Ο Ομπάμα βρίσκεται
από χθες στην Κούβα για να σφραγίσει με πανηγυρικό επικοινωνιακό τρόπο
την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων με ιστορικό σταθμό την αποκατάσταση
των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών τον περασμένο χρόνο. Η
στασιμότητα-περιχαράκωση στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Κούβας ήταν ένα
υστερόγραφο του Ψυχρού Πολέμου χωρίς νόημα για την Ουάσιγκτον, που
παρατάθηκε λόγω της παρεμβολής του πανίσχυρου κουβανικού λόμπι που για
δεκαετίες είχε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στη διαμόρφωση της
πολιτικής απέναντι στην Αβάνα.Είναι βέβαιο ότι μια επίσκεψη Ομπάμα στην Τεχεράνη θα ήταν πιο εντυπωσιακή, θα θύμιζε την επίσκεψη Νίξον - Κίσινγκερ στην Κίνα του Μάο το 1972. Παρά την εντυπωσιακή βελτίωση στην προσέγγιση ανάμεσα στο Ιράν και στις ΗΠΑ είναι βέβαιο ότι ο ορίζοντας μιας πανηγυρικής συμφιλίωσης είναι πιο μακρινός από το τέλος της θητείας του Ομπάμα αλλά και της αρχής της θητείας του διαδόχου του. Το ίδιο ισχύει και για τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας που είναι μια πιο περίπλοκη και σύνθετη πρόκληση.
Δίχως αμφιβολία όμως η πανηγυρική συμφιλίωση ΗΠΑ-Κούβας είναι ένα έμμεσο μήνυμα Ομπάμα προς το Κογκρέσο και τον διάδοχό του στον Λευκό Οίκο ότι οι σημερινές πραγματικές προκλήσεις ενός αλληλοεξαρτώμενου παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος απαιτούν υπερβάσεις: το Ιράν των Χαμενεΐ - Ρουχανί δεν είναι το Ιράν του Χομεϊνί του 1979, ενώ η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι ούτε η ΕΣΣΔ των Στάλιν, Χρουστσόφ και Μπρέζνιεφ, αλλά ούτε και η Ρωσία του Γιέλτσιν. Τα τελευταία δύο χρόνια της θητείας του και παρά την απώλεια του ελέγχου στο Κογκρέσο ο Ομπάμα άρχισε να υλοποιεί μια στροφή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ που δυστυχώς ο ορίζοντάς της δεν είναι ευανάγνωστος πέραν των εκλογών του Νοεμβρίου.
Οχι μόνο στο αδιανόητο αλλά όχι πλέον εξωπραγματικό σενάριο εκλογής του ρεπουμπλικάνου Τραμπ αλλά και στην περίπτωση νίκης της Χίλαρι Κλίντον. Ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ την πρώτη τετραετία Ομπάμα η Κλίντον χρεώθηκε προσωπικά και ολέθριες επιλογές στον αραβομουσουλμανικό κόσμο, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την εμπλοκή των ΗΠΑ στην ανατροπή του Καντάφι στη Λιβύη, ενώ απέναντι στη Μόσχα δίνει το στίγμα της συνέχειας της πολιτικής του Μπιλ Κλίντον και της υπουργού Εξωτερικών στη δεύτερη θητεία του, της Μαντλίν Ολμπράιτ, μια πολιτική που παρέκαμπτε, αγνοούσε τα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας.
Ο Ομπάμα από την Αβάνα διαμηνύει ότι η στροφή στην εξωτερική πολιτική είναι συνολική στρατηγική και όχι αποσπασματική συγκυριακή.
kapopoulos@pegasus.gr
