Η ώρα έχει φθάσει πια που οι αυταπάτες
έχουν τελειώσει. Πρέπει να πάψουμε να τρέφουμε ελπίδες φρούδες. Να
αναζητούμε στηρίγματα έωλα. Να εναποθέτουμε τις τύχες μας σε ανθρώπους
που μας υπόσχονται «λαγούς με πετραχήλια» και υπερήφανα «Όχι» που απλώς
τα φορτώνουν στις πλάτες μας.
Η Ελλάδα οδεύει σε μία τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε εννιά μήνες, έχοντας στην πλάτη ένα τρίτο Μνημόνιο. Για όσους βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία και βλέπουν τις επαγγελματικές προοπτικές τους καθηλωμένες, τους μισθούς τους να μειώνονται, τον ωχαδερφισμό των κυβερνώντων να παραμένει εμπεδωμένος και την πατρίδα τους «στα σχοινιά», η αισιοδοξία είναι «συναίσθημα εν ανεπαρκεία».
Υπάρχουν δύο πραγματικότητες που ουδείς μπορεί να αρνηθεί, είτε συμπαθεί είτε αντιπαθεί τον Αλέξη Τσίπρα. Η πρώτη είναι ότι ο ηγέτης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, ευτυχώς ή δυστυχώς... Δεν το κρύβει ούτε ο ίδιος ούτε η στενή ηγετική ομάδα που τον περιβάλει.
Πρόκειται για έναν πολιτικό βγαλμένο μέσα από την επίπλαστη ευημερία της δεκαετίας του 1980. Τότε όλα επιτρέπονταν, αλαζονικά και μάγκικα. Η εικόνα του «επιτυχημένου» που παίρνει ό,τι επιθυμεί άκοπα, που παραμένει δήθεν cool ακόμη και στα δύσκολα, αποθεώθηκε μέσα από τα περιοδικά ακριβώς εκείνου του ανδρός που εύκολα θα έκανε σήμερα εξώφυλλο τον Αλέξη Τσίπρα – του Πέτρου Κωστόπουλου.
Ο κ. Τσίπρας θα μετέλθει τα πάντα ώστε να ικανοποιήσει την ορμέφυτη, ως φαίνεται, επιθυμία του για εξουσία. Για να το επιτύχει, είναι πρόθυμος να φέρει τη χώρα ακόμη και στα πρόθυρα της καταστροφής – αυτό έχει και εμπειρικά αποδειχθεί. Είναι ικανός «να χτυπήσει κόκκινο» στον λαϊκισμό, να μην αναλάβει καμία ουσιαστική ευθύνη για τα λάθη του (σσ. αλήθεια τι έπραξε για τα «λάθη με ονοματεπώνυμο» όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Γιάνης Βαρουφάκης ή για την ανικανότητα υπουργών που ο ίδιος επέλεξε όπως η Τασία Χριστοδουλοπούλου;), αποδίδοντας τα πάντα σε κάποιους άλλους, που συνήθως είναι οι προκάτοχοί του.
Το σύρσιμο της χώρας σε νέες εκλογές υπακούει πλήρως σε αυτόν τον σχεδιασμό. Ακριβώς δε επειδή είναι αποφασισμένος να το πάει μέχρι τέλους, δεν πρόκειται να επηρεαστεί από τις αντιδραστικές φωνές που τον κατηγορούν. Αποδείχθηκε αυτό παλαιότερα, στο εσωκομματικό ρινγκ των «κομμουνιστοειδών τακτικισμών», όπως με τον δήθεν μέντορά του Αλέκο Αλαβάνο ή ακόμη και με τον Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Ωστόσο, και αυτή είναι η δεύτερη πραγματικότητα, ο κ. Τσίπρας έχει εκμεταλλευθεί με άριστο τρόπο το «θυμικό» του Έλληνα – αυτό που τόσες φορές τον οδήγησε σε ιστορικά λάθη. Η αξιοποίηση του... «πειραγμένου», έπειτα από μία εξαετία κρίσης και ύφεσης, θυμικού κινείται σταθερά στη μετακύλιση των ευθυνών σε άλλους – σε διπλό επίπεδο.
