάνων, που αποτελούν το 95% του πληθυσμού της χώρας,
οι χριστιανοί είχαν μεγάλη επιρροή, ιδίως στην εκπαίδευση. Πολλοί από τους πιο εξέχοντες ηγέτες του Πακιστάν, συμπεριλαμβανομένων του νυν πρωθυπουργού Ναβάζ Σαρίφ (Nawaz Sharif), της δολοφονηθείσης Μπεναζίρ Μπούτο (Benazir Bhutto) και του πρώην πρωθυπουργού Περβέζ Μουσάραφ (Pervez Musharraf) φοίτησαν σε χριστιανικά σχολεία. Χριστιανοί ήταν και οι δάσκαλοι του πατέρα του έθνους Μοχάμετ Αλί Τζινάχ (Muhammad Ali Jinnah), που ίδρυσε το Πακιστάν το 1947. Το σύνταγμα του Πακιστάν εγγυάται ίσα δικαιώματα στους χριστιανούς.
Οι
επιθέσεις κατά των χριστιανών διευκολύνονται από τη γενική κατάρρευση
της δημοσίας τάξεως. Ο μέσος Πακιστανός ακούει διαρκώς ιστορίες για
συμμορίες που εισβάλλουν σε σπίτια και απαγάγουν όποιον βρουν εμπρός
τους και νοιάζεται μόνο για την επιβίωσή του. Οργανωμένες
ομάδες σαν τους ταλιμπάν υποκαθιστούν την κυβερνητική εξουσία, σε βαθμό
που ο νόμος να υφίσταται μόνο τυπικά σε πολλά μέρη της χώρας, όπως στις
περιοχές των φυλών, στο βορειοδυτικό Πακιστάν.
Κι
ενώ τις επιθέσεις κατά των χριστιανών τις υλοποιούν κατά κανόνα ακραίες
θρησκευτικές ομάδες, ο γενικευμένος αντιαμερικανισμός έχει οδηγήσει
πολλούς να θεωρούν αποδιοπομπαίους τράγους τους χριστιανούς, που τους
συσχετίζουν με τους Αμερικανούς.
Οι χριστιανοί είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στο νόμο περί βλασφημίας, που μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε όργανο κρατικής αυθαιρεσίας εναντίον τους. Η περσινή περίπτωση μιας εντεκάχρονης χριστιανής που κατηγορήθηκε πως έκαψε σελίδες από το Κοράνιο στο Ισλαμαμπάντ
προσέλκυσε τα φώτα της δημοσιότητας. Τέτοιες ιστορίες είναι βούτυρο στο
ψωμί για όλους όσοι εναντιώνονται στην αμερικανική πολιτική στο
Πακιστάν ή πιστεύουν πως το Ισλάμ βρίσκεται υπό πολιορκία από τη δύση.
Αυτό το κλίμα με τη σειρά του δε διευκολύνει τις αρχές να παρέμβουν, ακόμα κι αν θα το ήθελαν. Η κυβέρνηση υπόσχεται να ανοικοδομήσει τα κατεστραμμένα σπίτια των χριστιανών, αλλά οι υποσχέσεις της σπάνια υλοποιούνται.
Οι Πακιστανοί που τολμούν να υπερασπιστούν τους χριστιανούς μετατρέπονται κι εκείνοι σε στόχους. Το 2011, ο κυβερνήτης της Περιφέρειας του Πουντζάμπ που επέκρινε το νόμο περί βλασφημίας δολοφονήθηκε από τον ίδιο του τον σωματοφύλακα, που μετατράπηκε σε λαϊκό ήρωα. Πολλοί
κορυφαίοι πολιτικοί και η ελίτ της χώρας υποδαυλίζουν τη ρητορική των
ακραίων θρησκόληπτων, φοβούμενοι πως αν δεν το κάνουν θα έχουν την ίδια
τύχη.
Το χειρότερο αντιχριστιανικό χτύπημα ως σήμερα ήταν πιθανότατα η δολοφονική επίθεση κατά ενός ιστορικού χριστιανικού ναού στο Πεσαβάρ, με 78 νεκρούς και 130 τραυματίες. Εύκολα εξηγείται γιατί ο φόβος και η αβεβαιότητα για το μέλλον κυριαρχούν στους χριστιανούς.
Κυκλοφορούν φήμες για ολόκληρες οικογένειες που εγκαταλείπουν τη χώρα.
