Το Κουρδικό ήταν και είναι διαχρονικά ένα επικίνδυνο παιχνίδι για
την ηγεσία της Τουρκίας. Σήμερα, αν στις εκλογές της Κυριακής
επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, που δεν δίνουν κοινοβουλευτική
αυτοδυναμία στο κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, θα πρόκειται για μια σκληρή ήττα για
τους Ερντογάν - Νταβούτογλου μάλλον μη αντιστρέψιμη, όπως ήταν η ήττα
στο Βατερλό για τη Γαλλία του Ναπολέοντα, μια ήττα που θα οφείλεται κατά
κύριο λόγο στην απόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Κούρδων στην
Ν.Α. Τουρκία αλλά και στις μεγάλες πόλεις να ψηφίσουν το κόμμα ΗDP και
όχι το Πολιτικό Ισλάμ.Ο πρώτος που αξιοποίησε τον κουρδικό
παράγοντα ήταν ο Κεμάλ που μετά το 1919 δήλωνε ότι αγωνίζεται για
Ανεξάρτητο Κράτος Τούρκων - Κούρδων, μια γραμμή που κράτησε μέχρι το
1926, όταν η Κοινωνία των Εθνών επιδίκασε την Επαρχία της Μοσούλης, το
σημερινό Βόρειο Ιράκ στο υπό βρετανικό τότε έλεγχο Ιράκ. Τότε κατάλαβε
ότι η διεκδίκηση ελέγχου του μεγαλύτερου μέρους των Κούρδων προκαλεί τη
Βρετανία να υποκινήσει κουρδική εξέγερση εντός της Τουρκίας.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, Τουρκία, Ιράκ, Συρία και Ιράν παρά τις επιμέρους διαφορές τους πάντοτε συντονίζονταν για να αποτρέψουν τη χειραφέτηση των Κούρδων, μια συνεργασία που άντεξε την Ιρανική Επανάσταση του 1979 και τον οκταετή πόλεμο Ιράν-Ιράκ από το 1980 μέχρι το 1988, αλλά τερματίσθηκε μετά την καταιγίδα της Ερήμου την άνοιξη του 1991. Τότε οι ΗΠΑ δημιούργησαν ένα de facto Ανεξάρτητο Κουρδιστάν στο Βόρειο Ιράκ και η Αγκυρα, παρά την αρχική της δυσφορία, αναγκάσθηκε να συνεργασθεί με τις τοπικές αρχές.
Στα τέλη του 2011, αρχές του 2012, ο Πρόεδρος της Συρίας Ασαντ απέσυρε τον κυβερνητικό στρατό από τη βορειοανατολική περιοχή της χώρας και έτσι δημιουργήθηκε ένα δεύτερο Κουρδιστάν. Στόχος ήταν οι Κούρδοι της Συρίας να ελέγχουν μια ενδιάμεση ζώνη, που θα εμποδίζει εισβολή της Τουρκίας, αλλά και συνένωση των Τζιχαντιστών της Συρίας και του Ιράκ.
Αν στόχος των Ερντογάν - Νταβούτογλου ήταν η δημιουργία σε Ιράκ-Συρία ενός Σουνιτικού Αραβικού Κράτους που θα ήταν στην ουσία Προτεκτοράτο της Αγκυρας και θα περικύκλωνε τους Κούρδους της Βορειοανατολικής Συρίας και του Βόρειου Ιράκ, η επιλογή αυτή σήμερα έχει γυρίσει μπούμερανγκ: Οι Τζιχαντιστές επιταχύνουν την πλήρη ανεξαρτησία των Κούρδων από τη Βαγδάτη και τη Δαμασκό και πυροδοτούν μια ανεξέλεγκτη ριζοσπαστικοποίηση των Κούρδων στη Νοτιοανατολική Τουρκία.
