ΜΟΣΧΑ Του Θανάση Αυγερινού
Μεμονωμένοι αυτοδίδακτοι τρομοκράτες, μέλη διεθνούς δικτύου με διασυνδέσεις στον Β. Καύκασο ή άλλες ταραγμένες ζώνες ή θύματα προβοκάτσιας κάποιων μυστικών υπηρεσιών; Αυτές είναι οι βασικές τρεις εκδοχές, που συζητιούνται στα ρωσικά ΜΜΕ σχετικά με τους Τσετσένους αδελφούς Τσαρνάεφ, αναλόγως της προέλευσης της πηγής ή του συνομιλητή του κάθε μέσου.
Οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν ότι –αν και δεν δέχθηκαν σχετικό νέο αίτημα των αμερικανικών αρχών– ερεύνησαν και δεν διαπίστωσαν οποιαδήποτε σχέση των δύο αδελφών με ένοπλες ισλαμιστικές οργανώσεις, που έχουν δράση στον Β. Καύκασο και ειδικότερα τον τελευταίο εν ζωή σημαντικό οπλαρχηγό των αυτονομιστών Ντόκου Ουμάροφ, ηγέτη του «Εμιράτου του Καυκάσου» και αυτοανακηρυχθέντα πρόεδρο της Ιτσκερίας (Τσετσενίας). Ο Ουμάροφ είχε μεταξύ άλλων θεωρηθεί ένοχος για την τρομοκρατική επίθεση στο αεροδρόμιο της Μόσχας Νταμαντιέντοβο το 2011, αλλά και άλλες τρομοκρατικές ενέργειες των τελευταίων χρόνων στη Ρωσία, ως και την προετοιμασία δολοφονικής απόπειρας κατά του προέδρου Πούτιν.
Κάθε σχέση με τους Τσαρνάεφ διέψευσε και μια ομάδα «μουτζαχεντίν» του Καυκάσου με σχετική ανακοίνωσή της, ενισχύοντας έτσι την εκδοχή αρκετών Ρώσων αναλυτών ότι οι αδελφοί Τσαρνάεφ είναι πιθανότατα μια ιδιόμορφη «μεμονωμένη μετανάστευση του τρομοκρατικού φαινομένου του Καυκάσου» προς τη Δύση, η οποία στο παρελθόν είχε φανεί εξαιρετικά ανεκτική σ’ αυτό, όταν τότε ήταν αποκλειστικώς πρόβλημα του Κρεμλίνου και μια διαρκής αιματοχυσία για τη Ρωσία.
Οι γονείς των Τσαρνάεφ, που μίλησαν τα τελευταία 24ωρα χωριστά σε διάφορα ΜΜΕ από το Νταγκεστάν, τη γειτονική στην Τσετσενία ρωσική δημοκρατία, σχεδόν ταυτίστηκαν στην εκτίμηση ότι κάποιοι έμπλεξαν τα παιδιά τους στην υπόθεση αυτή και έδειχναν να μην πιστεύουν ότι ήταν αυτά ικανά να προκαλέσουν θάνατο και πόνο σε απλούς αθώους πολίτες. Η Ζουμπεϊντάτ Τσαρνάεβα αποκάλυψε ότι το FBI παρακολουθούσε τουλάχιστον τον 26χρονο μεγάλο της γιο Ταμερλάν τα τελευταία 3-5 χρόνια, ο οποίος το ίδιο διάστημα άρχισε να ενδιαφέρεται ενεργά για το Ισλάμ και να τηρεί αυστηρά τις παραδόσεις, «χωρίς όμως ποτέ να αναφερθεί στην επιλογή του τζιχάντ». Στο ίδιο κλίμα και ο Ανζόρ Τσαρνάεφ, υποστήριξε ότι «όλα έγιναν από τις μυστικές υπηρεσίες, αλλά δεν ξέρω ποιες», αναφέροντας ότι ο ίδιος έφυγε από τη Ρωσία με την οικογένειά του για πολιτικούς λόγους και βρέθηκε το τελευταίο διάστημα στο Νταγκεστάν για ιατρικούς λόγους, θέλοντας να πεθάνει στην πατρίδα, αν η υγεία του τον προδώσει.
Υπέρ της εκδοχής ότι ο Ταμερλάν Τσαρνάεφ είχε αποκτήσει κάποιες επαφές με τους παράνομους ισλαμιστές ενόπλους του Καυκάσου, που σε μεγάλο βαθμό δρουν πλέον στο έδαφος του Νταγκεστάν και όχι της Τσετσενίας, λειτουργούν οι πληροφορίες ότι είχε βρεθεί πέρυσι στη Ρωσία σχεδόν για ένα εξάμηνο.
Το Κρεμλίνο τάχθηκε, και κατά την τηλεφωνική συνομιλία των προέδρων Πούτιν και Ομπάμα, υπέρ της συνέχισης της συνεργασίας των υπηρεσιών ασφαλείας των δύο χωρών για παρεμφερή θέματα, ενώ Ρώσοι αξιωματούχοι αφήνουν να εννοηθεί ότι πολλές αντίστοιχες προειδοποιήσεις τόσο προς τις ΗΠΑ όσο και προς ευρωπαϊκές χώρες έχουν υποτιμηθεί ή επιδεικτικά αγνοηθεί και «η εμπειρία δείχνει ότι αυτό μπορεί να αποδειχθεί τραγικό λάθος». Οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες στρέφουν ειδικά τα βέλη τους εναντίον της Βρετανίας και του Βελγίου, αλλά και της Σουηδίας, που φιλοξενούσε έως πρόσφατα το βασικό μέσο ενημέρωσης των Τσετσένων αυτονομιστών, Kavkaz Center.
avgerinos@ellada-russia.gr
