Συνέντευξη στην Αγγελική Σπανού, Free SundayΑριστερή μελαγχολία, όπως είπε κάποιος σύντροφός σας, ή εθνική μελαγχολία λόγω κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όπως είπε ο κ. Μεϊμαράκης;
Η αριστερή μελαγχολία, σύμφωνα με τον φιλόσοφο Βάλτερ Μπένγιαμιν, αναφέρθηκε στην προεκλογική συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ από τον Κώστα Δουζίνα, όχι ανασταλτικά αλλά δημιουργικά, προωθητικά. Είναι ο αναγκαίος αναστοχασμός για την πορεία που διανύθηκε, για τις προσδοκίες, τις επιτυχίες και τα λάθη, για τη στρατηγική στα χρόνια που ανοίγονται μπροστά μας. Μάλιστα, αυτός ο αναστοχασμός πρέπει να γίνεται, και γίνεται, εν κινήσει, εν δράσει, χωρίς ποτέ να σταματάς. Η ζωή δεν σταματά, προχωράει χωρίς να κοιτάζει τη δική σου μελαγχολία. Η νεομάγκικη ρητορική του κ. Μεϊμαράκη δεν νομίζω ότι επηρεάζεται από τέτοιες στοχαστικές παραμέτρους.
Ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών; Γιατί μια «δεύτερη φορά Αριστερά» θα είναι καλύτερη;
Γιατί η πρώτη φορά δεν ολοκληρώθηκε, απλούστατα. Έκλεισε ένας οδυνηρός κύκλος διαπραγμάτευσης, αλλά η διακυβέρνηση μόλις είχε αρχίσει. Το διακύβευμα των εκλογών είναι αν οι πολίτες θα τολμήσουν την ανανέωση του πολιτικού συστήματος και την αναγέννηση του κράτους ή θα επιλέξουν τους γεννήτορες της χρεοκοπίας.
Θέτετε το δίλημμα ανάμεσα στο νέο και το παλιό. Τι ήταν νέο με την καλή έννοια απ’ όσα συνέβησαν στη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ;
Ο άνεμος ελευθερίας που έπνευσε από την πρώτη μέρα. Το χαμόγελο. Η ανακτηθείσα αυτοπεποίθηση: κανείς δεν μας θεωρεί πια τους τεμπέληδες του Νότου που κλέβουν τις συντάξεις των Βορείων. Αναδείχθηκαν νέα πρόσωπα και εκφράζονται κοινωνικές δυνάμεις βουβές μέχρι τώρα. Απελευθερώθηκε μια δυναμική που μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη για την απεμπλοκή της χώρας από το σπιράλ απαισιοδοξίας και ήττας.
Πώς φτάσαμε από την πολιτική κυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ στη διάσπαση και το εσωκομματικό πένθος και από τις 20 μονάδες διαφορά στο «ντέρμπι» ή και το οριακό προβάδισμα της ΝΔ;
Ο Μινώταυρος των μνημονίων τρώει κόμματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, αναλογικά, υπέστη τις μικρότερες απώλειες και πιστεύω ότι ανασυντάσσεται ταχύτατα, με την επίγνωση της σύγκρουσης, σε μια νέα στρατηγική, πιο πραγματιστική και πάντα μαχητική. Το πολιτικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ πηγαίνει πολύ πιο μακριά και βαθιά από τους καταναγκασμούς του μνημονίου.
Τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποπνέουν διάθεση ανοίγματος αλλά περιχαράκωση στα κομματικά στεγανά. Διαφωνείτε;
Η εκ των έσω πτώση της πρώτης αριστερής κυβέρνησης ενεργοποίησε αντανακλαστικά αυτοσυντήρησης. Πάντως, η είσοδος των εξωκοινοβουλευτικών υπουργών στα ψηφοδέλτια επιβεβαιώνει το άνοιγμα στην κοινωνική Αριστερά και αφήνει ανοιχτές τις θύρες για πολλές άλλες αφίξεις μετεκλογικά.