Πολλές παγιδεύονται σε χώρες διέλευσης σαν την Ταϊλάνδη, όπου περιμένουν
να τους χορηγηθεί άδεια μετανάστευσης.
Η
κατάσταση για τους χριστιανούς του Πακιστάν μπορεί να βελτιωθεί μόνον
αν αντιμετωπισθούν οι αιτίες της αποσταθεροποίησης της χώρας: η
κατάρρευση του νόμου και της τάξης, το επικίνδυνο χάσμα μεταξύ πλουσίων
και φτωχών, η διαρκής αύξηση στην τιμή των δημητριακών και της ζάχαρης, η
ανεργία και η εκτροπή του πολέμου κατά της τρομοκρατίας που διεξάγουν οι Αμερικανοί στην περιοχή.
Οι Πακιστανοί οφείλουν επίσης να θυμηθούν πως έχουν μια εθνική παράδοση στη θρησκευτική ανεκτικότητα. Αυτό
που πιθανότατα δε συνειδητοποιούν, είναι πως η υπεράσπιση της
χριστιανικής κοινότητας δεν αποτελεί απλά επιταγή του συντάγματος: η κατάσταση των χριστιανών της χώρας αποτελεί δείκτη για τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του έθνους. Που σήμερα δε μοιάζει καλή.
Ο Akbar Ahmed είναι πρόεδρος του τμήματος Ισλαμικών σπουδών στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον
Ο διωγμός κατά των χριστιανών στη Μέση Ανατολή συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας / του Τομ Χόλαντ
Εν έτει 871, ο χαλίφης Αλ Μαχντί (Al-Mahdi) προσκάλεσε στη νεοϊδρυθείσα Βαγδάτη τον επικεφαλής των χριστιανών της αυτοκρατορίας του για να συζητήσουν τα πλεονεκτήματα του χριστιανισμού και του Ισλάμ. Ο πατριάρχης Τιμόθεος δέχτηκε ευχαρίστως την πρόσκληση. Δεν είχε λόγο να ανησυχεί. Απ' άκρου εις άκρον της Μέσης Ανατολής, ο χριστιανισμός ανθούσε. Η πλειοψηφία του χαλιφάτου απαρτιζόταν από χριστιανούς. Οι μουσουλμάνοι ήταν μειοψηφία.
Ο Τιμόθεος
θα θεωρούσε αναμφίβολα γελοίο αν κάποιος του έλεγε πως κάποτε στο
μέλλον βάση του χριστιανισμού θα ήταν οι βάρβαρες περιοχές της δύσης και
όχι η εύφορη ημισέληνος. Στο κάτω-κάτω ήταν στην ανατολή που ο Ιησούς Χριστός
είχε ζήσει με σάρκα και οστά ανάμεσα στους ανθρώπους επί 33 χρόνια·
στην ανατολή είχαν ζήσει οι περισσότεροι άγιοι, οι σημαντικότεροι
θεολόγοι και οι ασκητές της εκκλησίας. Ενώ ο Τιμόθεος συζητούσε με το χαλίφη, οι χριστιανικές ιεραποστολές είχαν φτάσει να κηρύσσουν το ευαγγέλιο στους Κινέζους και τους Τούρκους. Μια επισκοπή για τους «λαούς του Θιβέτ» ήταν στα σκαριά.
Πόσο μακρινός μοιάζει σήμερα ο κόσμος του Τιμόθεου! Όταν ο πρίγκιπας Κάρολος (Charles) προειδοποιούσε στη χριστουγεννιάτικη δεξίωσή του πως «ο χριστιανισμός απειλείται με εξαφάνιση στη γενέτειρά του», δεν υπερέβαλε. Εξάλλου, η σημερινή καταστροφή επωαζόταν για καιρό: τον μεσαίωνα, ο χριστιανισμός προοδευτικά έχασε την πλειοψηφία στην περιοχή. Η κατάρρευση στο Βυζαντίου επικύρωσε την κυριαρχία του Ισλάμ στην περιοχή. Ως τις αρχές του 20ού αιώνα, οι χριστιανοί εκπροσωπούσαν μόλις το 10% του συνολικού πληθυσμού. Εντούτοις, αν η Μέση Ανατολή είχε παραμείνει αυτό που ήταν ανέκαθεν τα τελευταία δυόμισι χιλιάδες χρόνια, ένα συνονθύλευμα δηλαδή από διαφορετικές θρησκείες υπό την εξουσία ενός απόμακρου αυτοκράτορα, θα συνέχιζαν όλες να πορεύονται αρμονικά στους παραδοσιακούς τους αγίους τόπους.
