26 Νοεμβρίου 2015

ΠΡΟΣ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΣΧΗΜΑ (!) ΕΛΛΑΔΑΣ - ΚΥΠΡΟΥ - ΙΣΡΑΗΛ

Αλέξανδρος Τάρκας Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ισραήλ αποτελεί θετική πρωτοβουλία για την προώθηση των αμυντικών και των οικονομικών συμφερόντων της Ελλάδας στη ΝΑ Μεσόγειο ταυτόχρονα με τις κινήσεις συνεργασίας της ελληνικής κυβέρνησης με την Κύπρο και την Αίγυπτο.
Το ελπιδοφόρο στοιχείο είναι ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος το καλοκαίρι του 2012 είχε αρνηθεί ακόμα και να φωτογραφηθεί με τον τότε πρόεδρο του Ισραήλ Σιμόν Πέρες, στην Αθήνα, και το καλοκαίρι του 2013 καταδίκαζε (μαζί με ορισμένους ανόητους εταίρους στην Ε.Ε. και τον Τούρκο ηγέτη Ρ. Τ. Ερντογάν) την επέμβαση του στρατού κατά τον Αδελφών Μουσουλμάνων στο Κάϊρο, έχει προσαρμοστεί στη σκληρή και επικίνδυνη πραγματικότητα της εποχής και της περιοχής μας.

Ο νέος, «προσγειωμένος Τσίπρας» δεν έχει πια κανένα πρόβλημα να συνομιλήσει, σήμερα και αύριο, με τον Ισραηλινό ομόλογό του Μπ. Νετανιάχου ούτε και να υποδεχθεί στην Αθήνα, εντός του Δεκεμβρίου ή του Ιανουαρίου, τον Αιγύπτιο πρόεδρο, στρατάρχη Αλ Σίσι. Αν σκεφθεί κανείς ότι είχαν χρειαστεί 20 ολόκληρα χρόνια για την πραγματική ανάπτυξη της ελληνοϊσραηλινής συνεργασίας, από την απόφαση Κων. Μητσοτάκη - Αντ. Σαμαρά για επίσημη διπλωματική αναγνώριση το 1990 μέχρι τις συνομιλίες Παπανδρέου - Νετανιάχου το 2010, τότε η -εντός ελάχιστου χρόνου- προσχώρηση Τσίπρα στον ρεαλισμό λύνει πολλά προβλήματα.

Ωστόσο μια επίσκεψη δεν είναι ποτέ αρκετή και οι βαρύγδουπες εξαγγελίες δεν ανοίγουν, απαραίτητα, τον δρόμο της αποτελεσματικής διμερούς συνεργασίας. Τον Οκτώβριο του 2013, το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, που συνεκλήθη στα Ιεροσόλυμα, πρόσφερε πηχυαίους τίτλους για τη δρομολόγηση των διαδικασιών περί του (πανάκριβου και αμφίβολης βιωσιμότητας) υποθαλάσσιου αγωγού εξαγωγής φυσικού αερίου προς την Ελλάδα και την Ε.Ε. (East Med), της συνεργασίας σε θέματα εσωτερικής και δημόσιας τάξης και της συμπόρευσης των φορέων Invest in Greece και Invest in Israel. Με την εξαίρεση της προμήθειας μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAVs) από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, ούτε η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ ούτε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έκαναν το παραμικρό βήμα από τον Οκτώβριο του 2013 ως σήμερα, ενώ ακόμα και το ετήσιο πρόγραμμα στρατιωτικής συνεκπαίδευσης, αν και υλοποιείται κανονικά, δεν διαφέρει ουσιωδώς από την αρχική μορφή του 2011-12.

Εγκυρες διπλωματικές πηγές βεβαιώνουν ότι, σε συνέχεια των θερινών επισκέψεων των υπουργών Εξωτερικών και Εθνικής Αμυνας Ν. Κοτζιά και Παν. Καμμένου στο Ισραήλ, η κυβέρνηση Νετανιάχου ενδιαφέρεται έντονα για τρία θέματα: την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας σε θέματα υδάτων, την αύξηση της χωρητικότητας του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Euro-Asia Connector (που είχε καταγγελθεί, τον Αύγουστο του 2013, με ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ σαν προώθηση των σχεδίων του ΝΑΤΟ στην περιοχή!) και την εκ νέου συζήτηση επί του αγωγού East Med.

Παράλληλα έχουν ωριμάσει οι ξεχωριστές συζητήσεις μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας - Ισραήλ και Κύπρου - Ισραήλ για τη δημιουργία ενός τριμερούς σχήματος συνεργασίας στο πρότυπο του πετυχημένου μοντέλου Αθήνας - Λευκωσίας - Καΐρου. Το νέο τριμερές σχήμα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ είναι λογικό να προχωρήσει γρήγορα, καθώς ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, ο Μπ. Νετανιάχου και τώρα πλέον και ο Αλ. Τσίπρας και οι διπλωματικές υπηρεσίες τους συμφωνούν ότι η αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των χωρών τους δεν αποτελεί ευκαιριακή, αλλά στρατηγική επιλογή. Γι' αυτό και χρειάζεται, μαζί με την επανάληψη της υπόμνησης ότι η συνεργασία δεν στρέφεται κατά κανενός τρίτου (και ειδικά της Τουρκίας), να μελετηθεί η επέκταση της τριμερούς και στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας.