Από τις πρώτες ημέρες μετά την
επίτευξη της ιστορικής συμφωνίας με το Ιράν, η περίπλοκη δυναμική γύρω
από την χώρα γίνεται εμφανής: Οι «πολεμικές» αναφορές του Αγιατολάχ
έχουν ήδη προκαλέσει επιφυλάξεις από την αμερικανική πλευρά ενώ οι
πρώτες επισκέψεις ξένων υπουργών στην ιρανική πρωτεύουσα είναι γεγονός
-μετά τον γερμανό αντικαγκελάριο Γκάμπριελ, ο γάλλος ΥΠΕΞ αναμένεται
στην Τεχεράνη.
Ο αγιατολάχ Χαμενεΐ -επισήμως, ο ανώτατος ηγέτης της χώρας- είχε πει
πως, ακόμη και με τη συμφωνία, «δεν θα αλλάξει η πολιτική μας απέναντι
στην αλαζονική στάση των ΗΠΑ». Τα λόγια εκείνα ήταν μέρος της ομιλίας
του για το τέλος του Ραμαζανιού ενώπιον πλήθους πιστών, οι οποίοι
απάντησαν με το συνηθισμένο σύνθημα «θάνατος στις ΗΠΑ».
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι κλήθηκε να σχολιάσει σε συνέντευξή του στο αραβικό Al Arabiya. «Δεν ξέρω πώς να το ερμηνεύσω αυτή την στιγμή, εκτός από το να το πάρω τοις μετρητοίς, ως μέρος της πολιτικής γραμμής» είπε σε σχόλιά του που μεταδόθηκαν την Τρίτη.
«Ξέρω πως συχνά γίνονται σχόλια δημόσια και τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά» είπε με νόημα, λέγοντας ωστόσο πως «εάν είναι αυτή η πολιτική γραμμή, είναι πολύ ανησυχητικό, μας προβληματίζει αρκετά».
Η συμφωνία με το Ιράν έχει βαρύτατη εσωτερική διάσταση για το Ιράν: Δεν είναι εύκολο να αποκωδικοποιηθεί εάν οι αναφορές του Αγιατολάχ είναι ενδεικτικές της στάσης που θα κρατήσει η Τεχεράνη ή στοχεύουν αυστηρά στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό -μετά από χρόνια διπλωματικής ψυχρότητας με την Ουάσινγκτον, οι Ιρανοί έχουν γαλουχηθεί με εχθρικά αισθήματα απέναντι στις ΗΠΑ.
Εξίσου σημαντική, ωστόσο, είναι η εσωτερική διάσταση του θέματος και για τις ΗΠΑ. Η επιμονή από τα επίσημα αμερικανικά χείλη πως η τήρηση της συμφωνίας θα ελέγχεται με δρακόντεια μέτρα στοχεύει στο να κατευνάσει τις εσωτερικές επιφυλάξεις -όπως και την ανοικτή πολιτική αντίθεση αρκετών πλευρών στο Καπιτώλιο- απέναντι στη σύγκλιση.
Την ίδια στιγμή πάντως, το λιώσιμο των πάγων με το εξωτερικό που φέρνει η συμφωνία είναι ήδη αισθητό. Η Τεχεράνη υποδέχθηκε ήδη τον πρώτο ανώτατο αξιωματούχο από χώρα της Δύσης, με την άφιξη του γερμανού αντικαγκελαρίου και υπουργού Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος συναντήθηκε με τον ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί.
Την Τρίτη επίσης, το Παρίσι ανακοίνωσε πως ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λορέν Φαμπιούς θα ταξιδέψει την επόμενη εβδομάδα στο Ιράν και θα συναντηθεί επίσης με τον πρόεδρο Ρουχάνί. Η συζήτησή τους, ανέφερε το Ορσαί, θα γίνει «εφ' όλης της ύλης».
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι κλήθηκε να σχολιάσει σε συνέντευξή του στο αραβικό Al Arabiya. «Δεν ξέρω πώς να το ερμηνεύσω αυτή την στιγμή, εκτός από το να το πάρω τοις μετρητοίς, ως μέρος της πολιτικής γραμμής» είπε σε σχόλιά του που μεταδόθηκαν την Τρίτη.
«Ξέρω πως συχνά γίνονται σχόλια δημόσια και τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά» είπε με νόημα, λέγοντας ωστόσο πως «εάν είναι αυτή η πολιτική γραμμή, είναι πολύ ανησυχητικό, μας προβληματίζει αρκετά».
Η συμφωνία με το Ιράν έχει βαρύτατη εσωτερική διάσταση για το Ιράν: Δεν είναι εύκολο να αποκωδικοποιηθεί εάν οι αναφορές του Αγιατολάχ είναι ενδεικτικές της στάσης που θα κρατήσει η Τεχεράνη ή στοχεύουν αυστηρά στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό -μετά από χρόνια διπλωματικής ψυχρότητας με την Ουάσινγκτον, οι Ιρανοί έχουν γαλουχηθεί με εχθρικά αισθήματα απέναντι στις ΗΠΑ.
Εξίσου σημαντική, ωστόσο, είναι η εσωτερική διάσταση του θέματος και για τις ΗΠΑ. Η επιμονή από τα επίσημα αμερικανικά χείλη πως η τήρηση της συμφωνίας θα ελέγχεται με δρακόντεια μέτρα στοχεύει στο να κατευνάσει τις εσωτερικές επιφυλάξεις -όπως και την ανοικτή πολιτική αντίθεση αρκετών πλευρών στο Καπιτώλιο- απέναντι στη σύγκλιση.
Την ίδια στιγμή πάντως, το λιώσιμο των πάγων με το εξωτερικό που φέρνει η συμφωνία είναι ήδη αισθητό. Η Τεχεράνη υποδέχθηκε ήδη τον πρώτο ανώτατο αξιωματούχο από χώρα της Δύσης, με την άφιξη του γερμανού αντικαγκελαρίου και υπουργού Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος συναντήθηκε με τον ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί.
Την Τρίτη επίσης, το Παρίσι ανακοίνωσε πως ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λορέν Φαμπιούς θα ταξιδέψει την επόμενη εβδομάδα στο Ιράν και θα συναντηθεί επίσης με τον πρόεδρο Ρουχάνί. Η συζήτησή τους, ανέφερε το Ορσαί, θα γίνει «εφ' όλης της ύλης».
ΒΗΜΑ