Ακόμη δεν έχω καταλάβει τη θέση σας για τις κυβερνητικές συνεργασίες. Αν δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα πέρα από τη συμμετοχή και της ΝΔ στην κυβέρνηση, τι θα κάνετε;
Οι ενδεχόμενες συνεργασίες θα αντιμετωπιστούν κατά τη διαδικασία εντολής σχηματισμού κυβέρνησης, και πάντως μετά τις εκλογές. Σε καμία περίπτωση η χώρα δεν θα μείνει ακυβέρνητη. Αλλά και σε καμία περίπτωση οι συνεργασίες δεν πρέπει να οδηγήσουν σε εξαφάνιση των πολιτικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών της ψήφου του πολίτη, άρα σε φαλκίδευσή της. Η όψιμη επίκληση της εθνικής συνεννόησης δεν πρέπει και δεν μπορεί να κρύψει τις διαφορετικές ανάγκες, τις προτεραιότητες και τα συμφέροντα των κοινωνικών τάξεων, αλλά και τις ουσιώδεις πολιτικές διαφορές μεταξύ των κομμάτων. Το θέμα των διαπλεκόμενων συμφερόντων, λόγου χάριν, και της πολιτικής πατρονίας δεν αντιμετωπίζεται απ’ όλα τα κόμματα με την ίδια αποφασιστικότητα και διάθεση σύγκρουσης.
Δίνετε την εντύπωση ότι βλέπετε πιο θετικά το ΠΑΣΟΚ της Φ. Γεννηματά από το Ποτάμι. Συμβαίνει κάτι τέτοιο; Γιατί;
Η Συμπαράταξη εσχάτως δίνει έμφαση στο λόγο της σε σοσιαλδημοκρατικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Δεν ξέρω πόσο μακριά θα φτάσει η υποστήριξη αυτών των θέσεων και αν θα εμμείνουν και αργότερα, μετεκλογικά. Το Ποτάμι, από την άλλη, εγκαταλείπει σταδιακά τις φιλελεύθερες θέσεις του και διολισθαίνει σε πιο τυπικά νεοφιλελεύθερο λόγο, στα οικονομικά, και σκληρά δεξιό στα πολιτικά, π.χ. στο προσφυγικό. Γι’ αυτό και πιέζεται από τη ΝΔ. Το κρίσιμο σημείο, πάντως, δεν είναι η προεκλογική ρητορική, αλλά η μετεκλογική συμπεριφορά και η προγραμματική σταθερότητα.
Πρώην σύντροφοί σας, όπως η Ζ. Κωνσταντοπούλου, κατηγορούν για διαπλοκή την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, που κατηγορεί τη ΝΔ και το Ποτάμι για διαπλοκή – πάντα χωρίς ονόματα. Τι να πιστέψει ο κόσμος;
Κάποιες σχέσεις πολιτικών με διαπλεκόμενα συμφέροντα είναι φανερές, από γεγονότα, δίκες και εμπεριστατωμένες αναφορές. Τα υπόλοιπα είναι εκτιμήσεις, άλλοτε εύλογες, ή και βάσιμες, και άλλοτε κακόβουλη διασπορά φημών.
Αν ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, η ιδέα της προοδευτικής διακυβέρνησης θα υποστεί πολύ σοβαρό πλήγμα. Η βλάβη δεν θα αφορά απλώς τον δικό σας κομματικό μικρόκοσμο. Έτσι δεν είναι;
Νομίζω ότι ακριβώς αυτό είναι το ιστορικό στοίχημα της 20ής Σεπτεμβρίου. Να δοθεί ο πολιτικός χρόνος να εκδιπλωθεί μια προοδευτική διακυβέρνηση, σε όλα τα επίπεδα: κράτος και δημόσια διοίκηση, κοινωνική δικαιοσύνη, θεσμοί, εργασία, πρόνοια. Προοδευτική διακυβέρνηση σημαίνει αναδιανομή ισχύος και πλούτου υπέρ των αδυνάτων και των πληττόμενων μικρομεσαίων, σημαίνει άρση των ανισοτήτων, σημαίνει διεύρυνση του ορίζοντα ελευθερίας. Η κοινωνία διψάει για δικαιοσύνη και ψυχική ανάταση, για πολιτισμική επανεκκίνηση.
ΠΗΓΗ: Free Sunday, τεύχος 333
