ΡΟΥΜΠΙΝΑ ΣΠΑΘΗ Η πτώση της τουρκικής λίρας στο
ιστορικά χαμηλό επίπεδο των 2,80 λιρών ανά δολάριο και οι απώλειες πάνω
από 8% στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης ήταν οι πρώτοι κραδασμοί
που προκάλεσε στην οικονομία της Τουρκίας το αποτέλεσμα των εκλογών. Η
αβεβαιότητα αυξάνει τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την τουρκική οικονομία,
την πιθανότητα να σημειωθεί νέο κύμα εκροής ξένων κεφαλαίων. Προ μηνών,
σε σχετική έκθεσή του, το ΔΝΤ προειδοποίησε πως «μια μεγάλη φυγή
κεφαλαίων θα οδηγήσει σε ύφεση» στην Τουρκία. Το ξένο κεφάλαιο είναι
απολύτως αναγκαίο στη γείτονα, καθώς χρηματοδοτεί το μεγάλο έλλειμμα
τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, που το περασμένο έτος έφθανε στο 5,7%
του ΑΕΠ της.Οι μαζικές εκροές κεφαλαίων έπληξαν την τουρκική οικονομία προ διετίας, όταν η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, η Federal Reserve, εξέφρασε για πρώτη φορά την πρόθεση να περιορίσει το πρόγραμμα αγορών ομολόγων. Θα μπορούσε να επαναληφθεί, άλλωστε, φέτος αν η Federal Reserve αυξήσει τα επιτόκια του δολαρίου. Ενα από τα πλέον ακανθώδη θέματα, σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ήταν η επιβράδυνση που έχει γνωρίσει τα τελευταία δύο χρόνια η τουρκική οικονομία, με ρυθμό ανάπτυξης μόλις 2,9%. Ο ρυθμός αυτός μπορεί μεν να εντυπωσιάζει συγκρινόμενος με τα μεγέθη των δυτικών οικονομιών, αλλά ωχριά μπροστά στον εντυπωσιακό μέσο όρο του 4,5%, στον οποίο κυμαίνεται η ανάπτυξη της Τουρκίας από το 2002 και την ανάληψη της εξουσίας από το ΑΚΡ.
Στις αρχές του έτους και ενόψει της κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης, ο Τούρκος πρόεδρος ασκούσε πιέσεις στον επικεφαλής της Τράπεζας της Τουρκίας για να μειώσει τα επιτόκια και να δώσει δυναμική ώθηση στην ανάπτυξη, και έφθασε στο σημείο να τον κατηγορεί έως και για εθνική προδοσία, καθώς δεν ακολουθούσε τις δικές του προσταγές στην οικονομία. Κι αυτό, γιατί η θεαματική οικονομική ανάπτυξη ήταν από τα ισχυρότερα «χαρτιά» του Ερντογάν. Παρά το γεγονός ότι μεσολάβησε η δύσκολη διετία 2008-2009 της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όσα χρόνια βρίσκεται στην εξουσία το ΑΚΡ και ο Ταγίπ Ερντογάν, το τουρκικό ΑΕΠ έχει αυξηθεί συνολικά κατά 68%. Η επιβράδυνση των δύο τελευταίων ετών, όμως, επανέφερε την ανεργία σε επίπεδα επισήμως πάνω από το 10%, ενώ είχε υποχωρήσει στο 8%.