Για το εξωτερικό, η απάντηση είναι ότι ευθύνονται για όλα οι ξένοι και έχει αναλυθεί τόσες φορές που ίσως πλέον καθίσταται περιττή κάθε αναφορά. Η συνωμοσιολογία τείνει να γίνει συνώνυμο της ελληνικής φύσεως, καλύπτοντας με πέπλο βαρύ κάθε ευθύνη εμάς των ιδίων για όσα μας έχουν συμβεί.
Το εσωτερικό επίπεδο έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον διότι μας αφορά ως πολίτες. Σε αυτό το επίπεδο, για όλα φταίνε οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία αν φταίνε. Φταίνε. Η καλλιέργεια όμως ενοχικών συνδρόμων σε όλους, συλλήβδην, τους πολιτικούς που άσκησαν εξουσία στην π.Τ (προ Τσίπρα) εποχή συνιστά πράξη υψίστης πολιτικής αλαζονείας.
Είναι επίσης εντυπωσιακή η ευκολία με την οποία ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε, στο τελευταίο του διάγγελμα πριν από το δημοψήφισμα, όχι μόνο τους πολιτικούς αλλά και τους έλληνες πολίτες που θα ψήφιζαν «Ναι» υποχείρια των δανειστών. Αυτή η τακτική δεν διαφέρει και πολύ από εκείνη του Τζορτζ Μπους: όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας.
Την ίδια στιγμή, ο Αλέξης Τσίπρας αυτοπροβάλλεται ως ο μόνος που αντιστάθηκε στους δανειστές. Είναι σαφές όμως, διαχρονικά, ότι στην πολιτική μετράει το αποτέλεσμα. Δεν αρκεί να λες ότι υποτίμησες το ισοζύγιο δυνάμεων και έχασες, διότι το αποτέλεσμα για τη χώρα σου, για την πατρίδα σου, μπορεί να ήταν καλύτερο αν το είχες εκτιμήσει ορθότερα. Στην παρούσα συγκυρία αυτό αφορούσε πιθανή οικονομική χρεοκοπία και υπήρχε οδός διαφυγής: ο δανεισμός των Ευρωπαίων. Τι θα συνέβαινε αν είχες εκτιμήσει λάθος μία κρίση στο Αιγαίο; Ποια θα ήταν τότε η οδός διαφυγής σου; Πιθανότατα, όχι μία προσφυγή στις κάλπες...
Το έργο των δυνάμεων της αντιπολίτευσης δεν είναι καθόλου εύκολο. Έχουν απέναντί τους έναν αντίπαλο πολύ καλό στους τακτικισμούς και σε μία πολιτική σκακιέρα όπως η ελληνική, στην οποία οι ιδέες και η στρατηγική παραδοσιακά είναι απούσες, θα χρειαστεί να δουλέψουν πολύ για να προσαρμοστούν. Ας ελπίζουμε ότι θα το πράξουν προς όφελος όχι των ιδίων, αλλά όλων μας.
Ευχόμαστε επίσης καλή τύχη στους ευρωπαίους εταίρους μας. Αγωνιώντες να βρουν συνομιλητή στην ελληνική πλευρά, δείχνουν απεριόριστη ανοχή στην προσφυγή στις κάλπες χωρίς να είναι σαφές σε τι ελπίζουν. Σε έναν παντοδύναμο Τσίπρα; Σε έναν αποδυναμωμένο Τσίπρα που θα πρέπει μετεκλογικά να συνεργαστεί με άλλους, ακόμη και με τη ΝΔ;
Είναι ξεκάθαρο ότι στο ευρωπαϊκό σκηνικό, λείπει η στρατηγική απέναντι στην Ελλάδα. Μόνο ένας διαθέτει από δαύτην και δυστυχώς δεν είναι προς όφελός μας. Ας ελπίσουμε ότι θα ξυπνήσουμε από τον λήθαργο εγκαίρως, πριν διαμορφωθούν οι συνθήκες εκείνες που θα του επιτρέψουν να την επιβάλλει. Διότι στο πλαίσιο του τραγικά λανθασμένου υπολογισμού του συσχετισμού δυνάμεων που έκανε η απελθούσα κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός, ο εν λόγω ηλικιωμένος κύριος πέτυχε να βάλει για πρώτη φορά σε κοινοτικό κείμενο με τόσο επίσημο τρόπο το Grexit. Συνήθως δε στη διπλωματία, αν δεν προσέξεις, ό,τι μπαίνει σε κείμενο το βρίσκεις πάντα μπροστά σου...
