Η ελληνική στρατιωτική διπλωματία κόντρα στους επίδοξους “βεζίρηδες” της πολιτικής

Π. ΚαρβουνόπουλοςΗ εσωστρέφεια που μας έχουν επιβάλλει οι κυβερνήσεις της κρίσης δεν μας αφήνει να αντιληφθούμε το σημαντικό “παιχνίδι” που βρίσκεται σε εξέλιξη στην περιοχή. Οι εξελίξεις στη Τουρκία,στη Μέση Ανατολή, στη βόρεια Αφρική, αλλά και στα Βαλκάνια αντιμετωπίζονται …ως δευτερεύοντα θέματα από τα ΜΜΕ και οι κυβερνήσεις της τελευταίας εξαετίας εμφανίζονται περίπου ως απλοί θεατές.Από την εκλογή του Γ. Παπανδρέου και μετά, οι αγωνίες των πολιτικών αρχηγών περιορίζονται στο …σύνδρομο του Ιζνογκούντ!

Όλοι θέλουν να γίνουν βεζίρηδες στη θέση του βεζίρη, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι υπάρχει κίνδυνος να μην υπάρχει τίποτα όρθιο για να κυβερνήσουν.Ο κ. Σαμαράς βιαζόταν να πέσει ο Παπανδρέου, ο κ. Τσίπρας βιάστηκε να ρίξει τον Σαμαρά και τώρα ο κ. Μητσοτάκης δείχνει να θέλει να ρίξει σύντομα τον Τσίπρα!Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δυο μονομάχοι αποφεύγουν συστηματικά να αναφερθούν σε θέματα που έχουν να κάνουν με την Εθνική Άμυνα και την εξωτερική πολιτική.Κόντρα σ΄ αυτή την επικίνδυνη  μιζέρια είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η λεγόμενη στρατιωτική διπλωματία δείχνει να είναι δραστήρια, με την έννοια της προσπάθειας διατήρησης διμερών στρατιωτικών σχέσεων και εποικοδομητικής συνεργασίας με όλες τις χώρες που παρουσιάζουν ενδιαφέρον στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, των υπολοίπων διεθνών οργανισμών, καθώς και σε τοπικό επίπεδο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Μέσης Ανατολής – Μεσογείου. 

Οι στρατιωτικοί είναι ανήσυχοι για την τουρκική υπερκινητικότητα και γνωρίζουν ότι αυτές οι συνεργασίες μπορούν να λειτουργήσουν ως “φρένο” στο αχαλίνωτο καθεστώς Ερντογάν.

Στρατιωτικά η Ελλάδα προβάλει το γεωστρατηγικό ρόλο που παίζει ως παράγοντας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.Εκμεταλλευόμενη τις παραδοσιακά καλές σχέσεις που διατηρεί με τις αραβικές χώρες προσπαθεί να είναι ο δίαυλος που θα φέρει κοντά χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου, που μοιράζονται κοινές αξίες.

Η προσπάθεια δεν εξαντλείται μόνο στις διμερείς-τριμερείς σχέσεις, αλλά φιλοδοξεί να καταστήσει την Ελλάδα αγωγό επικοινωνίας ευρύτερου πλέγματος συνεργασιών χωρών, ενός τόξου που θα περιλαμβάνει κυρίως χώρες όπως Ρουμανία-Βουλγαρία-Κύπρο-Ισραήλ-Αίγυπτο-Ιορδανία.

Οι πρόσφατες επισκέψεις του ΥΕΘΑ και του Α/ΓΕΕΘΑ σε Ισραήλ και Αίγυπτο εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο δραστηριοτήτων της αμυντικής διπλωματίας. Επιπρόσθετα, οι επισκέψεις υψηλόβαθμων στελεχών της συμμαχίας και διεθνών Οργανισμών, όπως η  επίσκεψη του Ανώτατου Στρατιωτικού Διοικητή του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη (SACEUR), που βρίσκεται από χθες στην Αθήνα και θα πάει και στην  Κρήτη 2-4 , καταδεικνύουν τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που έχει η Ελλάδα σε σχέση με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Σε αντίθεση με την εσωστρέφεια στην οποία αναφερθήκαμε οι ΕΔ δείχνουν να πιστεύουν στη σημασία της διεθνούς εξωστρέφειας και αυτό φαίνεται από τα προγράμματα Στρατιωτικής-Αμυντικής Συνεργασίας.Στο πλαίσιο της ενεργητικής συμμετοχής των ελληνικών ΕΔ στους κόλπους της συμμαχίας και των διεθνών οργανισμών, έχουν ιδρυθεί οι νατοϊκές-πολυεθνικές οντότητες του NRDC-GR, ΚΕΝΑΠ, ΠΚΕΕΥΕ, ΠΒΚ, FORACS, ΠΟΣΚΕΣΘΑΜ, SEEBRIG, HELBROC.
Μέσω αυτών των οντοτήτων αποτυπώνεται έμπρακτα η εθνική βούληση για συνεισφορά:

• Σχηματισμών μάχης (NRDC-GR, SEEBRIG, HELBROC)
• Εκπαίδευσης (ΚΕΝΑΠ, ΠΚΕΕΥΕ, ΠΒΚ)
• Υποστήριξης (FORACS, ΠΟΣΚΕΣΘΑΜ):
• Προτείνεται σε άλλες χώρες η δυνατότητα αποστολής στελεχών για εκπαίδευση.
• Αιτείται από χώρες η αποστολή προσωπικού για τη στελέχωση της οργανωτικής δομής των οντοτήτων, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο το ειδικό τους βάρος.
• Γίνεται προσπάθεια ανάπτυξης των οντοτήτων, όπως στην περίπτωση της διερεύνησης ίδρυσης Κέντρου Αριστείας Βαλλιστικής Άμυνας, σε συνδυασμό με τις δραστηριότητες του ΠΒΚ.

Στο παιχνίδι των διεθνών σχέσεων η Ελλάδα διαθέτει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, αυτό της Αεροπορικής και Ναυτικής Βάσης στη Σούδα.
Ο όρμος της Σούδας είναι η μοναδική βάση μεταξύ Αμερικής και Περσικού Κόλπου, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λιμένας κατάπλου για ανεφοδιασμό και επισκευές αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ. Σε συνδυασμό με την εγγύτητα της Σούδας στη Μέση Ανατολή, είναι εύκολα αντιληπτή η στρατηγική της αξίας, άρα και η βαρύτητα που προσδίνει στη συνεισφορά της Ελλάδας στη συμμαχία.

Η εκπροσώπηση των ελληνικών ΕΔ σε δραστηριότητες στο εξωτερικό είναι μια παραδοσιακή μέθοδο εθνικής προβολής.
Σε κάθε τέτοια δραστηριότητα γίνεται ανάλυση και επιλέγεται η εναλλακτική με τη βέλτιστη  σχέση κόστους-ωφέλειας.
Με αυτό τον τρόπο συντηρείται η στρατηγική επιλογή μας να προσπαθούμε να διατηρήσουμε το αποτύπωμα μας στο εξωτερικό μέσω:

• Κυρίων μονάδων πλοίων, ομάδας εναερίων μέσων, σχηματισμών στρατού ξηράς.
• Ολιγομελείς ομάδες Ειδικών Δυνάμεων.
• Επιτελείς σε συμμαχικά στρατηγεία.
• Παρατηρητές συμμαχικών ασκήσεων-δραστηριοτήτων.

Πέραν της εκπαίδευσης μέσω των νατοϊκών-πολυεθνικών οντοτήτων (ΚΕΝΑΠ-ΠΚΕΕΥΕ), σημαντικός άξονας εξωστρέφειας των ελληνικών ΕΔ στο εξωτερικό είναι η παροχή εκπαίδευσης σε στρατιωτικά στελέχη άλλων χωρών σε πληθώρα Σχολών-Κέντρων Εκπαίδευσης των ελληνικών ΕΔ. Τα αντικείμενα της εκπαίδευσης έχουν μεγάλο εύρος ως ακολούθως:

• Παραγωγικές στρατιωτικές σχολές Αξιωματικών/Υπαξιωματικών
• Σχολές Εξειδίκευσης-Εφαρμογής
• Ανώτερες Σχολές επιτελών τόσο στην κανονική φοίτηση, όσο και με διεθνή τμήματα
• Τεχνικά σχολεία (HELO DUNKER, Προσομοιωτής Ε/Β)

Όλα αυτά από μόνα τους δεν θα μπορούν να έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Οι ΕΔ μπορούν να “πάνε το θέμα” μέχρι ενός σημείου. Η κυβέρνηση -όποια κι αν είναι αυτή- πρέπει να λαμβάνει τις πολιτικές αποφάσεις και να καθοδηγεί τις ΕΔ σε τόσο μεγάλα και σοβαρά θέματα. Προς το παρόν συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο!
Οι ΕΔ είναι αυτές που δίνουν τον τόνο για τις συμμαχίες της χώρας, αλλά η κυβέρνηση δεν δείχνει προς το παρόν έτοιμη να ακολουθήσει.