06 Οκτωβρίου 2013

Άγριο φλερτ για τα κοιτάσματά μας

Της Χρύσως Αντωνιάδου

«Τελειώστε με το Κυπριακό και τον διαμοιρασμό των υδρογονανθράκων»
Η Κυβέρνηση εκμεταλλεύεται τις συντηρητικές εκτιμήσεις για το οικόπεδο «Αφροδίτη», ξέροντας ότι, «κτυπώντας» άλλη μια γεώτρηση, θα βρεθούν περισσότερες ποσότητες…

-Γιατί καθυστερεί η υλοποίηση των αποφάσεων για τη δημιουργία Τερματικού στο Βασιλικό;
-Ερωτήματα σε σχέση με τη διασύνδεση λύσης του Κυπριακού και της διοχέτευσης του φυσικού αερίου μέσω αγωγών που θα περνούν από την Τουρκία…

Η Κύπρος έπρεπε ήδη να γράψει τη δική της ιστορία στο γεωπολιτικό «παιγνίδι» της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής και να «παίξει» το δυνατό χαρτί της, τον εντοπισμό και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, για διεκδικήσεις επί του Κυπριακού και της οικονομίας.

Οι εξελίξεις τρέχουν και μαζί με αυτές η επιβεβαίωση ή η διάψευση ότι το καίριο «κτύπημα» που επιχειρήθηκε και επετεύχθη κατά του νησιού δεν ήταν καθαυτό οικονομικό, αλλά πολιτικό και γεωστρατηγικό, με επίκεντρο τα ενεργειακά ζητήματα και τον φυσικό της πλούτο.Ένα «κτύπημα» που αποσκοπεί να κόψει τον βήχα και τις προσπάθειες της Κύπρου για εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων που εντοπίστηκαν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της, αλλά και για να την υποχρεώσει να δώσει γην και ύδωρ σε αυτούς που ελέγχουν την περιοχή, ν’ αποκλείσει τους Ρώσους - φίλους της από τις προσπάθειές τους να διεκδικήσουν συμμετοχή, αλλά κυρίως να ικανοποιήσουν το αίτημα της Τουρκίας για ίση συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στον διαμοιρασμό των υδρογονανθράκων αλλά και των προσδοκιών της να ελέγχει πλήρως την εξαγωγή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου που θα φεύγει από τα κοιτάσματα της Κύπρου στην Ευρώπη και την Ασία.

Ενεργειακός «παίχτης»

Τα τρία αλληλένδετα ζητήματα υψίστης εθνικής σημασίας για τον τόπο, που σχετίζονται με τις προσπάθειες για να κοπεί η φόρα της Κύπρου ν’ αναδειχθεί σε ενεργειακό «παίχτη» στην περιοχή, είναι:
· Οι διεργασίες που ζυμώνονται σε παρασκηνιακό διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο για επίλυση του Κυπριακού.
· Οι δεσμεύσεις της «λαβωμένης» οικονομικά Κύπρου να τηρήσει τη συμφωνία του Μνημονίου και τις υποχρεώσεις της έναντι των δανειστών της.
· Ο χειρισμός των θεμάτων που σχετίζονται με τις άμεσες κινήσεις και ενέργειες για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στο οικόπεδο «Αφροδίτη» πρώτα, και στα υπόλοιπα τους προσεχείς μήνες.
Οι απανωτές καθυστερήσεις σε σχέση με την υλοποίηση της απόφασης για την κατασκευή του Τερματικού Φυσικού Αερίου (LNG) στο Βασιλικό, για το οποίο υπήρχαν συζητήσεις για συμμετοχή και του Ισραήλ, δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα και προβληματισμούς κατά πόσον η Κύπρος έχασε οριστικά και αυτό το «παιγνίδι».