Όπως φαίνεται όμως, η πολυδιάσπαση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε μια σειρά από καινοφανή κράτη απεδείχθη μακροπρόθεσμα καταστροφική για τους χριστιανούς της περιοχής. Στην Τουρκία η εθνοκάθαρσή τους υπήρξε ολοκληρωτική,
χωρίς μάλιστα να κατορθώσουν να αποκτήσουν ούτε καν αυτό που πέτυχαν οι
εβραίοι, μια υπερασπίσιμη πατρίδα. Ολόκληρο τον 20ό αιώνα, ένας
συνδυασμός πολιτικής ανικανότητας και οικονομικών δυσχερειών οδήγησε
εκατομμύρια χριστιανούς στην εξορία.
Αλλά το χειρότερο θα συνέβαινε τα πρώτα χρόνια της τρίτης χιλιετίας μ.Χ. Αποτελεί πράγματι πικρή ειρωνεία πως η εισβολή στο Ιράκ το 2003, που έγινε υπό την ηγεσία δύο αφοσιωμένων χριστιανών ηγετών, των Τζορτζ Μπους (George Bush) και Τόνι Μπλερ (Tony Blair), θα πυροδοτούσε μια διαδικασία που απειλεί να εξελιχθεί στην ολοκληρωτική εξάλειψη του χριστιανισμού στη Μέση Ανατολή. Οι
Ιρακινοί χριστιανοί, παγιδευμένοι ανάμεσα στην εξαγρίωση των
μουσουλμάνων συμπατριωτών τους και την προϊούσα απάθεια των δυτικών
ομοθρήσκων τους, ήταν οι πρώτοι που υπέστησαν την βαρβαρότητα του μαζικού τους διωγμού. Εκβιασμοί, απαγωγές και δολοφονίες έγιναν μέρος της καθημερινότητάς τους.
Οι αξιοσέβαστες εκκλησίες της Μεσοποταμίας, που ήταν ήδη αρχαίες επί πατριάρχη Τιμόθεου, στην κυριολεξία θερίστηκαν. Όπως εκτιμά η «ύπατη αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες» (UNHCR) από το 2003 εγκατέλειψαν το Ιράκ περί το 1 εκατομμύριο χριστιανοί. Οι λίγοι που απομένουν αντιμετωπίζουν καθημερινό μαρτύριο. Η προειδοποίηση μιας μετωπικής οργάνωσης της «αλ κάιντα» πως «οι πύλες της καταστροφής θα ανοίξουν για τους χριστιανούς που θα πνιγούν σε ποταμούς αίματος» απειλείται να επιβεβαιωθεί πλήρως.
Σήμερα, μετά την «αραβική άνοιξη», η ίδια μοίρα απειλεί τους χριστιανούς της Συρίας. Βρίσκονται στο στόχαστρο των ισλαμιστών μαχητών τόσο ως «άπιστοι», όσο και ως «τσιράκια» του 'Ασαντ (Assad).
Τα δεινά που περνάνε είναι φοβερά: οι εκκλησίες τους πυρπολούνται και
βομβαρδίζονται· καλόγριες και ιερείς απάγονται· οι απλοί χριστιανοί
αναγκάζονται να εξισλαμιστούν με το όπλο στον κρόταφο. Τον Οκτώβριο,
όταν μια ομάδα ενόπλων κατέλαβε το χριστιανικό χωριό Σαντάντ της Συρίας, μέσα σε λίγες ώρες δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ 46 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων 14 γυναικών και 2 παιδιών.
Εντωμεταξύ στην Αίγυπτο, όπου οι κόπτες αποτελούν την πολυπληθέστερη εναπομένουσα κοινότητα χριστιανών στη Μέση Ανατολή, το πρόσφατο πραξικόπημα κατά του προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι (Mohamed Morsi) οδήγησε πολλούς οπαδούς των «αδελφών μουσουλμάνων» να ξεσπάσουν την οργή τους κατά ενός πολύ προβλέψιμου στόχου: όπως ισχυρίζονται πολλοί ανάμεσά τους, η ανατροπή του Μόρσι ισοδυναμεί με «κήρυξη πολέμου κατά του Ισλάμ και των μουσουλμάνων» από τους χριστιανούς.
