Ποιο
είναι το πραγματικό αντίκρισμα των σκληρών δηλώσεων Πούτιν για το
κόστος που θα πληρώσει η Τουρκία για την κατάρριψη του Σουχόι; Ενα είναι
βέβαιο -με άγνωστο μέχρι πού θα κλιμακώσει το Κρεμλίνο τα αντίποινα-
ότι η Αγκυρα κινδυνεύει να δει τον όποιο ρόλο της στην επόμενη μέρα στη
Συρία να εκμηδενίζεται. Ούτως ή άλλως και πριν από την κατάρριψη του
ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους ήταν οριακά για την Αγκυρα: Ενας
συμβιβασμός τύπου Βοσνίας ή Ιράκ στη Συρία, που να ικανοποιεί ταυτόχρονα
τα ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Σαουδικής Αραβίας και του
Ιράν, δεν άφηνε ουσιαστικά περιθώρια ελιγμών για τους Ερντογάν -
Νταβούτογλου.Ο κίνδυνος για την Αγκυρα δεν είναι μόνον η πιθανότητα να χάσει πλήρως τον έλεγχο του Κουρδικού εκτός συνόρων στο Βόρειο Ιράκ και στη Βορειοανατολική Συρία, με σοβαρότατες επιπτώσεις στη Νοτιοανατολική Τουρκία, όπου έχουν ξαναρχίσει οι συγκρούσεις με τις δυνάμεις του ΡΚΚ. Χωρίς λόγο και επιρροή στη Συρία η εμβέλεια της Αγκυρας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή είναι αδύνατο να περιφρουρηθεί λόγω των πολλών μετώπων που έχουν ανοίξει οι Ερντογάν - Νταβούτογλου. Ποια είναι τα μέτωπα αυτά;
Κατ' αρχάς στη Γάζα, όπου η κυβέρνηση της Χαμάς έχει σχεδόν υιοθετηθεί από το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας, ΑΚΡ, και όπου η μνήμη του πλοίου αλληλεγγύης «Μαβί Μαρμαρά» συντηρεί την αίγλη του Τούρκου προέδρου. Επίσης, στην Αίγυπτο, όπου η Αγκυρα παραμένει ο σημαντικότερος δεδηλωμένος υποστηρικτής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και του ανατραπέντος και σήμερα εγκλείστου στις φυλακές πρώην προέδρου Μόρσι, μια επιλογή που τη φέρνει σε μετωπική αντιπαράθεση με τη Σαουδική Αραβία που στηρίζει τον στρατηγό Σίσι, μια σύγκρουση που σκιάζει τη σύγκλιση των δύο χωρών στη Συρία.
Και τέλος, στη Λιβύη, όπου και εκεί η Αγκυρα επιχείρησε να ασκήσει με την κυβέρνηση της Τρίπολης μια πολιτική διαφοροποιημένη από αυτήν της Δύσης. Με δυο λόγια, η Συρία μοιάζει να είναι το άδοξο τέλος μιας φιλόδοξης περιφερειακής πολιτικής, που δεν μπορεί να περιγραφεί μόνο σαν μικρομεγαλισμός του Ερντογάν και ιδεοληψία του Νταβούτογλου. Την άνοιξη του 2009, με τους λόγους του στην Κωνσταντινούπολη και στο Κάιρο, ο νεοεισελθών τότε στον Λευκό Οίκο Ομπάμα δήλωνε τη στήριξη της Ουάσιγκτον στο μετριοπαθές πολιτικό Ισλάμ στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια σαφής στήριξη των περιφερειακών φιλοδοξιών του Ερντογάν. Με άλλα λόγια, οι συσχετισμοί σήμερα είναι δυσμενείς για τον Ερντογάν και ουδείς θα θυσιάσει μια συμβιβαστική λύση για τη Συρία, αν το Κρεμλίνο θέσει βέτο σε οποιονδήποτε ρόλο της Αγκυρας.
kapopoulos@pegasus.gr ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