Επίλυση-αστραπή

ΠΩΣ, όμως, τα τρία θέματα σχετίζονται το ένα με το άλλο και πώς οι κύριοι πρωταγωνιστές που κινούν τα νήματα σε παρασκηνιακό επίπεδο, θα κρίνουν το μέλλον της επιβίωσης της νήσου και το δικαίωμά της να εκμεταλλεύεται και να διαχειρίζεται τον θαλάσσιο πλούτο της με όλα τα πολιτικά και οικονομικά οφέλη;
Tα κομματάκια του παζλ αρχίζουν σιγά-σιγά να κολλούν το ένα με το άλλο, προκρίνοντας τις εξελίξεις που εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν τους προσεχείς μήνες και τις εξοντωτικές πιέσεις που θ’ ασκηθούν στην κυπριακή πλευρά για επίλυση-αστραπή του κυπριακού προβλήματος, μιας λύσης που συνδέεται με την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Ήδη, το τοπίο άρχισε να ξεκαθαρίζει και ο μίτος της Αριάδνης να ξετυλίγεται αργά-αργά. Η Κυβέρνηση διά του Υπουργού Ενέργειας κ. Λακκοτρύπη και η αμερικανική εταιρεία Noble Εnergy ανακοίνωσαν αυτήν τη βδομάδα ότι οι προκαταρκτικές εκτιμώμενες ποσότητες φυσικού αερίου, μετά την επιβεβαιωτική γεώτρηση της Noble στο Τεμάχιο «12» της Κυπριακής
Αποκλειστικής Ζώνης, ανέρχονται σε 3,6 τρις κυβικά πόδια μέχρι 6 τρις κυβικά πόδια, με μέση τιμή τα 5 τρις κυβικά πόδια. Ωστόσο, οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι στο ίδιο οικόπεδο και «κτυπώντας» σε άλλες «τρύπες», μετά την απόφαση για νέα επιβεβαιωτική γεώτρηση, αναμένεται να βρεθούν ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου.
Οι εξελίξεις για… μικρότερες προσδοκίες που προβάλλονται έντονα από την Κυπριακή Κυβέρνηση -παρόλο που η Noble όπως και άλλες εταιρείες που ασχολούνται με τα θέματα αυτά είθισται να παρουσιάζουν συντηρητικές προβλέψεις- δημιουργούν έντονα ερωτήματα και προβληματισμούς, καθώς ο χρόνος περνά σε βάρος μας και δεν έχουν ξεκαθαρίσει οι προθέσεις της Κυβέρνησης για την κατασκευή του τερματικού ή για άλλη επιλογή. Μήπως οι όποιες αποφάσεις ή η «εκμετάλλευση» των όχι και τόσο θετικών αποτελεσμάτων, συνδέονται με τις καταιγιστικές εξελίξεις που αφορούν την επίλυση του Κυπριακού και την ανάδειξη των ενεργειακών θεμάτων στην πρώτη γραμμή;

Το «οικόπεδο 12»

Πάντως, ο υπ’ αριθμόν ένα γνώστης της κατάστασης των ενεργειακών ζητημάτων της Κύπρου και ιδιαίτερα του θέματος των κοιτασμάτων και της ΑΟΖ, ο πρώην Διευθυντής της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας Σόλων Κασίνη δήλωνε κατ’ επανάληψη, με πάσα βεβαιότητα και με επιστημονικά δεδομένα που δεν αμφισβητήθηκαν, ότι μόνο στο οικόπεδο «οικόπεδο 12» τα κοιτάσματα ανέρχονται στα 8 με 12 τρις κυβικά πόδια και είναι αρκετά για να εξυπηρετήσουν τις ενεργειακές ανάγκες της Κύπρου για 250 χρόνια.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που παρουσίαζε, η συνολική αξία του φυσικού αερίου του «οικοπέδου 12» φτάνει τα 350 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το καθαρό κέρδος μόνο για το συγκεκριμένο κοίτασμα, αν αφαιρεθεί το κόστος ανόρυξης και εκμετάλλευσης, ανέρχεται στα 86 δις ευρώ για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Προχωρώντας εκτιμούσε ότι στην κυπριακή ΑΟΖ βρίσκονται «αποθηκευμένα» συνολικά 60 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Επικαλούμενος γεωλογικές εκτιμήσεις ο κ. Κασίνης υποδείκνυε ότι «εάν υπολογιστεί η συνολική αξία και των υπολοίπων οικοπέδων, η συνολική αξία των κοιτασμάτων ανέρχεται σε δύο τρις ευρώ, με καθαρό κέρδος για την Κυπριακή Δημοκρατία που ξεπερνά τα 800 δις ευρώ σε βάθος χρόνου».
Παρόλο που από επίσημα χείλη καταβάλλονται προσπάθειες να πέσουν οι τόνοι σε σχέση με τη μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου από αγωγούς μέσω Τουρκίας, σε διπλωματικά, οικονομικά και πολιτικά κέντρα αποφάσεων καλλιεργείται και προβάλλεται έντονα η άποψη ότι η επίλυση του Κυπριακού όχι μόνο συνδέεται και πρέπει να συνδέεται με τα ενεργειακά, αλλά πρέπει να ασκηθούν πιέσεις και στις δύο πλευρές για να τα βρουν.

