Λόγω του πολέμου στη Συρία, ο «δρόμος του Ισραήλ» αποκτά μεγάλη
στρατηγική και εμπορική σημασία και αποκαθιστά τη «γέφυρα» της Τουρκίας
με τη Μ. Ανατολή. Πώς διαμορφώνονται τα νέα δεδομένα και ο εμπορικός
χάρτης στην περιοχή.Πάνω από 20 φορτηγά περιμένουν στην ουρά στα σύνορα Ισραήλ –
Ιορδανίας, κουβαλώντας τουρκικά αγαθά κάθε είδους, από καρότα και
υφάσματα μέχρι χάλυβα. Δύο άλλα που μεταφέρουν ρουχισμό έρχονται από την
αντίθετη κατεύθυνση, επιστρέφοντας στο ισραηλινό λιμάνι Χάιφα και από
εκεί στην Τουρκία. Όλα ακολουθούν μια σχετικά άγνωστη αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη περιφερειακή εμπορική διαδρομή
που διασχίζει το Ισραήλ, την οποία αξιοποιούν τα τουρκικά μεταφορικά
μέσα ταξιδεύοντας προς και από την Ιορδανία και τα κράτη του αραβικού
κόλπου.
Εξαιτίας του πολέμου στην Συρία, που υπήρξε η βασική
χερσαία «γέφυρα» ανάμεσα στην Τουρκία και την Μέση Ανατολή, αυτός ο
δρόμος έχει αποκτήσει μεγάλη στρατηγική και εμπορική σημασία. Η ανάπτυξή
του πιστοποιεί τους ακμάζοντες οικονομικούς δεσμούς
μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, παρά την βαθιά πολιτική αναταραχή που
επικρατεί στην περιοχή και την συνεχιζόμενη πικρία στις διακρατικές
πολιτικές σχέσεις, όπου η διαδικασία συμφιλίωσης την οποία επιχείρησε ο
Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama τον Μάρτιο έχει παγώσει.Από τον Νοέμβριο που άνοιξε ο εμπορικός δρόμος, περίπου 2.000 τουρκικά φορτηγά έχουν καταφθάσει στην Χάιφα σε πλοία "roll-on/roll-off", όπως επιβεβαιώνουν Ισραηλινοί αξιωματούχοι και ναυτιλιακές εταιρίες. Από εκεί, οι Τούρκοι οδηγοί κατευθύνονται προς το βόρειο Ισραήλ στο διασυνοριακό σημείο του Ιορδάνη ποταμού, καθ' οδόν για την Ιορδανία ή άλλες χώρες παραπέρα.
Χώρια από τα φορτηγά, στον σταθμό της κοιλάδας του Ιορδάνη κοντά στα σύνορα, γίνεται διαχείριση αυξανόμενου εμπορίου αγαθών προς και από την Ιορδανία, όπως καλαμπόκι, στάρι και ζωοτροφές. «Επειδή η Συρία είναι κλειστή, παίρνουμε πολλά εμπορεύματα,» σχολιάζει ο Dror Vered, διαχειριστής εμπορευμάτων στον σταθμό που άνοιξε το 1994 μετά την συμφωνία ειρήνευσης Ισραήλ και Ιορδανίας.
Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, που μέχρι πρόσφατα τηρούσαν διακριτικά σιωπή για τον τουρκικό εμπορικό δρόμο, τώρα το παραδέχονται και μάλιστα «διαφημίζουν» τα πλεονεκτήματα του Ισραήλ ως ασφαλές λιμάνι για την μεταφορά αγαθών, σε μια Μέση Ανατολή που φλέγεται από τις διαμάχες. «Η ισραηλινή διαδρομή προσφέρει τον φθηνότερο, ταχύτερο, συντομότερο και ασφαλέστερο δρόμο για την χερσαία μεταφορά εμπορικών αγαθών στην περιοχή,» δηλώνει ο Yael Ravia-Zadok, υπεύθυνος οικονομικών σχέσεων Μ. Ανατολής στο υπουργείο Εξωτερικών. «Είναι ένα καλό παράδειγμα του ότι, όταν υπάρχει ανάγκη, οι περιφερειακοί παίκτες μπορούν να συνεργαστούν με το Ισραήλ για να βρεθεί λύση».
Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν έχουν ακόμη αποκαταστήσει πλήρως τις διπλωματικές τους σχέσεις, που υπέστησαν σοβαρό πλήγμα το 2010, μετά την μοιραία ισραηλινή εισβολή σε τουρκικό πλοίο στα ανοιχτά της Λωρίδας της Γάζας, ούτε έχουν συμφωνήσει για την αποζημίωση των οικογενειών των εννέα θυμάτων.
Παρά το πάγωμα των πολιτικών σχέσεων όμως, οι εξαγωγές του Ισραήλ προς την Τουρκία έχουν αυξηθεί περίπου 60% στα 1,5 δισ. δολ. από το 2009 και οι εξαγωγές της Τουρκίας προς το Ισραήλ έχουν αυξηθεί περίπου 40% στα 2 δισ. δολ., σύμφωνα με στοιχεία της ένωσης κλάδου μεταποίησης του Ισραήλ.
Στον δρόμο του Ισραήλ, τα φορτηγά από την Τουρκία –καθώς και ένας μικρότερος αριθμός από την Ελλάδα, την Βουλγαρία και την Ρουμανία- κατευθύνονται από το μεσογειακό λιμάνι του Ισκεντερούν (Αλεξανδρέττα) δια θαλάσσης στην Χάιφα. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν, αλλά δεν το επιβεβαιώνουν, ότι ορισμένα από τα αγαθά που διασχίζουν την κοιλάδα του Ιορδάνη κατευθύνονται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ ή την Σαουδική Αραβία, τα οποία το Ισραήλ θεωρεί εχθρικά κράτη και αποκλείει από το εμπόριο.
Πάντως το Ισραήλ ελπίζει ότι μπορεί να προβάλει την διαδρομή Χάιφα – Ιορδανία όχι μόνο ως πρόχειρη λύση, αλλά και ως μια οικονομικά βιώσιμη και αποδοτική διαδρομή την οποία θα επιλέγουν οι ναυτιλιακές εταιρίες ανεξάρτητα από τις ταραχές στην Συρία. Μια ξεχωριστή εμπορική διαδρομή φορτηγών στην περιοχή, που χρησιμοποιείται και σήμερα, διασχίζει την Αίγυπτο, με τουρκικά μεταγωγικά πλοία που ταξιδεύουν στο Πορτ Σάιντ ή άλλα αιγυπτιακά λιμάνια και στην συνέχεια περνούν είτε την διώρυγα του Σουέζ, είτε δια ξηράς μέσω του νοτίου Σινάι.
«Η ανάγκη γεννά εφευρετικότητα», δήλωσε Ισραηλινός αξιωματούχος. «Η τουρκική κυβέρνηση δεν είναι ο μεγαλύτερος θαυμαστής του Ισραήλ, αλλά όταν το ζήτημα είναι εμπορικό, είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ. Η Ιορδανία ευνοείται επίσης και όλοι είναι ευχαριστημένοι».
http://www.euro2day.gr