Μετά από δεκαετίες συζητήσεων, διαβουλεύσεων, ακόμη και εμπορικών διαφορών και προσφυγής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), τον περασμένο μήνα η Ε.Ε. και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής συμφώνησαν όπως αρχίσουν διαπραγματεύσεις για μια εμπορική συμφωνία ελευθέρου εμπορίου και συμπληρωθούν σε δύο χρόνια. Έτσι οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί πολιτικοί θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες να υποβάλουν στους ψηφοφόρους συγκεκριμένο πρόγραμμα, που να δίνει ώθηση στην ανάπτυξη και τη δημιουργία εργασιών, ενώ παράλληλα να δημιουργείται ένα ενοποιημένο μέτωπο για αντιμετώπιση του ανταγωνισμού από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες αγορές. Αν επιτευχθεί η συμφωνία αυτή, θα είναι η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία από τότε που συστάθηκε ο ΠΟΕ πριν από είκοσι χρόνια.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, δήλωσε ότι η συμφωνία αυτή θα ενώνει δύο εμπορικούς εταίρους, που αποτελούν σχεδόν το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής και θα δημιουργήσει τη μεγαλύτερη εμπορική περιοχή στον κόσμο.
Αναφέρεται ότι το εμπόριο σε προϊόντα και υπηρεσίες στις δυο περιοχές φθάνουν τα $1 τρις ετησίως και το πόσο των ολικών διμερών επενδύσεων μεταξύ τους φθάνει στα $4 δις. Αν καταργηθούν οι εναπομείναντες εισαγωγικοί δασμοί μεταξύ των δύο περιοχών, θα αυξηθεί το ΑΕΠ της Ε.Ε. κατά 0,4 και των ΗΠΑ κατά μια ποσοστιαία μονάδα. Αν καταργηθούν έστω και το 50% των μη δασμολογικών εμποδίων, το ΑΕΠ και των δυο περιοχών θα αυξηθεί κατά 3%.
Όπως δήλωσε ο κ. Michael Froma, σύμβουλος του Προέδρου Obama για το διεθνές εμπόριο, η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να αυξήσει δραματικά τις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ε.Ε., και θα συνέδεε περαιτέρω τις δύο οικονομίες. Παράλληλα ο κ. Karel De Gucht, Κοινοτικός Επίτροπος για το εμπόριο, ανέφερε ότι οποιαδήποτε τεχνικά ή νομικά πρότυπα υιοθετηθούν από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ τελικά θα καταστούν παγκόσμια πρότυπα. Και ο κ. Gucht τόνισε ότι ο τελικός στόχος είναι η δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε.
Παρά ταύτα, η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας θα αντιμετωπίσει εμπόδια. Οι εισαγωγικοί δασμοί είναι ήδη χαμηλοί, κατά μέσο όρο 3%, και οι δύο πλευρές έχουν υποσχεθεί να καταργήσουν οτιδήποτε απομένει. Αλλά υπάρχουν πολλά μη δασμολογικά εμπόδια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν να κάνουν με τους καταναλωτές, τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον ή την ασφάλεια. Ένας στόχος της Ε.Ε. είναι η διάνοιξη των δημόσιων προσφορών για συμβόλαια στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει περισσότερη προστασία παρά στην Ε.Ε. Ένας λόγος γι' αυτό είναι ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να υποχρεώσει τις τοπικές Αρχές να ανοίξουν τις προσφορές για κρατικά συμβόλαια στους ξένους προσφοροδότες. Ένα άλλο εμπόδιο είναι η κατάργηση των περιορισμών για τις υπηρεσίες.
Κίνδυνος με τις τρίτες χώρες
ΕΙΝΑΙ σημαντικό να τονιστεί ότι ενώ οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες αυξάνουν το εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών, εντούτοις δημιουργούν κίνδυνο για περιορισμό του εμπορίου με τρίτες χώρες. Συνεπώς, στόχος θα έπρεπε να ήταν η επίτευξη συμφωνίας για περαιτέρω ελευθεροποίηση του διεθνούς πολυμερούς εμπορίου. Δυστυχώς, όμως, ο γύρος διαπραγματεύσεων της Ντόχα, που άρχισε το 2001, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα για να συμπληρωθεί, κυρίως όσον αφορά το εμπόριο των γεωργικών προϊόντων.