Το αποτέλεσμα είναι ένας καταστροφικός φαύλος κύκλος επιθέσεων κατά των
χριστιανών, που από πολλές απόψεις είναι ο χειρότερος διωγμός τους εδώ
κι αιώνες.
Οι διωγμοί κατά των χριστιανών στη Μέση Ανατολή συνιστούν έγκλημα κατά του πολιτισμού και κατά της ανθρωπότητας. Η «πλούσια παράδοση» στην οποία αναφέρθηκε ο Πρίγκιπας της Ουαλίας στην ομιλία του, είναι πράγματι «αναντικατάστατη και αφάνταστα πολύτιμη». Απειλούμαστε με ένα μέλλον στο οποίο αν κάποιος μουσουλμάνος ηγέτης θελήσει να μιμηθεί τον χαλίφη Μαχντί για να συζητήσει θεολογικά θέματα με έναν χριστιανό, δε θα βρίσκει πια συνομιλητή.
Ένα αμφιλεγόμενο μέλλον / του Φρανσουά-Ξαβιέ Μεγκρ
Πληττόμενες
από την περιφερειακή αποσταθεροποίηση, οι χριστιανικές κοινότητας της
Ανατολής πολύ απέχουν από το να είναι καταδικασμένες στην παρακμή, έστω
κι αν η παρουσία τους μοιάζει να εξασθενεί
Χριστιανοί της Ανατολής... Όταν σκεφτόμαστε τους μαρωνίτες, τους μελκίτες, τους κόπτες, τους Αρμένιους ή τους χαλδαίους, φανταζόμαστε εκκλησίες
μιας άλλης εποχής, με μυστηριώδεις ιερουργίες που τελούνται σε
ξεχασμένες γλώσσες... Εκκλησίες που να μεν οι ρίζες τους φτάνουν στα
χρόνια των Αποστόλων, αλλά που τελικά είναι καταδικασμένες να εξαφανιστούν. Κι όμως, αυτή η διαδεδομένη άποψη πολύ απέχει από την πραγματικότητα.
Αν
και παραδέχεται πως η ζωτικότητα των ανατολικών χριστιανικών κοινοτήτων
δοκιμάζεται από την αποσταθεροποίηση στον αραβικό κόσμο, ο π. Ζαν-Μαρί Μεριγκού (Jean-Marie Mérigoux) δεν αποδέχεται επ' ουδενί τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το κλίμα στη Συρία ή το Ιράκ είναι πολύ αρνητικό για τους χριστιανούς» αναγνωρίζει αυτός ο Δομινικανός μοναχός που έζησε επί δεκατέσσερα χρόνια στη Μοσούλη του Ιράκ. «Αλλά
οι συνθήκες διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα. Κι οφείλουμε να θυμόμαστε
πως αυτές οι εκκλησίες ανέκαθεν αντιμετώπιζαν τεράστιες δυσκολίες» Παρουσία των πατριαρχών της ανατολής που συγκεντρώθηκαν στη Ρώμη το Νοέμβριο, ο ίδιος ο πάπας Φραγκίσκος (Franciscus) εξομολογήθηκε πως δεν μπορεί να διανοηθεί καν «μια Μέση Ανατολή χωρίς χριστιανούς».
Η περιρρέουσα απαισιοδοξία τροφοδοτείται από την τραυματική εμπειρία του Ιράκ. Μετά την αμερικανική εισβολή του 2003, ο πληθυσμός των χριστιανών μειώθηκε εκεί, από 1.2 εκατομμύρια σε 500 χιλιάδες ανθρώπους. Αλλά και στη Συρία, η σύρραξη έστειλε στο δρόμο της εξορίας άλλες 450 χιλιάδες χριστιανούς. «Παρά την αιμορραγία αυτή, πολύ απέχουμε από την ερήμωση της Ανατολής από το χριστιανικό της στοιχείο. Η παρουσία των χριστιανών εξακολουθεί π.χ. να είναι σημαντική στο Λίβανο», σχετικοποιεί τα πράγματα ο Αντουάν Φλεφέλ (Antoine Fleyfel), καθηγητής στο καθολικό πανεπιστήμιο της Λιλ. «Αλλά και στην Αίγυπτο, το πληθυσμιακό τους μέγεθος –8 εκατομμύρια κόπτες- καθιστά ανέφικτη την εκμηδένισή τους»
Σύμφωνα με αυτόν τον Γαλλολιβανέζο ερευνητή, συχνά οι δυσκολίες που
συναντούν ο χριστιανοί είναι απλά αντίστοιχες με εκείνες του συνόλου του
πληθυσμού.