Όσο το Πολιτικό Ισλάμ εντός Τουρκίας μιλούσε για εκδημοκρατισμό και βρισκόταν απέναντι στο βαθύ κράτος των Στρατηγών και του Κεμαλικού Κατεστημένου μπορούσε να είναι ελκτικό για τους Κούρδους. Πολύ περισσότερο, καθώς προέτασσε μια Νεοθωμανική Ταυτότητα, όπου κυρίαρχο στοιχείο δεν ήταν η κοσμική εθνική ιδεολογία του Κεμάλ, αλλά η κοινή θρησκεία της μεγάλης πλειοψηφίας των Τούρκων και των Κούρδων, το Σουνιτικό Ισλάμ.
Οι Κούρδοι γυρίζουν την πλάτη τους στον Ερντογάν και οι οποίες μυστικές συμφωνίες της Υπηρεσίας Πληροφοριών ΜΙΤ με τον έγκλειστο στο Ιμπαρλι ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν έχουν πλέον μικρή, αν όχι μηδενική αξία.
Τον βαρύνοντα λόγο θα έχουν οι ένοπλες ομάδες του ΡΚΚ στην κοιλάδα Καντίλ του Βορείου Ιράκ και ο ηγέτης τους Μουράτ Καραγιλάν, ο οποίος μπορεί στη πράξη να παρακάμψει τον Οτσαλάν χωρίς να συγκρουσθεί μαζί του και να υποχρεώσει την κουρδική υπό τον Μπαρζανί κυβέρνηση του Βορείου Ιράκ να τον στηρίξει, όπως ακριβώς συνέβη πριν από λίγους μήνες, όταν οι μαχητές Πεσμεργκά της Αυτόνομης Οντότητας μέσω Τουρκίας έφθασαν να συνδράμουν τους Κούρδους του Κομπάνι, που είχαν περικυκλωθεί από τους Τζιχαντιστές.Ειρωνεία της ιστορίας η διάσπαση της ενότητας της Συρίας όχι μόνον δεν επιτρέπει στην Αγκυρα να επεκτείνει την επιρροή και τον έλεγχό της στις παλιές οθωμανικές επαρχίες, αλλά, αντίθετα, δημιουργεί συνθήκες αμφισβήτησης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας εντός συνόρων.
Επιστροφή στα όπλα;
Οι Κούρδοι γυρίζουν την πλάτη τους στον Ερντογάν και οι οποίες μυστικές συμφωνίες της Υπηρεσίας Πληροφοριών ΜΙΤ με τον έγκλειστο στο Ιμπαρλι ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν, έχουν πλέον μικρή, αν όχι μηδενική αξία. Τον βαρύνοντα λόγο θα έχουν οι ένοπλες ομάδες του ΡΚΚ στην κοιλάδα Καντίλ του Βορείου Ιράκ και ο ηγέτης τους Μουράτ Καραγιλάν.
kapopoulos@pegasus.gr-Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
Στα χρόνια που ακολούθησαν, Τουρκία, Ιράκ, Συρία και Ιράν παρά τις επιμέρους διαφορές τους πάντοτε συντονίζονταν για να αποτρέψουν τη χειραφέτηση των Κούρδων, μια συνεργασία που άντεξε την Ιρανική Επανάσταση του 1979 και τον οκταετή πόλεμο Ιράν-Ιράκ από το 1980 μέχρι το 1988, αλλά τερματίσθηκε μετά την καταιγίδα της Ερήμου την άνοιξη του 1991. Τότε οι ΗΠΑ δημιούργησαν ένα de facto Ανεξάρτητο Κουρδιστάν στο Βόρειο Ιράκ και η Αγκυρα, παρά την αρχική της δυσφορία, αναγκάσθηκε να συνεργασθεί με τις τοπικές αρχές.
Στα τέλη του 2011, αρχές του 2012, ο Πρόεδρος της Συρίας Ασαντ απέσυρε τον κυβερνητικό στρατό από τη βορειοανατολική περιοχή της χώρας και έτσι δημιουργήθηκε ένα δεύτερο Κουρδιστάν. Στόχος ήταν οι Κούρδοι της Συρίας να ελέγχουν μια ενδιάμεση ζώνη, που θα εμποδίζει εισβολή της Τουρκίας, αλλά και συνένωση των Τζιχαντιστών της Συρίας και του Ιράκ.