Αναφέρεται ότι θα υπήρχαν μεγάλες εξοικονομήσεις στα κόστη παραγωγής, αν οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν ήταν υπόχρεες να υποβάλλουν τα νέα φάρμακα σε εξετάσεις ασφαλείας τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ε.Ε. Ασφαλώς, οποιαδήποτε εμπορική συμφωνία θα πρέπει να είναι περιεκτική και οπωσδήποτε θα πρέπει να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που παρουσιάζονται στη γεωργία. Και τούτο γιατί οι ηγέτες του Κογκρέσου δεν πρόκειται να συμφωνήσουν στην επικύρωση μιας τέτοιας εμπορικής συμφωνίας που αποκλείει τη γεωργία.
Αλλά και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι φόβοι των καταναλωτών για κρέατα από τις ΗΠΑ που περιέχουν ορμόνες, όπως και τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα. Τώρα που ο Βρετανός Πρωθυπουργός David Cameron σκοπεύει να θέσει σε δημοψήφισμα το θέμα της παραμονής ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε., μια επιτυχημένη συμφωνία με τις ΗΠΑ θα μπορούσε να πείσει ότι η Βρετανία θα μπορεί να επιτύχει καλύτερη διαπραγμάτευση συλλογικά μέσω της Ε.Ε. παρά από μόνη της.
Το πολυμερές διεθνές εμπορικό σύστημα αντιμετωπίζει απειλή με την ελευθεροποίηση να διεξάγεται συνεχώς εκτός του ΠΟΕ, είτε μέσω μονομερών μεταρρυθμίσεων είτε με αυξανόμενο ρυθμό περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών. Μέχρι τώρα, αυτές οι συμφωνίες δεν έχουν θέσει σε κίνδυνο τον ΠΟΕ. Και τούτο γιατί οι εμπορικές αυτές διμερείς συμφωνίες δεν ήταν μεταξύ μεγάλων εμπορικών περιοχών. Η συμφωνία όμως που προωθείται μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε. αποτελεί το 50% της διεθνούς παραγωγής. Κατά συνέπεια, το πολυμερές εμπόριο σταδιακά εγκαταλείπεται, όπως και η σημασία του ΠΟΕ μέσω του οποίου τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε., η Ιαπωνία και η Κίνα έχουν ελευθεροποιήσει το εμπόριο και διευθέτησαν εμπορικές διαφορές. Δυστυχώς, όμως, ο γύρος διαπραγματεύσεων της Ντόχα δεν αναμένεται να επιτευχθεί στο προβλεπτό μέλλον.
Μειονέκτημα…
ΕΝΑ σημαντικό μειονέκτημα της συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ είναι ότι θα υποσκάψει τις προσπάθειες για επίτευξη συμφωνίας για ελεύθερο πολυμερές εμπόριο με τη συμπλήρωση του γύρου της Ντόχα και η αποδυνάμωση του ΠΟΕ. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι ο ΠΟΕ έχει επιτύχει να είναι ουδέτερος και αρκετά αποτελεσματικός όσον αφορά τις εμπορικές διαφορές μεταξύ διαφόρων κρατών, ακόμη και σε έναν κόσμο όπου επικρατούν οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες.
Μια επιτυχημένη συμπλήρωση του γύρου της Ντόχα θα δώσει σε όλα τα κράτη ίσες ευκαιρίες να επωφεληθούν από την παγκοσμιοποίηση. Αναφέρεται, επίσης, ότι οι αναδυόμενες αγορές έχουν καταστεί σημαντικοί εμπορικοί εταίροι τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ε.Ε., ενώ το διμερές εμπόριο μεταξύ της Αμερικής και της Ε.Ε. μειώνεται. Βέβαια, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. έχουν διμερείς συμφωνίες με πολλές χώρες, αλλά η διμερής εμπορική συμφωνία ελευθέρου εμπορίου μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε. θα στείλει τα λανθασμένα μηνύματα στις αναδυόμενες και άλλες αγορές.
http://sigmalive.com
