Κάθε βράδυ στις 8, μετά το βραδινό δελτίο ειδήσεων, η 45χρονη Σοφία Χατζιμπεκίροβα βγαίνει στο μπαλκόνι και αρχίζει να χτυπάει με ένα κουτάλι την κατσαρόλα. Με αυτό τον τρόπο διαδηλώνουν τις τελευταίες μέρες στην Τουρκία πολλές γυναίκες, οι οποίες κάθονται σπίτι με τα παιδιά και δεν μπορούν να συμμετάσχουν στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που έχουν εξαπλωθεί στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.

Η Σοφία ήρθε στην Κωνσταντινούπολη από τη ρωσική πόλη Εσεντουκί πριν από 15 χρόνια, βρήκε δουλειά σε ένα τουριστικό γραφείο, παντρεύτηκε Τούρκο και απέκτησε μια κόρη, τη Γιάσα. «Ο Ερντογάν κάνει ό,τι θέλει, έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και δεν θέλει να ακούσει τον κόσμο», λέει στη RBTH, επισημαίνοντας ότι «η δυσαρέσκεια είχε συσσωρευτεί από καιρό, και ωρίμαζε σταδιακά. Δεν μου αρέσουν ειδικά οι πρωτοβουλίες του σχετικά με τις γυναίκες. Όλα άρχισαν όταν αποκάλεσε τις γυναίκες που δεν φορούν μαντίλα “διαμερίσματα χωρίς κουρτίνες”».

Υπέρ του κοσμικού κράτους
Προσθέτει ότι αγαπά πολύ την Τουρκία επειδή είναι μια κοσμική και εξευρωπαϊσμένη χώρα της Ανατολής, όπου σέβονταν και φρόντιζαν πάντα τις γυναίκες, και επιθυμεί αυτό να συνεχιστεί. Όπως δηλώνει, όποιο και αν είναι το τέλος της αντιπαράθεσης, η ίδια δεν επιθυμεί να αναχωρήσει από τη χώρα.Στην Τουρκία συνεχίζονται εδώ και αρκετές μέρες οι μαζικές διαδηλώσεις κατά της πολιτικής του κυβερνώντος κόμματος με αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η αιτία για το μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας ήταν η πρόθεση των αρχών να καταστρέψουν ένα από τα λίγα πάρκα της Κωνσταντινούπολης, το Γκεζί, το οποίο βρίσκεται στην ευρωπαϊκή πλευρά της πόλης δίπλα από την πλατεία Ταξίμ. Ανέλπιστα για τις αρχές, σε πολλές πόλεις ξεκίνησαν εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους πολέμιους της καταστροφής των δέντρων, οι οποίες γρήγορα εξελίχθηκαν σε μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης.

Δίπλα στους διαδηλωτές
Η Ρωσίδα Οξάνα Λουκιάνενκο βρίσκεται ήδη έξι χρόνια στην Τουρκία και είναι γενική διευθύντρια σε γνωστή διεθνή εταιρία. Κάθε βράδυ όλο το προσωπικό του γραφείου πηγαίνει στις συγκεντρώσεις. «Μένουμε με τον σύντροφό μου στο κέντρο, και στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας δεν μπορούσαμε να ανοίξουμε ούτε τα παράθυρα εξαιτίας της έντονης μυρωδιάς από τα χημικά. Έβαζα τους τραυματίες στο σπίτι και περιποιόμουν τα τραύματά τους», δηλώνει στη RBTH.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των τοπικών αρχών, στην Τουρκία σήμερα διαμένουν περίπου ένα εκατομμύριο μετανάστες από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Οι μεγαλύτερες κοινότητες Ρώσων βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη (18.000), την Αττάλεια (περίπου 10.000) και την Άγκυρα (5.000). Οι υπόλοιποι είναι διασκορπισμένοι σε εκατοντάδες τουρκικές πόλεις.

Κίνδυνος εμφυλίου;
Η στάση τους απέναντι σε αυτά που συμβαίνουν σήμερα στη χώρα, ποικίλει. Η Ινέσα, μεγαλύτερη κόρη της Σοφία Χατζιμπεκίροβα, είναι 23 ετών. Έφυγε από τη Ρωσία μαζί με τη μητέρα της, στην Τουρκία τελείωσε το Πανεπιστήμιο και πλέον εργάζεται έχοντας καλές αποδοχές, με βάση τα τοπικά δεδομένα. Πήγε μερικές φορές στην Ταξίμ και αναφέρει ότι σκέφτεται σοβαρά να επιστρέψει στο Εσεντουκί, όπου έχει φίλους και συγγενείς. Λέγει, ότι «αν ξεκινήσει εμφύλιος πόλεμος, δεν θα το σκεφτώ και πολύ, θα φύγουμε μαζί με τον φίλο μου (είναι Τούρκος) στη Ρωσία. Στην κοινωνία επικρατεί σχίσμα, οι αρχές δεν θέλουν να ακούσουν τον κόσμο και να προβούν σε υποχωρήσεις, γεγονός που με απογοητεύει πολύ».

