28 Αυγούστου 2013

Σε δίνη τοξικού παραλογισμού η Συρία

Αναπάντητα ερωτήματα για το εάν και από ποιους χρησιμοποιήθηκαν τοξικά αέρια. Η διεθνής κοινότητα σε ρόλο παρατηρητή, ενώ ο εμφύλιος συνεχίζεται και εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς
Οι πολλές διαφορετικές πτυχές της πιθανής χρήσης χημικών στη Συρία και η μέχρι σήμερα ανεπάρκεια της διεθνούς κοινότητας να εμπλακεί αποτελεσματικά στην κατεύθυνση της εξεύρεσης μιας λύσης υπογραμμίζουν την ανάγκη να μη χαθεί άλλος χρόνος.
Ταυτόχρονα αναδύεται η τραγική διαπίστωση ότι ο εμφύλιος στη χώρα δεν εξελίσσεται πλέον εν κενώ και απειλεί να αποσταθεροποιήσει επικίνδυνα την ευρύτερη περιοχή.

Η χρήση χημικών όπλων στη Συρία, εφ' όσον αποδειχθεί, είναι ένα «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» που θα έχει «σοβαρές συνέπειες», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, τονίζοντας ότι «δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο» στη διερεύνηση της υπόθεσης.Αν και, φυσικά, από τις φωτογραφίες που έκαναν το γύρο του κόσμου, την ώρα που επιθεωρητές των Ηνωμένων Εθνών βρίσκονταν ήδη στη Συρία, δεν είναι δυνατόν να αποφανθεί κανείς για την ακριβή ουσία που χρησιμοποιήθηκε, και ενώ επικρατεί σύγχυση σχετικά με τον αριθμό των θυμάτων, φαίνεται τουλάχιστον ότι κάτι τρομερό και σε μεγάλη κλίμακα έχει συμβεί.

Από το σημείο αυτό ξεκινά και μια μακρά σειρά καίριων ερωτημάτων. Το καθεστώς Ασαντ αρνείται κατηγορηματικά ότι έκανε χρήση χημικών και αναλυτές βάζουν κάτω τα δεδομένα αναζητώντας πιθανόν πειστικά επιχειρήματα στον προβληματισμό τους σχετικά με το γιατί μπορεί οι κυβερνητικές δυνάμεις να επέλεξαν τώρα να κλιμακώσουν με τέτοιο τρόπο τη σύγκρουση, λίγες μέρες αφ' ότου η ομάδα των επιθεωρητών του ΟΗΕ έφθασε στη Συρία.

Ισχνές αντιδράσεις
Το δόγμα του συριακού στρατού για τη χρήση χημικών, η διστακτικότητα της Δύσης να αναζητήσει τρόπο παρέμβασης και, από την άλλη, η προβολή εικόνων που ακριβώς επειδή σοκάρουν δεν μπορούν παρά να κάνουν πιο επιτακτική την ανάγκη να δοθούν απαντήσεις συνθέτουν το πρίσμα μέσα από το οποίο μπορεί να ζυγιάσει κανείς την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή. Η διεθνής παράλυση απέναντι στην ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου στην Αίγυπτο, η αυξανόμενη αστάθεια στη Λιβύη και η ένταση στην Τυνησία μπορεί να είχαν δώσει την εντύπωση στη Δαμασκό ότι δεν υπάρχει και μεγάλη διάθεση για παρεμβάσεις.

Αλλοι σχολιαστές επισημαίνουν ότι δεν αποκλείεται να είναι μια προκλητική προβολή από το συριακό καθεστώς του μηνύματος πως, εξαιτίας ακριβώς της αδύναμης αντίδρασης της διεθνούς κοινότητας, είναι σε θέση να ενεργεί με όλο και μεγαλύτερη ατιμωρησία.

Η Γαλλία ύψωσε την πλέον δυνατή φωνή μεταξύ των διεθνών εκκλήσεων για να δοθεί μια σκληρή απάντηση αν αποδειχθεί ότι οι καθεστωτικές δυνάμεις βρίσκονται πίσω από την επίθεση.
Πριν από ένα χρόνο ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, διακήρυττε ότι η χρήση χημικών όπλων θα αποτελέσει την «κόκκινη γραμμή» για την ανάληψη δράσης από τη διεθνή κοινότητα. Χθες χαρακτήρισε το ενδεχόμενο να έχει γίνει πράγματι χρήση χημικών από το συριακό καθεστώς «ιδιαιτέρως ανησυχητικό», που πρέπει να αντιμετωπιστεί με την απαραίτητη προσοχή.

Βεβαίως, οι αντιδράσεις είναι από επιφυλακτικές έως αμήχανες, στο βαθμό που δεν είναι σαφές ποιος βρίσκεται πίσω από τη φρίκη. Εχοντας διαφορετικές αφετηρίες, η Δύση αλλά και η Ρωσία συμφωνούν πως είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας. Μάλιστα, ζητείται η αρωγή των αντικαθεστωτικών δυνάμεων στη διασφάλιση της πρόσβασης επιθεωρητών των Ηνωμένων Εθνών στο σημείο όπου εκδηλώθηκε η επίθεση, για να υπάρξει ασφαλής εκτίμηση.

Χωρίς να προκαλεί έκπληξη και ενώ η αντίδραση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ήταν έντονη, το Συμβούλιο Ασφαλείας περιορίστηκε στην έκκληση για διερεύνηση της υπόθεσης. Ταυτόχρονα, η ύπατη αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ναβί Πιλάι, δήλωσε ότι οι καταγγελίες είναι πολύ σοβαρές και πρέπει να διερευνηθούν το γρηγορότερο δυνατόν.Η συριακή αντιπολίτευση είχε, από την πλευρά της, περάσει σε μια φραστική επίθεση εναντίον της διεθνούς κοινότητας, κατηγορώντας τη ως συνένοχη για το μακελειό λόγω της σιωπής της για τα εγκλήματα που διαπράττονται από το καθεστώς Ασαντ στη Συρία.

Παιδιά στην προσφυγιά
Ο προβληματισμός μπαίνει σε μια διαφορετική βάση, αν αναλογιστεί κανείς πως πρόκειται για μία μόνο πτυχή της εμφύλιας σύγκρουσης στη Συρία.Χαρακτηριστική ήταν η νέα ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα η Unicef, σύμφωνα με την οποία τα παιδιά-πρόσφυγες εξαιτίας του συριακού εμφυλίου έφθασαν το ένα εκατομμύριο, ενώ άλλα δύο εκατομμύρια είναι εκτοπισμένα στο εσωτερικό της χώρας. «Το ένα εκατομμύριο παιδιά πρόσφυγες δεν είναι ένας αριθμός όπως οι άλλοι. Αντιπροσωπεύει πραγματικά παιδιά, ξεριζωμένα από την εστία τους, ίσως ακόμη και από την οικογένειά τους, αντιμέτωπα με τη φρίκη».Εξίσου αφοπλιστική είναι η γενικότερη διαπίστωση πως τα παιδιά αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των Σύρων προσφύγων.
(Πηγές: Reuters - Guardian - Spiegel - Ass. Press - BBC - www.aljazeera.com)