Έξω από τα, στενά ούτως ή άλλως, όρια της νομιμότητας στην Τουρκία
σπρώχνει σταδιακά το φιλοκουρδικό HDP η κυβέρνηση Ερντογάν εντείνοντας
παράλληλα σε σημείο ασφυξίας την κατάσταση πολιορκίας στις περιοχές των
Κούρδων με αφορμή τις επιχειρήσεις κατά του ΡΚΚ.
Η έκκληση που απηύθυνε την προηγούμενη εβδομάδα ο συμπρόεδρος του HDP
Σελαχατίν Ντεμιρτάς προκάλεσε τις σκληρότερες μέχρι τώρα κυβερνητικές
αντιδράσεις σε βάρος του. Ηταν η κλιμάκωση των επιθέσεων του τελευταίου
εξαμήνου σε βάρος ενός πολιτικού και ενός κόμματος που αναδεικνύονται σε
βασικό πόλο αμφισβήτησης της κυριαρχίας του κυβερνώντος ΑΚΡ, θριαμβευτή
των εκλογών του Νοεμβρίου.
"Με ποιο δικαίωμα μπορείτε να μιλάτε για την ίδρυση κράτους στο νοτιοανατολικό τμήμα;" διερωτήθηκε μπροστά στις κάμερες ένας οργισμένος Ερντογάν, προειδοποιώντας παράλληλα ότι "ούτε η βούληση του έθνους ούτε οι ένοπλες δυνάμεις θα επιτρέψουν μια τέτοια κατάσταση". Ο Τούρκος πρόεδρος κατήγγειλε τον Ντεμιρτάς για "προδοσία" και υποσχέθηκε ότι το κόμμα του -που για μία ακόμη φορά χαρακτήρισε "μαριονέτα" του ΡΚΚ- θα λάβει σύντομα "ένα μάθημα από τον λαό και τον νόμο".Στις αρχές της εβδομάδας, η τουρκική Δικαιοσύνη είχε δώσει μια πρόγευση για το επερχόμενο μάθημα αρχίζοντας εισαγγελική έρευνα σε βάρος του Ντεμιρτάς με αφορμή σχόλιό του σχετικά με την τελική ανακοίνωση του Κογκρέσου των κουρδικών οργανώσεων, που θέτει το πλαίσιο της αυτονομίας των κουρδικών περιοχών της νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Ο Ντεμιρτάς καλύπτεται αυτή τη στιγμή από βουλευτική ασυλία. Μια ποινή θα μπορούσε, όμως, να επιβληθεί όταν αυτή η ασυλία δεν θα ισχύει πια και ο πρόεδρος Ερντογάν έχει ήδη αναφερθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο και έχει καλέσει το Κοινοβούλιο να προχωρήσει στις ενδεδειγμένες κινήσεις.
Συνέχεια στις συστηματικές προσπάθειες εξοβελισμού του ΗDP από την κεντρική πολιτική σκηνή έδωσε άλλωστε στα μέσα της εβδομάδας και ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου. Ματαίωσε την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Ντεμιρτάς και ουσιαστικά απέβαλε την τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη από τον διάλογο για τα σχέδια συνταγματικής μεταρρύθμισης.
"Δεν είναι ορθό να τους αποδεχθούμε ως συνομιλητές μετά τις πρόσφατες δηλώσεις που αγγίζουν τα όρια του θράσους", τόνισε προσθέτοντας ότι δεν έχει νόημα να συζητά κανείς με το "πιόνι" των αυτονομιστών. "Είμαι έτοιμος να συζητήσω για το Σύνταγμα με όλους, αλλά η ακεραιότητα της Τουρκίας δεν είναι θέμα συζήτησης", σημείωσε.