Αν στόχος των Ερντογάν - Νταβούτογλου ήταν η δημιουργία σε Ιράκ-Συρία ενός Σουνιτικού Αραβικού Κράτους που θα ήταν στην ουσία Προτεκτοράτο της Αγκυρας και θα περικύκλωνε τους Κούρδους της Βορειοανατολικής Συρίας και του Βόρειου Ιράκ, η επιλογή αυτή σήμερα έχει γυρίσει μπούμερανγκ: Οι Τζιχαντιστές επιταχύνουν την πλήρη ανεξαρτησία των Κούρδων από τη Βαγδάτη και τη Δαμασκό και πυροδοτούν μια ανεξέλεγκτη ριζοσπαστικοποίηση των Κούρδων στη Νοτιοανατολική Τουρκία.
Όσο το Πολιτικό Ισλάμ εντός Τουρκίας μιλούσε για εκδημοκρατισμό και βρισκόταν απέναντι στο βαθύ κράτος των Στρατηγών και του Κεμαλικού Κατεστημένου μπορούσε να είναι ελκτικό για τους Κούρδους. Πολύ περισσότερο, καθώς προέτασσε μια Νεοθωμανική Ταυτότητα, όπου κυρίαρχο στοιχείο δεν ήταν η κοσμική εθνική ιδεολογία του Κεμάλ, αλλά η κοινή θρησκεία της μεγάλης πλειοψηφίας των Τούρκων και των Κούρδων, το Σουνιτικό Ισλάμ.
Οι Κούρδοι γυρίζουν την πλάτη τους στον Ερντογάν και οι οποίες μυστικές συμφωνίες της Υπηρεσίας Πληροφοριών ΜΙΤ με τον έγκλειστο στο Ιμπαρλι ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν έχουν πλέον μικρή, αν όχι μηδενική αξία.
Τον βαρύνοντα λόγο θα έχουν οι ένοπλες ομάδες του ΡΚΚ στην κοιλάδα Καντίλ του Βορείου Ιράκ και ο ηγέτης τους Μουράτ Καραγιλάν, ο οποίος μπορεί στη πράξη να παρακάμψει τον Οτσαλάν χωρίς να συγκρουσθεί μαζί του και να υποχρεώσει την κουρδική υπό τον Μπαρζανί κυβέρνηση του Βορείου Ιράκ να τον στηρίξει, όπως ακριβώς συνέβη πριν από λίγους μήνες, όταν οι μαχητές Πεσμεργκά της Αυτόνομης Οντότητας μέσω Τουρκίας έφθασαν να συνδράμουν τους Κούρδους του Κομπάνι, που είχαν περικυκλωθεί από τους Τζιχαντιστές.Ειρωνεία της ιστορίας η διάσπαση της ενότητας της Συρίας όχι μόνον δεν επιτρέπει στην Αγκυρα να επεκτείνει την επιρροή και τον έλεγχό της στις παλιές οθωμανικές επαρχίες, αλλά, αντίθετα, δημιουργεί συνθήκες αμφισβήτησης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας εντός συνόρων.
Επιστροφή στα όπλα;
Οι Κούρδοι γυρίζουν την πλάτη τους στον Ερντογάν και οι οποίες μυστικές συμφωνίες της Υπηρεσίας Πληροφοριών ΜΙΤ με τον έγκλειστο στο Ιμπαρλι ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν, έχουν πλέον μικρή, αν όχι μηδενική αξία. Τον βαρύνοντα λόγο θα έχουν οι ένοπλες ομάδες του ΡΚΚ στην κοιλάδα Καντίλ του Βορείου Ιράκ και ο ηγέτης τους Μουράτ Καραγιλάν.
kapopoulos@pegasus.gr-Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