Πρόσφατα εγκρίθηκε από τον πρόεδρο της χώρας, κ.Β.Πούτιν, από τα αρμόδια υπουργεία, και τη Βουλή (Δούμα) η νέα πλατφόρμα της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής. Το βασικό στίγμα της φιλοσοφίας της, περικλείεται στην εξής φράση: Υπερήφανη, ανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική.

Η ανεξαρτησία της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας καθορίζεται από τη γεωγραφική της έκταση, τη μοναδική γεωπολιτική της θέση, τις ιστορικές παραδόσεις αιώνων, τον πολιτισμό και τη συνείδηση του λαού μας. Οι κατευθύνσεις της, είναι επίσης αποτέλεσμα της ιστορικής πορείας ανάπτυξης της χώρας. Μέσα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται τα τελευταία 20 χρόνια, πληρώνοντας συχνά το κόστος από κάθε λογής πειραματισμούς και λάθη, καταφέραμε να διαμορφώσουμε μια φιλοσοφία στην εξωτερική μας πολιτική, που να ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της Ρωσίας στη σύγχρονη εποχή.

Παγκόσμια συλλογική ηγεσία
Κύριος στόχος της Ρωσίας είναι η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την οικονομική ανάκαμψη, την ανάπτυξη της καινοτομίας και τη βελτίωση του επιπέδου ζωής των ανθρώπων, τόσο σε όλο τον κόσμο, όσο και στη χώρα μας. Και βέβαια, είναι προφανές ότι ο στόχος για την ανάπτυξη της χώρας μας, μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα σε συνθήκες διεθνούς σταθερότητας. Για τον λόγο αυτό, η διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας, είναι το βασικό ζητούμενο –και- για την επίτευξη των δικών της συμφερόντων. Και η ευθύνη μας ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και ως «παγκόσμιος παίκτης», είναι μεγάλη.
Κι’όμως, δεχόμαστε κατηγορίες περί συντηρητισμού στην εξωτερική μας πολιτική. Δήθεν ότι εμείς στηρίζουμε ξεπερασμένες καταστάσεις σ’έναν κόσμο που αλλάζει ταχέως τάχιστα. Πρόκειται για διαστρέβλωση της πολιτικής μας. Αντίθετα, η θέση μας είναι ότι ο κόσμος βρίσκεται σήμερα σε μια φάση απότομης καμπής, και ότι έχουμε μπεί σε μια εποχή βαθέων αλλαγών, που το αποτέλεσμα τους είναι πρακτικά αδύνατο να προβλεφθεί.

Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Η επιλογή, πάντως, είναι προφανής: ‘Η θα έχουμε κλιμάκωση της αντιπαράθεσης ανάμεσα στους διαφορετικούς πολιτισμούς, με κίνδυνο να οδηγηθούμε σε ανοικτή σύγκρουση, ή θα εμπεδωθεί ο αμοιβαίος σεβασμός και ο ισότιμος διάλογος, και έτσι θα προωθηθεί η συνεργασία των πολιτισμών. Πιστεύουμε ότι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να μην εξελιχθεί ο παγκόσμιος ανταγωνισμός σε στρατιωτική αντιπαράθεση, είναι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τη διασφάλιση της συλλογικής ηγεσίας από τις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου. Μια συλλογικότητα που θα πρέπει να είναι αντιπροσωπευτική, τόσο γεωγραφικά, όσο και πολιτισμικά.

Πολυπολικός κόσμος
Η διπλωματία μας επιδιώκει τη δημιουργία ενός βιώσιμου, και, στην πλέον ιδανική εκδοχή, αυτορυθμιζόμενου, πολυπολικού συστήματος διεθνών σχέσεων. Και η Ρωσία δικαιωματικά διεκδικεί να είναι στον σκληρό πυρήνα αυτού του συστήματος. Γι’ αυτό το λόγο, είμαστε έτοιμοι για έναν σοβαρό και πολυεπίπεδο διάλογο με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι κανείς δεν θα διεκδικήσει το μονοπώλιο στην αλήθεια και την απόλυτη εξουσία.Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία υποστηρίζει σθεναρά θεσμικούς φορείς, που αποτελούνται από ευέλικτα σχήματα, όπως ενώσεις κρατών με κοινά συμφέροντα. Ένα τέτοιο επιτυχημένο παράδειγμα ένωσης κρατών από διαφορετικές ηπείρους μάλιστα, είναι η ομάδα χωρών BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική).

Στο μεταξύ, η Ρωσία θα προεδρεύει για το διάστημα 2013-2015 στην «Ομάδα των Είκοσι (G20)», στη G8, στην «Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάη (SCO)» και στη BRICS. Εκεί, θα καταβάλει προσπάθειες για την αύξηση της αποτελεσματικότητας αυτών των πολυπολικών φορέων και οργανισμών. Κάτι που θα ενισχύσει την τάση για παγκόσμια διακυβέρνηση. Αυτό είναι ένα από τα πρακτικά παραδείγματα της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας.

«Ηπια δύναμη»
Η Ρωσία, όπως επιβάλλουν οι παραδόσεις της, θα συνεχίσει να διαδραματίζει το ρόλο του εξισορροπιστικού παράγοντα στις διεθνείς υποθέσεις. Αυτό έχει να κάνει, όχι μόνο με το ειδικό βάρος μας στην παγκόσμια σκηνή, αλλά και με το ότι έχουμε τη δική μας τεκμηριωμένη άποψη για όσα συμβαίνουν διεθνώς. Και, πρώτα από όλα, ότι τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται με βάση τις αρχές του Δικαίου και της δικαιοσύνης.

Το γεγονός ότι η Ρωσία γίνεται ολοένα πιο ελκυστική, έχει να κάνει με την εικόνα της χώρας-«ήπιας δύναμης». Της χώρας που συνδυάζει την πλούσια πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά, με τις μοναδικές δυνατότητες μιας δυναμικής ανάπτυξης, που αναπτύσσει την παραγωγική αλληλεπίδραση με τον πολυπληθή ρωσικό κόσμο. Στη Μόσχα, λοιπόν, είμαστε πεισμένοι ότι οι απόψεις των κορυφαίων διεθνών παικτών για τα πιο πιεστικά ζητήματα της εποχής, περισσότερες φορές συμπίπτουν παρά αποκλίνουν. Ιδίως, όσον αφορά στους στρατηγικούς – μακροπρόθεσμους στόχους και όχι στις τακτικές προσεγγίσεις. Αλλωστε, σήμερα άπαντες ενδιαφέρονται για τη μείωση των διεθνών και εσωτερικών συγκρούσεων, για τη μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής και των μέσων παραγωγής τους, και για τον στον περιορισμό των τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών ομάδων.
Κατά συνέπεια, πρέπει επιτέλους με πράξεις, όχι μόνο στα λόγια, να ξεπεραστεί ο εγωισμός κάποιας χώρας ξεχωριστά, αλλά και ενώσεων κρατών, και να συνειδητοποιήσουμε όλοι την κοινή μας ευθύνη για το μέλλον του ανθρώπινου πολιτισμού.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ, είναι Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: interaffairs.ru