Οι όροι δεν είναι καν συγκρίσιμοι.
Η
«γενοκτονία» είναι νομικός όρος του διεθνούς δικαίου. Έχει νονό,
συγκεκριμένες ιστορικές καταβολές. Έχει αυστηρά κριτήρια για να
χαρακτηρίζει έτσι όχι ένα γεγονός, αλλά μία αλληλουγία γεγονότων. Έχει
διάρκεια. Έχει φάσεις: σύλληψη ιδέας, προεργασία, οργάνωση, εκτέλεσει.
Έχει βήματα. Έχει χαρακτηριστικά. Εφόσον οι ειδικοί επιστήμονες
αποφανθούν ότι υπάρχει ένα τέτοιο σχέδιο και το ονομάσουν «γενοκτονία»,
τότε μπορεί να χρησιμοποιείται ο όρος. Εν γνώσει και συνειδήσει ότι
χρησιμοποιείται τεχνικός, νομικός όρος.
Η
«εθνοκάθαρση» δεν έχει κανένα ειδικό βάρος, δεν έχει ειδική έννοια.
Μπαίνει ένας στρατός σε μία περιοχή, διώχνει τον τοπικό πληθυσμό επειδή
έτσι μακροπρόθεσμα θα κρατήσει την περιοχή και αυτό το γεγονός ο
παρατηρητής, ιστορικός, πολιτικός, δημοσιογράφος το χαρακτηρίζει
«εθνικάθαρση» επειδή σύμφωνα με το λεξικό του αυτή είναι η κοντινότερη
λέξη σ’ αυτό που θέλει να περιγράψει. Δεν υποχρεώνεται από κανέναν να
χρησιμοποιήσει αυτόν ή άλλον όρο.
Η σύγχυση των δύο όρων είναι τεχνητή. Προϊόν άγνοιας.
Επί
της ουσίας. Ο νονός του όρου «γενοκτονία» (Πολωνοεβραίος Raphael Lemkin)
τη συγκερκιμένη χρονική στιγμή (μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου
Πολέμου) κατά την οποία πρότεινε τον νεολογισμό του στη διεθνή νομική
κοινότητα, για να θεμελιώσει την πρότασή του χρησιμοποίησε ιστορικό
υλικό κυρίως από τα παραδείγματα των διωγμών που έκανε το των Τούκρων
(για την ακρίβεια του κινήματος των Νεότουρκων) εναντίον των εθνικών
ομάδων των Αρμενίων, Ασσύριων και Ελλήνων του Πόντου. Με αυτή τη
θεμελίωση προχώρησε και λίγο αργότερα η σχετική σύμβαση του ΟΗΕ (1948)
«Για την πρόληψη και καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας» και
τελικά αναγνώρισε ως πρώτη τη γενοκτονία των εβραίων από τη ναζιστική
Γερμανία.
Ως
επιστημονικός όρος λοιπόν, υπάρχει μία ομάδα μελετητών που ονομάζεται
IAGS, δηλαδή International Association of Genocide Scholars. Αυτοί δεν
είναι ούτε Έλληνες, ούτε Αρμένιοι, ούτε Ασσύριοι (οι οποίοι
εξαφανίστηκαν από προσώπου γης ως συλλογικότητα, ακριβώς λόγω των
διωγμών εκείνων). Είναι κυρίως δυτικοί μελετητές.
Τον
Δεκέμβριο του 2007 το IAGS εξέδωσε ένα ψήφισμα στο οποίο αναγνώριζε τη
γενοκτονία των Ποντίων (και Αρμενίων και Ασσυρίων) και μάλιστα με αρκετά
σκληρή γλώσσα κατά της Τουρκίας την οποία καλούσε να κάνει το ίδιο.
Πριν ή μετά την ημερομηνία αυτή, ορισμένα κράτη έχουν κάνει το ίδιο στα
κοινοβούλιά τους.
Πάμε τώρα στο θέμα που ανέκυψε στην Ελλάδα.
Σε
ορισμένους («εθνομηδενιστικούς») κύκλους της αριστεράς και ορισμένους
(«φιλελευθεριακούς») κύκλους της δεξιάς (καθώς και στο ποτάμι μεταξύ των
δύο οχθών), υπάρχει ένα αναγνωρίσιμο «αντι-εθνικιστικό» απωθημένο. Με
το ζόρι πρέπει κάτι που αφορά τους Έλληνες ιστορικά να υποβαθμίζεται.
Από πείσμα. Έτσι, η Μικρασιατική Καταστροφή περιορίζεται στη
λέξη «συνωστίζονται στο λιμάνι», η επανάσταση του 1821 περιγράφεται
καλύτερα από το επίθετο «ταξική» και, τώρα, η γενοκτονία των Ποντίων
υποβαθμίζεται σε μία απλή αντίδραση ενός χαμένου πολέμου ως «πόνος των
Ποντίων» – ο οποίος είναι σεβαστός μεν, αλλά όχι προϊόν γενοκτονίας,
δηλαδή όχι οργανωμένου σχεδίου, άρα, δεν τρέχει και τίποτα.
Το
παράλογο – αν όχι τραγελαφικό- του τελευταίου αυτού επεισοδίου είναι ότι
αυτοί οι κύκλοι αρνούνται την απόδοση του νομικού όρου «γενοκτονία»
στις σφαγές των Ποντίων 1914-1923, αλλά δέχονται την απόδοση του ίδιου
όρου όταν αφορούν στους Αρμένιους!!
Δηλαδή,
δέχονται την ύπαρξη σχεδίου των Νεότουρκων από το 1911 (ή ακόμη από το
1908), την προεργασία, την προετοιμασία, την εκτέλεση κλπ για την «Ένωση
και την Πρόοδο» των Τούρκων (χωρίς τις λοιπές ομάδες ή με ομογενοποίησή
τους) στην αναδυόμενη Τουρκία που ονειρεύονταν, αλλά περιέργως αυτό το
σχέδιο δεν περιελάμβανε τους Ποντιακούς πληθυσμούς. Δέχονται
ότι υπήρξε σχέδιο να αφανιστούν οι Χριστιανικοί πληθυσμοί από την
Τουρκία, σχέδιο που οργανώθηκε και εκτελέστηκε πολλά χρόνια πριν την
ελληνική μικρασιατική εκστρατεία, δηλαδή σε ανύποπτο χρόνο και όχι ως
αντίδραση σε κάποια επιθετικότητα, αλλά αυτό το σχέδιο αφορούσε μέρος
των Χριστιανικών πληθυσμών. Άλλων παππούδες, των Αρμενίων, όχι τους
δικούς μας.