Η Ελλάδα οδεύει σε μία τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε εννιά μήνες, έχοντας στην πλάτη ένα τρίτο Μνημόνιο. Για όσους βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία και βλέπουν τις επαγγελματικές προοπτικές τους καθηλωμένες, τους μισθούς τους να μειώνονται, τον ωχαδερφισμό των κυβερνώντων να παραμένει εμπεδωμένος και την πατρίδα τους «στα σχοινιά», η αισιοδοξία είναι «συναίσθημα εν ανεπαρκεία».
Υπάρχουν δύο πραγματικότητες που ουδείς μπορεί να αρνηθεί, είτε συμπαθεί είτε αντιπαθεί τον Αλέξη Τσίπρα. Η πρώτη είναι ότι ο ηγέτης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, ευτυχώς ή δυστυχώς... Δεν το κρύβει ούτε ο ίδιος ούτε η στενή ηγετική ομάδα που τον περιβάλει.
Πρόκειται για έναν πολιτικό βγαλμένο μέσα από την επίπλαστη ευημερία της δεκαετίας του 1980. Τότε όλα επιτρέπονταν, αλαζονικά και μάγκικα. Η εικόνα του «επιτυχημένου» που παίρνει ό,τι επιθυμεί άκοπα, που παραμένει δήθεν cool ακόμη και στα δύσκολα, αποθεώθηκε μέσα από τα περιοδικά ακριβώς εκείνου του ανδρός που εύκολα θα έκανε σήμερα εξώφυλλο τον Αλέξη Τσίπρα – του Πέτρου Κωστόπουλου.
Ο κ. Τσίπρας θα μετέλθει τα πάντα ώστε να ικανοποιήσει την ορμέφυτη, ως φαίνεται, επιθυμία του για εξουσία. Για να το επιτύχει, είναι πρόθυμος να φέρει τη χώρα ακόμη και στα πρόθυρα της καταστροφής – αυτό έχει και εμπειρικά αποδειχθεί. Είναι ικανός «να χτυπήσει κόκκινο» στον λαϊκισμό, να μην αναλάβει καμία ουσιαστική ευθύνη για τα λάθη του (σσ. αλήθεια τι έπραξε για τα «λάθη με ονοματεπώνυμο» όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Γιάνης Βαρουφάκης ή για την ανικανότητα υπουργών που ο ίδιος επέλεξε όπως η Τασία Χριστοδουλοπούλου;), αποδίδοντας τα πάντα σε κάποιους άλλους, που συνήθως είναι οι προκάτοχοί του.
Το σύρσιμο της χώρας σε νέες εκλογές υπακούει πλήρως σε αυτόν τον σχεδιασμό. Ακριβώς δε επειδή είναι αποφασισμένος να το πάει μέχρι τέλους, δεν πρόκειται να επηρεαστεί από τις αντιδραστικές φωνές που τον κατηγορούν. Αποδείχθηκε αυτό παλαιότερα, στο εσωκομματικό ρινγκ των «κομμουνιστοειδών τακτικισμών», όπως με τον δήθεν μέντορά του Αλέκο Αλαβάνο ή ακόμη και με τον Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Ωστόσο, και αυτή είναι η δεύτερη πραγματικότητα, ο κ. Τσίπρας έχει εκμεταλλευθεί με άριστο τρόπο το «θυμικό» του Έλληνα – αυτό που τόσες φορές τον οδήγησε σε ιστορικά λάθη. Η αξιοποίηση του... «πειραγμένου», έπειτα από μία εξαετία κρίσης και ύφεσης, θυμικού κινείται σταθερά στη μετακύλιση των ευθυνών σε άλλους – σε διπλό επίπεδο.
Για το εξωτερικό, η απάντηση είναι ότι ευθύνονται για όλα οι ξένοι και έχει αναλυθεί τόσες φορές που ίσως πλέον καθίσταται περιττή κάθε αναφορά. Η συνωμοσιολογία τείνει να γίνει συνώνυμο της ελληνικής φύσεως, καλύπτοντας με πέπλο βαρύ κάθε ευθύνη εμάς των ιδίων για όσα μας έχουν συμβεί.