Ο Κούρδος ηγέτης είχε κατηγορηθεί άλλωστε και πάλι για προδοσία όταν επισκέφτηκε τη Μόσχα τις παραμονές των Χριστουγέννων. Έπειτα από τη συνάντησή του με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επέκρινε μάλιστα την Άγκυρα για την επιδείνωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων μετά την κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας. Κι ο Λαβρόφ φρόντισε να ρίξει περισσότερο αλάτι στην πληγή δηλώνοντας ότι η Μόσχα θα λάβει "σοβαρά υπόψη" τις εκτιμήσεις του HDP για την κατάσταση στη Συρία και θα συνεργαστεί ακόμη πιο στενά με τις κουρδικές πολιτοφυλακές που μάχονται εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.Το νέο μπαράζ επιθέσεων κατά του HDP προκάλεσε όμως κάτι εντελώς διαφορετικό. Την προηγούμενη Κυριακή, το Κογκρέσο Δημοκρατικής Κοινωνίας, φόρουμ κουρδικών κομμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, έδωσε στη δημοσιότητα ανακοίνωση 14 σημείων στην οποία περιγράφει ένα νέο "δημοκρατικό πρόγραμμα", το οποίο θα έπρεπε να αντικαταστήσει τους σημερινούς θεσμούς που χαρακτηρίζονται ως πλήρως αποτυχημένοι."Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα προβλήματα που προκάλεσε η αποτυχία να βρούμε δημοκρατική και πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα" αναφέρει η διακήρυξη των κουρδικών κομμάτων, στα οποία περιλαμβάνεται και το HDP, ζητώντας "δημοκρατική πολιτική ζωή και διακυβέρνηση, συνύπαρξη και επίτευξη δημοκρατικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα στη βάση ενός πολιτικού καθεστώτος".
Ηταν μια αναμενόμενη κίνηση με δεδομένο ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θυσίασε, το τελευταίο εξάμηνο, στον βωμό της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας και της προσπάθειας μετατροπής του πολιτειακού συστήματος σε προεδρικό την αρκετά υποσχόμενη ειρηνευτική διαδικασία της τελευταίας διετίας. Η κατάρρευση της εκεχειρίας τον περασμένο Ιούλιο κατέληξε πολύ γρήγορα σε νέο κρεσέντο βίας.Σε αντίθεση μάλιστα με τις συγκρούσεις των τελευταίων δεκαετιών που διεξάγονταν κυρίως στα βουνά, ο πόλεμος μεταφέρεται αυτή τη φορά και στις πόλεις. Μεγάλα αστικά κέντρα, όπως το Σιζρέ, η Σιλόπη, το Νουσαμπαγίν και η Νταργκεσίτ, βρίσκονται ντε φάκτο υπό στρατιωτικό νόμο, με τον στρατό να εισβάλλει σε προάστια και τη νεολαία του ΡΚΚ και άλλες οργανώσεις να υψώνουν οδοφράγματα και να σκάβουν χαντάκια για να αντισταθούν.Εκτιμάται ότι περισσότερο από ένα εκατομμύριο κάτοικοι της νοτιοανατολικής Τουρκίας ζουν σήμερα κάτω από παρόμοιες συνθήκες, ενώ τουλάχιστον 100.000 έχουν υποχρεωθεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους εξαιτίας της διακοπής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και νερού. Σύμφωνα με το Ιδρυμα Κοινωνικών Δικαιωμάτων της Τουρκίας, μέτρα έκτακτης ανάγκης, όπως απαγόρευση της κυκλοφορίας, έχει επιβληθεί από τον στρατό σε 56 περιπτώσεις από τα μέσα Αυγούστου, ενώ τουλάχιστον 124 άμαχοι έχουν σκοτωθεί στη διάρκεια των επιχειρήσεων, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά.