Ο διευθυντής του «ινστιτούτου ερευνών για το Ισλάμ στις κοινωνίες του μουσουλμανικού κόσμου» (IISMM) του Παρισιού Μπερνάρ Εμπερζέ (Bernard Heyberger) προκρίνει
από τη μεριά του μια πρωτότυπη υπόθεση εργασίας, που διαψεύδει το
σενάριο της προδιαγεγραμμένης παρακμής του χριστιανισμού της Ανατολής, που τόσο πολλοί επιμένουν να συνδέουν με την κυριαρχία του Ισλάμ τον 7ο αιώνα. «Αν
δούμε εκ του σύνεγγυς τις δημογραφικές εξελίξεις, θα διαπιστώσουμε πως
το 19ο αιώνα στη Μέση Ανατολή οι χριστιανικοί πληθυσμοί αυξήθηκαν
αναλογικά περισσότερο από ότι οι μουσουλμάνοι. Η
μείωση που παρατηρείται τον 20ό αιώνα δεν προκύπτει από την εγγενή
διάθεση του Ισλάμ να εξαλείψει το χριστιανισμό, αλλά από μια αλλαγή στις
δημογραφικές τάσεις». Η «δημογραφική μετάβαση»
των χριστιανών (αλλά και των εβραίων) προηγήθηκε εκείνης των
μουσουλμάνων, που άρχισαν να τη βιώνουν μόλις τα τελευταία χρόνια. «Δεν
θα αρνηθώ πως η εξασθένιση του ανατολικού χριστιανισμού είναι
πραγματική, αλλά αυτό δεν οφείλεται στις αιτίες που συνήθως προβάλλονται. Φυσικά, στο Ιράκ και τη Συρία οι χριστιανοί μεταναστεύουν διότι αισθάνονται να απειλούνται...», συνεχίζει ο Μπερνάρ Εμπερζέ «...αλλά το ζήτημα του θρησκευτικού πλουραλισμού παραμένει εκκρεμές σε όλες αυτές τις χώρες». Την ίδια βεβαιότητα ασπάζεται και ο Αντουάν Φλεφέλ, που εκτιμά πως το μέλλον αυτών των εκκλησιών εξαρτάται από τρεις παράγοντες:
Ÿ από το αν θα διατηρήσουν ζωντανό το διάλογο με το Ισλάμ, παρά τη βία που υφίστανται από μια μειοψηφία εξτρεμιστών·
Ÿ
από την δυνατότητά τους να προχωρήσουν στην οδό της ενοποίησης των
διάφορων -και συχνά υπέρμετρα αποξενωμένων- χριστιανικών ομολογιών (π.χ.
συμφωνώντας σε μια κοινή ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα)·
Ÿ από το αν θα αυξήσουν τη δραστηριότητά τους στην κοινωνία των πολιτών.
«Δύναμή τους είναι πάνω από όλα η πίστη τους», παρατηρεί από τη μεριά του ο σ. Πασκάλ Γκολνίς (Pascal Gollnisch), διευθυντής του «έργου της Ανατολής». «Μια
πίστη ακλόνητη, που ενισχύεται από πανίσχυρους οικογενειακούς δεσμούς.
Στο επίπεδο της κοινωνικής ζωής, ο δεσμός μεταξύ της ενορίας, του
ιατρείου και του σχολείου παραμένει ακλόνητος. Πρόκειται για εκκλησίες
που γνωρίζουν πώς να συνδέουν τη μέριμνα για το σώμα, το πνεύμα και την
ψυχή». Αυτή η δέσμευσή τους υπέρ του κοινού καλού τις καθιστά
αναντικατάστατες πρωταγωνίστριες της κοινωνικής ζωής. Στη Μέση Ανατολή, η
επιρροή των εκκλησιών συνήθως υπερβαίνει κατά πολύ τον πραγματικό
αριθμό των πιστών τους. Αν και δεν παύει να υπάρχουν κι εκείνοι που
υπογραμμίζουν την ανάγκη για βελτίωση της θεολογικής κατάρτισης των
λαϊκών χριστιανών, όχι μόνο για να ανταποκρίνονται πληρέστερα στις
ανάγκες των εκκλησιών τους, αλλά και για να βαρύνον περισσότερο στο
μέλλον των κοινωνιών τους.
ΠΗΓΗ http://ppol.gr/cm/