Την περιοχή Λαλελί της Κωνσταντινούπολης, την αποκαλούν «ρωσική γειτονιά». Στους δρόμους μπορείς να ακούσεις ρωσικά, ενώ τα μαγαζιά της περιοχής υποδέχονται τους πελάτες με επιγραφές στη ρωσική: «Προσοχή, σκαλοπάτι». Πολλοί Ρώσοι που έχουν μετοικήσει στην Τουρκία, άρχισαν να εργάζονται συγκεκριμένα στην Λαλελί, στο κέντρο κλωστοϋφαντουργίας και μόδας. Εδώ έρχονται έμποροι για να αγοράσουν στη χονδρική, και τα εμπορεύματα αυτά πωλούνται στη συνέχεια σε εμπορικά κέντρα σε ολόκληρη τη Ρωσία.

Πλήγμα στο εμπόριο
«Οι συγγενείς μου τηλεφωνούν κάθε μέρα για να μάθουν τι κάνω, και αν φοβάμαι», αναφέρει η Ναργκίζα. Κατάγεται από το Τουρκμενιστάν, αλλά θεωρεί τον εαυτό της Ρωσίδα. Μέσα σε 9 χρόνια, από απλή πωλήτρια έφτασε να είναι τώρα διευθυντής στο μεγάλο κατάστημα Fimka. «Εδώ έχουμε ησυχία –λέγει- αλλά εξαιτίας των εικόνων που μεταδίδει η τηλεόραση με την αστυνομία να επιτίθεται στον κόσμο με δακρυγόνα, ορισμένοι μεγάλοι προμηθευτές από τη Ρωσία αρνήθηκαν να έρθουν για να παραλάβουν εμπόρευμα. Συνολικά χάσαμε ένα 20% του τζίρου μας».


Δεν θέλησαν όλοι όμως να μιλήσουν για πολιτική και για την επίδραση που είχαν τα τελευταία γεγονότα στη ζωή τους. Η Κάτια (έτσι ζήτησε να την αποκαλούμε) αναφέρει ότι στο κατάστημά τους εργάζονται κυρίως υποστηρικτές του πρωθυπουργού Ερντογάν, ενώ αυτοί που τάσσονται εναντίον του και υποστηρίζουν τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας είναι μόνο τρεις. Δικαιολογεί τη στάση της αναφέροντας ότι έχει δύο παιδιά και δεν θέλει προβλήματα, ενώ όπως προσθέτει, «λέω στους γνωστούς μου την αλήθεια, ότι δηλαδή στην Ταξίμ και σε άλλες πόλεις διαδηλώνουν, αλλά η Κωνσταντινούπολη είναι μια τεράστια πόλη και στις υπόλοιπες περιοχές όλα είναι ήσυχα, επομένως, μπορούν να έρθουν άφοβα όπως και πριν».

Η Νατάλια έχει εδώ και πολύ καιρό την τουρκική υπηκοότητα, ο σύζυγός της είναι ευκατάστατος, και ζουν με τα τρία παιδιά τους στο ασιατικό τμήμα της Κωνσταντινούπολης. Κανονίζουμε να συναντηθούμε στο κέντρο της πόλης, ωστόσο, μας τηλεφωνεί και το ακυρώνει. Ο σύζυγός της, της συνέστησε να μην μιλά με δημοσιογράφους. Όπως αναφέρει: «Καταλαβαίνετε ότι εδώ είναι ο τόπος που ζούμε. Δεν ξέρουμε πως αυτό μπορεί να εξελιχθεί στη συνέχεια για εμάς».

Κάθε χρόνο επισκέπτονται την Τουρκία 3,5 εκατομμύρια Ρώσοι. Παρά την πολιτική κρίση, η ροή των τουριστών δεν μειώθηκε, βεβαιώνουν τα τουρκικά τουριστικά πρακτορεία. Από την άλλη, ο αριθμός των τουριστών από την Ευρώπη μειώθηκε. Εξαιτίας των ταραχών στη χώρα, ματαιώθηκε ο κατάπλους μερικών κρουαζιερόπλοιων στην Κωνσταντινούπολη.