"Με ποιο δικαίωμα μπορείτε να μιλάτε για την ίδρυση κράτους στο νοτιοανατολικό τμήμα;" διερωτήθηκε μπροστά στις κάμερες ένας οργισμένος Ερντογάν, προειδοποιώντας παράλληλα ότι "ούτε η βούληση του έθνους ούτε οι ένοπλες δυνάμεις θα επιτρέψουν μια τέτοια κατάσταση". Ο Τούρκος πρόεδρος κατήγγειλε τον Ντεμιρτάς για "προδοσία" και υποσχέθηκε ότι το κόμμα του -που για μία ακόμη φορά χαρακτήρισε "μαριονέτα" του ΡΚΚ- θα λάβει σύντομα "ένα μάθημα από τον λαό και τον νόμο".Στις αρχές της εβδομάδας, η τουρκική Δικαιοσύνη είχε δώσει μια πρόγευση για το επερχόμενο μάθημα αρχίζοντας εισαγγελική έρευνα σε βάρος του Ντεμιρτάς με αφορμή σχόλιό του σχετικά με την τελική ανακοίνωση του Κογκρέσου των κουρδικών οργανώσεων, που θέτει το πλαίσιο της αυτονομίας των κουρδικών περιοχών της νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Ο Ντεμιρτάς καλύπτεται αυτή τη στιγμή από βουλευτική ασυλία. Μια ποινή θα μπορούσε, όμως, να επιβληθεί όταν αυτή η ασυλία δεν θα ισχύει πια και ο πρόεδρος Ερντογάν έχει ήδη αναφερθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο και έχει καλέσει το Κοινοβούλιο να προχωρήσει στις ενδεδειγμένες κινήσεις.
Συνέχεια στις συστηματικές προσπάθειες εξοβελισμού του ΗDP από την κεντρική πολιτική σκηνή έδωσε άλλωστε στα μέσα της εβδομάδας και ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου. Ματαίωσε την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Ντεμιρτάς και ουσιαστικά απέβαλε την τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη από τον διάλογο για τα σχέδια συνταγματικής μεταρρύθμισης.
"Δεν είναι ορθό να τους αποδεχθούμε ως συνομιλητές μετά τις πρόσφατες δηλώσεις που αγγίζουν τα όρια του θράσους", τόνισε προσθέτοντας ότι δεν έχει νόημα να συζητά κανείς με το "πιόνι" των αυτονομιστών. "Είμαι έτοιμος να συζητήσω για το Σύνταγμα με όλους, αλλά η ακεραιότητα της Τουρκίας δεν είναι θέμα συζήτησης", σημείωσε.
Ο Κούρδος ηγέτης είχε κατηγορηθεί άλλωστε και πάλι για προδοσία όταν επισκέφτηκε τη Μόσχα τις παραμονές των Χριστουγέννων. Έπειτα από τη συνάντησή του με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επέκρινε μάλιστα την Άγκυρα για την επιδείνωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων μετά την κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας. Κι ο Λαβρόφ φρόντισε να ρίξει περισσότερο αλάτι στην πληγή δηλώνοντας ότι η Μόσχα θα λάβει "σοβαρά υπόψη" τις εκτιμήσεις του HDP για την κατάσταση στη Συρία και θα συνεργαστεί ακόμη πιο στενά με τις κουρδικές πολιτοφυλακές που μάχονται εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.Το νέο μπαράζ επιθέσεων κατά του HDP προκάλεσε όμως κάτι εντελώς διαφορετικό. Την προηγούμενη Κυριακή, το Κογκρέσο Δημοκρατικής Κοινωνίας, φόρουμ κουρδικών κομμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, έδωσε στη δημοσιότητα ανακοίνωση 14 σημείων στην οποία περιγράφει ένα νέο "δημοκρατικό πρόγραμμα", το οποίο θα έπρεπε να αντικαταστήσει τους σημερινούς θεσμούς που χαρακτηρίζονται ως πλήρως αποτυχημένοι."Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα προβλήματα που προκάλεσε η αποτυχία να βρούμε δημοκρατική και πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα" αναφέρει η διακήρυξη των κουρδικών κομμάτων, στα οποία περιλαμβάνεται και το HDP, ζητώντας "δημοκρατική πολιτική ζωή και διακυβέρνηση, συνύπαρξη και επίτευξη δημοκρατικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα στη βάση ενός πολιτικού καθεστώτος".
