Καταδικαστικές
αποφάσεις εναντίον της Τουρκίας εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα το
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), σε δύο διαφορετικές
υποθέσεις που αφορούν τα θρησκευτικά δικαιώματα των Αλεβιτών αλλά και
την προσφυγή του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος
(ΡΛΚ), στο οποίο επιδικάστηκε αποζημίωση πέραν του ενός εκ. ευρώ.Ανακοινώνοντας την περασμένη Τρίτη την τελική απόφαση, η μείζονα
σύνθεση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε κατά
πλειοψηφία ότι στην υπόθεση «İzzettin Doğan και Άλλοι εναντίον Τουρκίας»
παραβιάζονται οι πρόνοιες της θρησκευτικής ελευθερίας και της
απαγόρευσης των διακρίσεων.
Υπενθυμίζεται ότι τα παράπονα των Αλεβιτών στρέφονταν κατά του Τμήματος Θρησκευτικών Υποθέσεων, τη δημόσια υπηρεσία που υπάγεται στο γραφείο του Τούρκου Πρωθυπουργού, υποστηρίζοντας ότι προάγει μόνο τη σουνιτική σχολή του Ισλάμ, ενώ παραγνωρίζει τις άλλες. Αιτήματα των Αλεβιτών για δημόσια αναγνώριση και νομική κατοχύρωση των χώρων λατρείας και των θρησκευτικών ηγετών της κοινότητας, είχαν παλαιότερα απορριφθεί από την τουρκική Κυβέρνηση.
Στην απόφασή του, το δικαστήριο στο Στρασβούργο έκρινε ότι η θρησκεία των Αλεβιτών διαθέτει σημαντικά χαρακτηριστικά που την διαχωρίζουν από την θρησκεία που υιοθετεί το Τμήμα Θρησκευτικών Υποθέσεων και ως εκ τούτου επηρεάζονται τα δικαιώματα των αιτητών. Αποφάνθηκε παράλληλα ότι τα επιχειρήματα που προέβαλε το κράτος δεν ήταν «ούτε σχετικά, ούτε επαρκή σε μια δημοκρατική κοινωνία» και οδηγούσαν στον σχεδόν ολοκληρωτικό αποκλεισμό της θρησκευτικής κοινότητας από τη δημόσια υπηρεσία. Το δικαστήριο διέταξε τέλος την Τουρκία να καταβάλει 3.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα.
Πολύ πιο `τσουχτερή` είναι η αποζημίωση του σχεδόν 1,1 εκ. ευρώ που καλείται να καταβάλει η Άγκυρα στην υπόθεση «Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα εναντίον Τουρκίας», που εκδόθηκε την περασμένη Τρίτη. Το ΡΛΚ προσέφυγε στο ΕΔΑΔ μετά τη δήμευση σημαντικού μέρους των περιουσιακών του στοιχείων, που επέβαλε το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας έπειτα από ελέγχους στους οικονομικούς λογαριασμούς του κόμματος, την περίοδο 2007-2009.
Στην απόφαση, που δεν είναι οριστική, το δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του σχετικού άρθρου για την ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι. Δεν εντόπισε κάποιο πρόβλημα στην υποχρέωση των πολιτικών κομμάτων να υποβάλλονται σε οικονομικούς ελέγχους, το ΕΔΑΔ ζήτησε όμως να υπάρχει σαφήνεια στη διατύπωση συναφών νομικών διατάξεων, ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή τους.
Κατά την περίοδο 2007-2009 είχαν εντοπιστεί, μετά από ελέγχους, παράνομα έξοδα του κόμματος, ύψους 3 εκ. ευρώ. Μέρος του ποσού αυτού αποκόπηκε από την κρατική χορηγία του 2013 και το υπόλοιπο καταβλήθηκε από το κόμμα.