Ο έλεγχος στα ενεργειακά

Είναι γνωστό ότι η Τουρκία έχει ξεκάθαρες βλέψεις:
· Να εξασφαλίσει όσα πιο πολλά μπορεί από τα κυπριακά οικόπεδα και να μπορεί να ελέγχει τα ενεργειακά της Κύπρου, είτε μέσω της κατασκευής αγωγού από κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ είτε με τον διαμερισμό των κοιτασμάτων μεταξύ των Ε/κ και Τ/κ και τον έλεγχο των κοιτασμάτων στην κατεχόμενη Κύπρο.
· Να πείσει το Ισραήλ να συνδέσει αγωγό από τα κοιτάσματα του Ισραήλ στο Τσεϊχάν, πράγμα που υποχρεώνει την Κύπρο να κινηθεί με γρήγορους ρυθμούς, καθώς υπήρχε ενδιαφέρον και πρόθεση για χρησιμοποίηση του Τερματικού Φυσικού Αερίου (LNG) που θα λειτουργούσε στο Βασιλικό.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν σε εκτιμήσεις ότι οι εξελίξεις στα ενεργειακά της περιοχής με επίκεντρο τη λεκάνη της Λεβαντίνης και τον εντοπισμό των κοιτασμάτων, δημιουργούν έντονη κινητικότητα και πιέσεις προς την Άγκυρα και Λευκωσία για επίλυση του Κυπριακού.
Φαίνεται ότι οι εξελίξεις αυτές και με το πρόσχημα μιας νέας επιβεβαιωτικής γεώτρησης βολεύουν την Κυβέρνηση να καθυστερήσει την απόφασή της για την κατασκευή του Τερματικού στο Βασιλικό, πράγμα που ανατρέπει και καθυστερεί όλους τους σχεδιασμούς και τα χρονοδιαγράμματα σε σχέση με την εκμετάλλευση του θαλάσσιου πλούτου της Κύπρου.
Η Τουρκία
Από την άλλη, η Τουρκία εδώ και καιρό οργανώνει τους σχεδιασμούς της για να αναδειχθεί η περιφερειακή δύναμη της περιοχής, αξιοποιώντας τις ενεργειακές διεξόδους που καθορίζονται εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης.
Σε αυτό το σκληρό ενεργειακό «παιγνίδι» πρωταγωνιστεί και το Ισραήλ, που σε επίπεδο ισραηλινών εταιρειών υπάρχουν σε εξέλιξη επαφές για συνέργειες με τουρκικές εταιρείες, με στόχο να δημιουργηθεί ένας αγωγός από τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί στην ΑΟΖ του Ισραήλ και τη διοχέτευσή του στην Τουρκία και σε άλλες αγορές.

Η κατασκευή του LNG

Ωστόσο, επίσημα το Ισραήλ φαίνεται να μην ευνοεί μια τέτοια πρόταση, κυρίως για λόγους ασφάλειας, μελετώντας, όμως, σοβαρά:
· Την κατασκευή τερματικού στην Ερυθρά Θάλασσα με σοβαρούς ενδοιασμούς και ανησυχίες ότι ένας χερσαίος αγωγός μέσω Σινά, θα είναι στόχος για τρομοκρατικές επιθέσεις.
· Την εγκατάσταση πλωτής εξέδρας στα οικόπεδά του.
Μια επιλογή που φαίνεται ότι συζητούσε σοβαρά το Ισραήλ είναι η κατασκευή του τερματικού φυσικού αερίου (LNG) στο Βασιλικό, με την ταυτόχρονη κατασκευή αγωγού που θα συνδέει τα οικόπεδα του Ισραήλ με το Βασιλικό.