Ηταν μια αναμενόμενη κίνηση με δεδομένο ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θυσίασε, το τελευταίο εξάμηνο, στον βωμό της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας και της προσπάθειας μετατροπής του πολιτειακού συστήματος σε προεδρικό την αρκετά υποσχόμενη ειρηνευτική διαδικασία της τελευταίας διετίας. Η κατάρρευση της εκεχειρίας τον περασμένο Ιούλιο κατέληξε πολύ γρήγορα σε νέο κρεσέντο βίας.Σε αντίθεση μάλιστα με τις συγκρούσεις των τελευταίων δεκαετιών που διεξάγονταν κυρίως στα βουνά, ο πόλεμος μεταφέρεται αυτή τη φορά και στις πόλεις. Μεγάλα αστικά κέντρα, όπως το Σιζρέ, η Σιλόπη, το Νουσαμπαγίν και η Νταργκεσίτ, βρίσκονται ντε φάκτο υπό στρατιωτικό νόμο, με τον στρατό να εισβάλλει σε προάστια και τη νεολαία του ΡΚΚ και άλλες οργανώσεις να υψώνουν οδοφράγματα και να σκάβουν χαντάκια για να αντισταθούν.Εκτιμάται ότι περισσότερο από ένα εκατομμύριο κάτοικοι της νοτιοανατολικής Τουρκίας ζουν σήμερα κάτω από παρόμοιες συνθήκες, ενώ τουλάχιστον 100.000 έχουν υποχρεωθεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους εξαιτίας της διακοπής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και νερού. Σύμφωνα με το Ιδρυμα Κοινωνικών Δικαιωμάτων της Τουρκίας, μέτρα έκτακτης ανάγκης, όπως απαγόρευση της κυκλοφορίας, έχει επιβληθεί από τον στρατό σε 56 περιπτώσεις από τα μέσα Αυγούστου, ενώ τουλάχιστον 124 άμαχοι έχουν σκοτωθεί στη διάρκεια των επιχειρήσεων, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά.
"Ο αιώνας των Κούρδων"
"Η δίκαιη αντίσταση του λαού μας ενάντια στις πολιτικές που υπονομεύουν
το κουρδικό ζήτημα αποτελεί ουσιαστικά αίτημα και αγώνα για
αυτοδιοίκηση και τοπική δημοκρατία" αναφέρουν στην κοινή ανακοίνωσή τους
οι οργανώσεις και τα κόμματα που συναντήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα
στο Ντιγιάρμπακιρ, στο πλαίσιο του Κογκρέσου Δημοκρατικής Κοινωνίας.
Στα 14 σημεία του, το κείμενο προτείνει τη δημιουργία αυτόνομων
περιοχών στα εδάφη της νοτιοανατολικής Τουρκίας που κατοικούνται κυρίως
από Κούρδους. Σύμφωνα με τις προτάσεις, οι περιοχές αυτές θα πρέπει να
έχουν τα δικά τους νομοθετικά σώματα και κυβερνήσεις, τα οποία δεν θα
μπορούν να καθαιρούνται από την κεντρική κυβέρνηση της Αγκυρας. Και,
ίσως το βασικότερο, θα διαθέτουν τις δικές τους δυνάμεις ασφαλείας, που
θα τελούν υπό τον έλεγχο των τοπικών αρχών.
Η διακήρυξη αναφέρει επίσης ότι κάθε αυτόνομη περιοχή θα πρέπει να
λαμβάνει μερίδιο από τη χρήση των φυσικών πηγών, κάτι που, όπως
υπογραμμίζει, θα πρέπει να κατοχυρώνεται στο νέο Σύνταγμα της χώρας.Το Κογκρέσο υποστηρίζει ότι η μεγαλύτερη αυτονομία αποτελεί τον
μοναδικό δρόμο τόσο για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος όσο και για
τον πραγματικό εκδημοκρατισμό της χώρας. Χωρίς αυτό δεν θα υπάρξει
ειρήνη, προειδοποιούν οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη.
"Προτείνουμε το χέρι για ειρηνική διευθέτηση για τελευταία φορά. Δεν θα
υποχωρήσουμε από το αίτημα της αυτονομίας" τόνισε στη συνάντηση η
Σέλμα Ιρμάκ, ενώ ο συμπρόεδρος του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς αναφέρθηκε
στη δική του ομιλία όχι μόνο σε αυτόνομες περιοχές αλλά και σε
μελλοντικό ομοσπονδιακό κράτος των Κούρδων. Όπως τόνισε, ο 21ος αιώνας
θα μπορούσε να γίνει "ο αιώνας των Κούρδων".
ΑΥΓΗ