Η δήμευση των περιουσιακών στοιχείων υποχρέωσε το ΡΛΚ να περιορίσει σημαντικό αριθμό πολιτικών δραστηριοτήτων, αναφέρεται στην απόφαση του δικαστηρίου. Λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα κόμματα σε δημοκρατικές κοινωνίες, κάθε νομική ρύθμιση που δύναται να παρεμβάλει εμπόδια στην ελευθερία του συνέρχεσθαι - όπως οι οικονομικοί έλεγχοι - θα πρέπει να διατυπώνεται κατά τρόπο που να παρέχει εύλογες ενδείξεις ως προς το πως ερμηνεύεται και εφαρμόζεται, κατέληξε το δικαστήριο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ
Υπενθυμίζεται ότι τα παράπονα των Αλεβιτών στρέφονταν κατά του Τμήματος Θρησκευτικών Υποθέσεων, τη δημόσια υπηρεσία που υπάγεται στο γραφείο του Τούρκου Πρωθυπουργού, υποστηρίζοντας ότι προάγει μόνο τη σουνιτική σχολή του Ισλάμ, ενώ παραγνωρίζει τις άλλες. Αιτήματα των Αλεβιτών για δημόσια αναγνώριση και νομική κατοχύρωση των χώρων λατρείας και των θρησκευτικών ηγετών της κοινότητας, είχαν παλαιότερα απορριφθεί από την τουρκική Κυβέρνηση.
Στην απόφασή του, το δικαστήριο στο Στρασβούργο έκρινε ότι η θρησκεία των Αλεβιτών διαθέτει σημαντικά χαρακτηριστικά που την διαχωρίζουν από την θρησκεία που υιοθετεί το Τμήμα Θρησκευτικών Υποθέσεων και ως εκ τούτου επηρεάζονται τα δικαιώματα των αιτητών. Αποφάνθηκε παράλληλα ότι τα επιχειρήματα που προέβαλε το κράτος δεν ήταν «ούτε σχετικά, ούτε επαρκή σε μια δημοκρατική κοινωνία» και οδηγούσαν στον σχεδόν ολοκληρωτικό αποκλεισμό της θρησκευτικής κοινότητας από τη δημόσια υπηρεσία. Το δικαστήριο διέταξε τέλος την Τουρκία να καταβάλει 3.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα.
Πολύ πιο `τσουχτερή` είναι η αποζημίωση του σχεδόν 1,1 εκ. ευρώ που καλείται να καταβάλει η Άγκυρα στην υπόθεση «Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα εναντίον Τουρκίας», που εκδόθηκε την περασμένη Τρίτη. Το ΡΛΚ προσέφυγε στο ΕΔΑΔ μετά τη δήμευση σημαντικού μέρους των περιουσιακών του στοιχείων, που επέβαλε το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας έπειτα από ελέγχους στους οικονομικούς λογαριασμούς του κόμματος, την περίοδο 2007-2009.
Στην απόφαση, που δεν είναι οριστική, το δικαστήριο έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του σχετικού άρθρου για την ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι. Δεν εντόπισε κάποιο πρόβλημα στην υποχρέωση των πολιτικών κομμάτων να υποβάλλονται σε οικονομικούς ελέγχους, το ΕΔΑΔ ζήτησε όμως να υπάρχει σαφήνεια στη διατύπωση συναφών νομικών διατάξεων, ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή τους.
Κατά την περίοδο 2007-2009 είχαν εντοπιστεί, μετά από ελέγχους, παράνομα έξοδα του κόμματος, ύψους 3 εκ. ευρώ. Μέρος του ποσού αυτού αποκόπηκε από την κρατική χορηγία του 2013 και το υπόλοιπο καταβλήθηκε από το κόμμα.
Η δήμευση των περιουσιακών στοιχείων υποχρέωσε το ΡΛΚ να περιορίσει σημαντικό αριθμό πολιτικών δραστηριοτήτων, αναφέρεται στην απόφαση του δικαστηρίου. Λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα κόμματα σε δημοκρατικές κοινωνίες, κάθε νομική ρύθμιση που δύναται να παρεμβάλει εμπόδια στην ελευθερία του συνέρχεσθαι - όπως οι οικονομικοί έλεγχοι - θα πρέπει να διατυπώνεται κατά τρόπο που να παρέχει εύλογες ενδείξεις ως προς το πως ερμηνεύεται και εφαρμόζεται, κατέληξε το δικαστήριο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