Το εσωτερικό επίπεδο έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον διότι μας αφορά ως πολίτες. Σε αυτό το επίπεδο, για όλα φταίνε οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία αν φταίνε. Φταίνε. Η καλλιέργεια όμως ενοχικών συνδρόμων σε όλους, συλλήβδην, τους πολιτικούς που άσκησαν εξουσία στην π.Τ (προ Τσίπρα) εποχή συνιστά πράξη υψίστης πολιτικής αλαζονείας.
Είναι επίσης εντυπωσιακή η ευκολία με την οποία ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε, στο τελευταίο του διάγγελμα πριν από το δημοψήφισμα, όχι μόνο τους πολιτικούς αλλά και τους έλληνες πολίτες που θα ψήφιζαν «Ναι» υποχείρια των δανειστών. Αυτή η τακτική δεν διαφέρει και πολύ από εκείνη του Τζορτζ Μπους: όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας.
Την ίδια στιγμή, ο Αλέξης Τσίπρας αυτοπροβάλλεται ως ο μόνος που αντιστάθηκε στους δανειστές. Είναι σαφές όμως, διαχρονικά, ότι στην πολιτική μετράει το αποτέλεσμα. Δεν αρκεί να λες ότι υποτίμησες το ισοζύγιο δυνάμεων και έχασες, διότι το αποτέλεσμα για τη χώρα σου, για την πατρίδα σου, μπορεί να ήταν καλύτερο αν το είχες εκτιμήσει ορθότερα. Στην παρούσα συγκυρία αυτό αφορούσε πιθανή οικονομική χρεοκοπία και υπήρχε οδός διαφυγής: ο δανεισμός των Ευρωπαίων. Τι θα συνέβαινε αν είχες εκτιμήσει λάθος μία κρίση στο Αιγαίο; Ποια θα ήταν τότε η οδός διαφυγής σου; Πιθανότατα, όχι μία προσφυγή στις κάλπες...
Το έργο των δυνάμεων της αντιπολίτευσης δεν είναι καθόλου εύκολο. Έχουν απέναντί τους έναν αντίπαλο πολύ καλό στους τακτικισμούς και σε μία πολιτική σκακιέρα όπως η ελληνική, στην οποία οι ιδέες και η στρατηγική παραδοσιακά είναι απούσες, θα χρειαστεί να δουλέψουν πολύ για να προσαρμοστούν. Ας ελπίζουμε ότι θα το πράξουν προς όφελος όχι των ιδίων, αλλά όλων μας.
Ευχόμαστε επίσης καλή τύχη στους ευρωπαίους εταίρους μας. Αγωνιώντες να βρουν συνομιλητή στην ελληνική πλευρά, δείχνουν απεριόριστη ανοχή στην προσφυγή στις κάλπες χωρίς να είναι σαφές σε τι ελπίζουν. Σε έναν παντοδύναμο Τσίπρα; Σε έναν αποδυναμωμένο Τσίπρα που θα πρέπει μετεκλογικά να συνεργαστεί με άλλους, ακόμη και με τη ΝΔ;
Είναι ξεκάθαρο ότι στο ευρωπαϊκό σκηνικό, λείπει η στρατηγική απέναντι στην Ελλάδα. Μόνο ένας διαθέτει από δαύτην και δυστυχώς δεν είναι προς όφελός μας. Ας ελπίσουμε ότι θα ξυπνήσουμε από τον λήθαργο εγκαίρως, πριν διαμορφωθούν οι συνθήκες εκείνες που θα του επιτρέψουν να την επιβάλλει. Διότι στο πλαίσιο του τραγικά λανθασμένου υπολογισμού του συσχετισμού δυνάμεων που έκανε η απελθούσα κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός, ο εν λόγω ηλικιωμένος κύριος πέτυχε να βάλει για πρώτη φορά σε κοινοτικό κείμενο με τόσο επίσημο τρόπο το Grexit. Συνήθως δε στη διπλωματία, αν δεν προσέξεις, ό,τι μπαίνει σε κείμενο το βρίσκεις πάντα μπροστά σου...