21 Αυγούστου 2013

Η τρίτη παραγωγός φυσικού αερίου στην Αφρική

Στη σημασία της γεωστρατηγικής θέσης της Αιγύπτου και στο γεγονός ότι βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις χώρες της Μέσης Ανατολής αναφορικά με την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της περιοχής αναφέρονται ειδικοί αναλυτές.
Κάθε χώρα στην περιοχή (Λίβανος, Συρία, Τουρκία, Κύπρος και Αίγυπτος) έπειτα από την ανακάλυψη των δύο σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη θαλάσσια ζώνη του Ισραήλ, «Λεβιάθαν» και «Ταμάρ», έχει εντατικοποιήσει σε πολιτικό και σε επιχειρηματικό επίπεδο τις προσπάθειές της και έχει θέσει σε εγρήγορση τη διπλωματική της μηχανή προκειμένου να εξασφαλίσει κατά περίπτωση τα μέγιστα για την ίδια.

Οι σχετικές με το ζήτημα αυτό πρωτοβουλίες της Αιγύπτου -παρά την εσωτερική πολιτική αστάθεια- μαρτυρούν, όπως σημειώνεται, πως η μελλοντική εμπορική αξιοποίηση των ισραηλινών φυσικών πόρων έχει ληφθεί υπόψη, γεγονός που αιτιολογεί δηλώσεις και προτάσεις της αιγυπτιακής πλευράς από το 2010 μέχρι σήμερα. Υπό το πρίσμα αυτό αναδεικνύεται μια διαφορετική πτυχή και επιχειρείται μια άλλη ανάγνωση της σημερινής εικόνας που παρουσιάζει η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνεται ότι:

* Ο υπουργός Πετρελαίων της Αιγύπτου, Σαμέχ Φαχμί, από το 1999 έως το 2011, είχε δηλώσει πως «η Αίγυπτος εξετάζει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το μερίδιό της από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που εντοπίστηκαν στα ανοιχτά του Ισραήλ».

* Από το 2008 έως το 2011 η Αίγυπτος αποτελούσε την κινητήρια δύναμη του ενεργειακού μηχανισμού του Ισραήλ, καθώς, πιο συγκεκριμένα, κάλυπτε το 43% των αναγκών σε φυσικό αέριο της χώρας.
 
Οι εξαγωγές
Ωστόσο, έκτοτε οι εξαγωγές φυσικού αερίου προς το Ισραήλ μειώθηκαν κατακόρυφα λόγω των επανειλημμένων επιθέσεων κατά του δικτύου αγωγών που συνέδεε τις δύο χώρες.
Τον Απρίλιο του 2012 ζητήθηκε επισήμως να επανεξεταστούν όλες οι συμφωνίες που είχαν υπογραφεί με το Ισραήλ επί εποχής Χόσνι Μουμπάρακ, καθώς κρίθηκε ότι έπλητταν τα συμφέροντα της Αιγύπτου.

* Η Αίγυπτος, από το 2012, εξαιτίας της αναθεώρησης της συνεργασίας της με το Ισραήλ και της παράλληλης μείωσης της εγχώριας παραγωγής φυσικού αερίου, στράφηκε στη Ρωσία, εξασφαλίζοντας, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ria Novosti, την υποστήριξη της Gazprom.

Στην ουσία ζήτησε από την Gazprom να καλύψει, στη θέση της Αιγύπτου, το κενό στην προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, προκειμένου τα συμβόλαια της Αιγύπτου με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης να εξυπηρετηθούν.

Η Αίγυπτος είναι πιθανό να μη διατηρήσει -για ένα διάστημα τουλάχιστον- τη θέση της ως η τρίτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγός φυσικού αερίου της αφρικανικής ηπείρου (μετά τη Νιγηρία και την Αλγερία).

Ωστόσο, η γεωπολιτική της αξία, λόγω του διεθνούς ενδιαφέροντος για τους υδρογονάνθρακες της Μέσης Ανατολής, εκτιμάται αναλόγως, την ώρα που η Ανατολική Μεσόγειος «φλέγεται».