Ετοιμη για τολμηρές πρωτοβουλίες στο Σκοπιανό εμφανίζεται η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του σχεδιασμού που είχε κάνει ο υπουργός Νίκος Κοτζιάς ήδη από τον Ιούνιο, αλλά δεν πρόλαβε να υλοποιήσει λόγω των εκλογών. Πρωτοβουλίες που δεν περιορίζονται μόνο στην υιοθέτηση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά προχωρούν και στη συζήτηση νέων ιδεών για το θέμα της ονομασίας.Οι επαφές που είχαν στη Νέα Υόρκη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, προσγείωσαν σε μια σκληρή πραγματικότητα, καθώς το Σκοπιανό επανέρχεται περιοδικά στην επικαιρότητα, αλλά στην παρούσα φάση το προσφυγικό και ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης της πΓΔΜ δημιουργούν συνθήκες για άσκηση πιέσεων και στις δύο πρωτεύουσες για λύση του προβλήματος.
Το γεγονός ότι και πάλι έπειτα από αρκετό καιρό οι Αμερικανοί επέμειναν στην ανάγκη λύσης του Σκοπιανού, κάτι που οφείλεται και στην ενασχόληση για χρόνια με το πρόβλημα της βοηθού υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ, αναδεικνύει τα προβλήματα που προκύπτουν από την παράταση της εκκρεμότητας. Η αναμενόμενη περιοδεία στην περιοχή και η επίσκεψη και στην Αθήνα του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, τον Νοέμβριο, θα σηματοδοτήσει έναν ακόμη κύκλο πιέσεων για επίλυση του προβλήματος της ονομασίας.
Σύνοδος του ΝΑΤΟ
Οι Αμερικανοί αλλά και οι Ευρωπαίοι θα επιθυμούσαν να υπάρξει λύση του προβλήματος μέσα στους επόμενους λίγους μήνες, ώστε το ερχόμενο καλοκαίρι στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί στη Βαρσοβία (8-9 Ιουλίου) να γίνει πανηγυρικά δεκτή και η πΓΔΜ στους κόλπους της Συμμαχίας.
Η ελληνική πλευρά πάντως σταθερά υποστηρίζει στους ξένους συνομιλητές ότι η αιτία για την εσωτερική κρίση στα Σκόπια και τους κινδύνους αποσταθεροποίησης δεν είναι το θέμα της ονομασίας, αλλά η παραβίαση των κανόνων του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών αρχών από το καθεστώς του κ. Γκρούεφσκι. Και επισημαίνεται ότι ο δρόμος για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της χώρας μπορεί να ανοίξει, και το κλειδί δεν το κρατά η Ελλάδα αλλά ο ίδιος ο κ. Γκρούεφσκι.
Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός όμως που, υπό την πίεση της διεθνούς κοινότητας αποδέχθηκε τη διενέργεια πρόωρων εκλογών στις αρχές του 2016, επιχειρεί και πάλι να παίξει το εθνικιστικό χαρτί, το οποίο όμως διχάζει ακόμη περισσότερο τους πολίτες (σλαβόφωνους – Αλβανούς).
Στην παρέμβασή του στα Ηνωμένα Εθνη, ο κ. Γκρούεφσκι επέλεξε, αντί να δείξει διάθεση συμβιβασμού, να στείλει μήνυμα αδιαλλαξίας και να κλείσει τις πόρτες συνεννόησης με την Ελλάδα, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Η θέση μας είναι γνωστή, ότι δηλαδή εμείς είμαστε ”Μακεδόνες”, ομιλούμε τη ”μακεδονική” γλώσσα και ζούμε σε κράτος με συνταγματικό όνομα Δημοκρατία της ”Μακεδονίας”. Το Διεθνές Δίκαιο πρέπει να είναι σεβαστό από όλους και σε όλες τις περιπτώσεις και όχι περιστασιακά».
Ο κ. Γκρούεφσκι πάντως δεν έκρυψε ότι περιμένει το επόμενο διάστημα την υλοποίηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που συμφωνήθηκαν μεταξύ των δύο χωρών, καθώς, όπως είπε, θα διαμορφώσει «ευνοϊκό κλίμα για την υπέρβαση των διαφορών σχετικά με το όνομα».
Η Αθήνα θεωρεί ότι μπορεί να παίξει με σχετική άνεση στο «ταμπλό» των ΜΟΕ και μάλιστα ορισμένα από αυτά θα διευκολύνουν και τις εμπορικές συναλλαγές, τον τουρισμό, αλλά και την επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών. Μια σειρά ΜΟΕ που θα υλοποιηθούν άμεσα αφορούν τη σιδηροδρομική διασύνδεση των δύο χωρών, τη συνεργασία των τελωνείων, τη συνεργασία στην αστυνόμευση εκατέρωθεν της συνοριακής γραμμής. Για την Αθήνα είναι σημαντικό όλες αυτές οι συμφωνίες να δρομολογούνται και να υλοποιούνται με τη χρήση της προσωρινής ονομασίας FYROM.
Παγίδες
Στην πορεία αυτή υπάρχουν παγίδες, καθώς ο διεθνής μεσολαβητής, Μάθιου Νίμιτς, έχει διερευνήσει τα περιθώρια για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή ονομασία και την ανάληψη δέσμευσης ότι πριν από την ένταξή τους στην ΕΕ θα υπάρξει επίλυση του ζητήματος, ενώ σε μια παραλλαγή της ιδέας αυτής έχει εξετασθεί η ένταξη στο ΝΑΤΟ με ένα νέο σύνθετο όνομα, το οποίο όμως θα ισχύσει erga omnes και θα υιοθετηθεί συνταγματικά μόνο μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.Ορισμένες παραλλαγές αυτών των ιδεών θα ήταν πρόθυμη να συζητήσει η Αθήνα, παράλληλα με την προώθηση των ΜΟΕ.
Το επόμενο διάστημα ο κ. Κοτζιάς όμως θα πρέπει να κρατήσει δύσκολες ισορροπίες, καθώς η «συμμαχία» με το αλβανικό στοιχείο της πΓΔΜ, προκειμένου να ασκηθεί και από την πλευρά αυτή πίεση στον κ. Γκρούεφσκι, δεν έχει αποδώσει, ενώ ούτε από την πλευρά των Τιράνων έχουν εκτιμηθεί δεόντως τα ανοίγματα του κ. Κοτζιά προς το Κόσοβο.
Η ελληνική κυβέρνηση, μετά και την εμπειρία της Νέας Υόρκης έχει εμπεδώσει πλέον ότι με την εκκρεμότητα του ονόματος της πΓΔΜ και τη μη αναγνώριση του Κοσόβου, περιορίζονται σημαντικά τα περιθώριά της για άσκηση ουσιαστικής βαλκανικής πολιτικής εκ μέρους της χώρας μας, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν οι επιχειρήσεις που αποτελούσαν την αιχμή του δόρατος στη διείσδυση της χώρας μας στα Βαλκάνια, είτε έχουν περιορίσει τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα είτε είναι επιφυλακτικές έναντι της νέας κυβέρνησης.
WWW.ETHNOS.GR, WWW.MIGNATIOU.COM
