28 Αυγούστου 2013

Τι σηματοδοτεί η σχεδιαζόμενη επέμβαση της Δύσης στη Συρία

https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTF_9dB9XvoM75UsdRtk0xlR56SZ2BXuO7FCbaXsbTN_ykeZBRYDA
Τις αιτίες της ανάφλεξης στη Συρία περιγράφει σε συνέντευξή του στο Capital.gr ο Σωτήρης Ρούσσος, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών. Εξηγεί τις γεωπολιτικές επιπτώσεις από τη σχεδιαζόμενη επέμβαση της Δύσης, όπως και τι σηματοδοτεί για την Ελλάδα η παραχώρηση της βάσης στη Σούδα.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Δελεβέγκο

- Κύριε Ρούσσο, περιγράψτε μας τι ακριβώς συμβαίνει στη Συρία
Ας εξετάσουμε καταρχάς το υπόβαθρο της συριακής έντασης. Η Συρία κατοικείται από πολλές εθνοθρησκευτικές ομάδες. Από τους Σουνίτες Μουσουλμάνους που αποτελούν το 60% του πληθυσμού, τους Αλεβίτες Μουσουλμάνους που αντιπροσωπεύουν το 10% των κατοίκων της χώρας και αποτελούν μία σέκτα με διαφορετική αντίληψη για το Ισλάμ. Όπως και από τις πληθυσμιακές ομάδες των Χριστιανών και των Κούρδων, οι οποίες συμπληρώνουν το «μωσαϊκό» των εθνοτήτων της χώρας και παίζουν ρόλο στη σημερινή σύγκρουση. Πρέπει επίσης, να λάβουμε υπόψη ότι η χώρα παρουσιάζει σοβαρές διαφορές ανάμεσα στις αγροτικές περιοχές και τις πόλεις, όπως και ότι το «άνοιγμα» στις αγορές, που υιοθετήθηκε ύστερα από το 2003, κατέστησε φτωχότερες τις ήδη χαμηλές εισοδηματικές κατηγορίες. Ενίσχυσε, δηλαδή, τις κοινωνικές ανισότητες. Όλα λοιπόν, αυτά τα στοιχεία αποτελούν τη βάση της εξέγερσης εναντίον του Άσαντ. Ο οποίος, όπως και  η οικογένειά του και το μεγαλύτερο μέρος των υψηλόβαθμων κρατικών αξιωματούχων της Συρίας ανήκουν στην μειοψηφία των Αλεβιτών Μουσουλμάνων. Με άλλα λόγια, μία μειοψηφία κυβερνά την πλειοψηφία των Σουνιτών οι οποίοι απαρτίζουν τον μεγαλύτερο αριθμό των εξεγερμένων.

- Γιατί ο Άσαντ επιτέθηκε με χημικά, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, κατά των αντικαθεστωτικών;
Ευλόγως δημιουργούνται ερωτήματα καθώς αυτό συμβαίνει σε μία στιγμή που ο Άσαντ είχε το «πάνω χέρι» σε στρατιωτικό επίπεδο. Αλλά και επειδή η προσοχή της κοινής γνώμης είχε στραφεί στην Αίγυπτο και επομένως ο Σύριος πρόεδρος θα μπορούσε να δρα, τρόπω τινά, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Αγνοούμε για την ώρα, ποιες ήταν οι συνθήκες του χτυπήματος και ποια απειλή δέχτηκε ενδεχομένως το καθεστώς, ώστε να προσφύγει στη χρήση των χημικών.

- Τι σημαίνει η σχεδιαζόμενη επέμβαση της Δύσης στη Συρία;
Εκτιμώ ότι οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν θα περιοριστούν στην επίθεση ορισμένων αποθηκών ή εγκαταστάσεων με χημικά όπλα. Είναι σαφές, δηλαδή, ότι οι Δυτικοί θα προσπαθήσουν να δώσουν ένα στρατηγικό πλεονέκτημα στους εξεγερμένους, με απώτερο σκοπό την πτώση του καθεστώτος του Άσαντ.

Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται δύσκολα αντιληπτή ποια θα είναι η στρατηγική εξόδου των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς στη Συρία δεν θα επέλθει ειρήνη ακόμη και ύστερα από την πτώση του Άσαντ. Στη χώρα, πέραν του «μωσαϊκού» των εθνοτήτων, διαθέτουν παρουσία ομάδες τζιχαντικές «τύπου Αλκάιντα», αλλά και η Χεϊσμπολά, που παρότι δρα στο Λίβανο, εμπλέκεται άμεσα στη Συρία.

Νομίζω δηλαδή ότι ο εμφύλιος θα συνεχιστεί με ή χωρίς Άσαντ, εάν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ των μερών ή των περιφερειακών εταίρων. Εκτός και εάν οι Αμερικανοί σχεδιάζουν να εγκατασταθούν στη Συρία, κίνηση που θεωρείται απίθανη.

- Επομένως, αγνοούμε τα πραγματικά αίτια της επέμβασης στη Συρία.

Ναι, διότι το μοναδικό αποτέλεσμα που θα μπορούσε να επιφέρει η σχεδιαζόμενη επέμβαση, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, είναι οι εξεγερμένοι να αποκτήσουν το στρατηγικό πλεονέκτημα. Συνεπώς δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε την επόμενη ημέρα της επέμβασης στη χώρα.

- Η παραχώρηση της βάσης της Σούδας τι σηματοδοτεί για την Ελλάδα, σε γεωπολιτικό επίπεδο;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκροτούν μία συμμαχία στην οποία, δημόσια, προσχώρησαν η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, ο Καναδάς, η Τουρκία και άλλες περιφερειακές χώρες. Σε αυτή τη συμμαχία εμείς έχουμε προσχωρήσει; Η κυβέρνηση λοιπόν, πρέπει να ανακοινώσει δημόσια τη συμμετοχή της στη συγκεκριμένη συμμαχία, καθώς, για την ώρα, δεν έχει καν επιβεβαιωθεί εάν έχει ζητηθεί από την Ελλάδα η παραχώρηση της βάσης της Σούδας.

Επομένως, η Ελλάδα θα πάρει αυτή την ευθύνη; Και τι αποτελέσματα θα φέρει (σ.σ.: η παραχώρηση της βάσης στη Σούδα), επί παραδείγματι, σε επίπεδο ελληνοτουρκικών σχέσεων, δεδομένου ότι η Τουρκία συμμετέχει στη συμμαχία;

Νομίζω θα ήταν προτιμότερο η Αθήνα να μην συμμετάσχει σε μία τέτοια παρακινδυνευμένη επιχείρηση, από την οποία οι κίνδυνοι θα ήταν πολύ περισσότεροι σε σχέση με τα όποια οφέλη.

- Η επέμβαση θα προκαλέσει ευρύτερη ανάφλεξη στην Μέση Ανατολή, όπως έχει προειδοποιήσει το Ιράν;
Το Ιράν δεν θα μείνει αμέτοχο, καθώς η Συρία είναι μείζονος σημασίας για την ασφάλειά του. Μάλιστα, Ιρανός ανώτατος αξιωματικός έλεγε ότι η Συρία έχει μεγαλύτερη ζωτική σημασία ακόμη και σε σύγκριση με μία ιρανική επαρχία. Σαφώς το Ιράν θα συνεχίσει να ενισχύει με όπλα, χρήματα ή στρατιώτες το καθεστώς. Γιʼ αυτό δεν αναμένουμε, ακόμη και μετά από ενδεχόμενη πτώση του Άσαντ, ότι ο εμφύλιος θα τελειώσει, ενώ υπάρχει ο φόβος ότι η διαμάχη θα μεταφερθεί στο Ιράκ.

- Υπάρχει κάποια αιτία που δεν φαίνεται πίσω από την κλιμάκωση στη Συρία, όπως θα υποστήριζαν οι συνωμοσιολόγοι;
Είναι προφανές ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα παλαιότερο σχέδιο των ΗΠΑ που με διαφορετικό τρόπο υλοποιούν οι εκάστοτε πρόεδροι. Ήδη από το 2000 οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει ότι ορισμένα καθεστώτα στην Μέση Ανατολή δεν απηχούν τις δικές τους απόψεις σχετικά με τη θέση τους στο διεθνές στερέωμα ή τη σχέση τους με το Ιράν.

Η «φιλοσοφία» του προέδρου Μπους ήταν η κατά μέτωπο επίθεση, ενώ η «γραμμή» Ομπάμα είναι η προώθηση αλλαγών εκ των έσω. Επομένως, δεν πρόκειται για συνωμοσία, αλλά πραγματικότητα, καθώς οι ΗΠΑ είχαν την εν λόγω στρατηγική, την οποία εφαρμόζουν διαφορετικά οι εκάστοτε πρόεδροι.

Έτσι, έχουμε τρεις μεγάλες χώρες της Μέσης Ανατολής το Ιράκ, την Αίγυπτο και τη Συρία, οι οποίες βρίσκονται σε φάση μετάβασης εάν όχι διάλυσης.

dimitris.delevegos@capital.gr


Πηγή:www.capital.gr