Του Κώστα Βενιζέλου Φαίνεται πως ο Γκούντερ Φερχόιγκεν δεν άφησε σημειώματα ή
και…παρακαταθήκες, με τις οποίες να εξηγεί σε αξιωματούχους της Ένωσης,
πως οι παρεμβάσεις, οι πιέσεις, οι υποδείξεις προκαλούν αντίθετο
αποτέλεσμα. Δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο, μαθηματικές πράξεις, λογιστικές
αποφάσεις και τελεσίγραφα. Υπάρχει και η αντίληψη των πολιτών, τα
βιώματα, οι καθημερινές δυσκολίες, τα οράματα τους. Πριν έντεκα χρόνια, εδώ στην Κύπρο, βιώσαμε παρόμοιες παρεμβάσεις για
επιβολή ενός σχεδίου λύσης, το οποίο τελικά απορρίφθηκε. Σήμερα στήθηκε
το ίδιο σκηνικό. Ξεκίνησαν με την ίδια ρητορική και φρασεολογία να
στέλνουν μηνύματα, προειδοποιήσεις και συγκαλυμμένα τελεσίγραφα προς
τους Έλληνες πολίτες.
Βρισκόμενοι όλοι προφανώς σε συνεννόηση αποφάσισαν πως το δημοψήφισμα είναι «ναι ή όχι στο ευρώ», μεταφέροντας το δίλημμα σε ένα άλλο μη πραγματικό πεδίο, κλιμακώνοντας τον εκβιασμό.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε διενεργούνται εκλογές είτε δημοψηφίσματα, καμία σημασία δεν έχει. Υπάρχει η καθεστηκυία τάξη, που αποφασίζει για τους λαούς και θέλει να αποφαίνεται και τον τρόπο ζωής και την πολιτική συμπεριφοράς τους. Καμία σημασία δεν έχει για τους θεσμούς, ότι στην Ελλάδα οι πολίτες εκλέγοντας μια άλλη κυβέρνηση, επέλεξαν και μια άλλη πολιτική. Πώς μπορεί η εξαγγελία ενός δημοψηφίσματος, που θεωρείται κορυφαία διαδικασία άμεσης δημοκρατίας, να μπει στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών θεσμών και κυβερνήσεων; Ασφαλώς και επηρεάζουν την Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη, οι εξελίξεις στην Ελλάδα και θα έχουν όλοι επιπτώσεις. Όμως, αυτό δεν το σκέφτηκαν με τις πολιτικές που επέβαλαν στην Ελλάδα με τα μνημόνια και τα εξουθενωτικά μέτρα; Δεν το σκέφτηκαν όταν με τα μέτρα τους οδήγησαν τη χώρα σε μια παρατεταμένη ύφεση, εκτοξεύοντας την ανεργία και αυξάνοντας τη φτωχοποίηση; Δεν τους ένοιαζε ποσώς.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν προέκυψε τους τελευταίους πέντε μήνες. Είναι διαχρονικό. Σε αυτούς τους πέντε μήνες, που ανέλαβε η κυβέρνηση Τσίπρα, έχουν γίνει διαπραγματεύσεις, με τη διαφορά πως στην πλευρά της Αθήνας, υπήρχε μια διαφορετική προσέγγιση. Την ίδια ώρα, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε υποχωρήσεις, πέραν από τη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης. Κάποιοι θεώρησαν πως η πρόταση του, που υπέβαλε πριν οκτώ μέρες, ξεπερνούσε και τα δικά του όρια. Την κατέθεσε και ανέμενε να βρει ανταπόκριση. Βρήκε τη Δευτέρα από όλους θετική υποδοχή, την Τετάρτη ανατράπηκαν όλα από το ΔΝΤ και τον Σόιμπλε.
Ο Πρωθυπουργός προσπάθησε την περασμένη Παρασκευή στη συνάντηση με το διευθυντήριο της Ε.Ε. να βρει ένα συμβιβασμό. Αντιμετώπισε τη σκληρή γραμμή των δανειστών. Δεν δεχόντουσαν τίποτε και δεν συζητούσαν οτιδήποτε εναλλακτικό, ανεξάρτητα από τα ψέματα που αραδιάζουν εκ των υστέρων. Όταν λοιπόν, μετά και τις υποχωρήσεις που προέβη δεχόμενος ένα πακέτο που ήταν επώδυνο, η επιλογή του ήταν να απευθυνθεί στο λαό για να έχει πολιτική νομιμοποιήσει για το τι μέλλει γενέσθαι.
Βρισκόμενοι όλοι προφανώς σε συνεννόηση αποφάσισαν πως το δημοψήφισμα είναι «ναι ή όχι στο ευρώ», μεταφέροντας το δίλημμα σε ένα άλλο μη πραγματικό πεδίο, κλιμακώνοντας τον εκβιασμό.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε διενεργούνται εκλογές είτε δημοψηφίσματα, καμία σημασία δεν έχει. Υπάρχει η καθεστηκυία τάξη, που αποφασίζει για τους λαούς και θέλει να αποφαίνεται και τον τρόπο ζωής και την πολιτική συμπεριφοράς τους. Καμία σημασία δεν έχει για τους θεσμούς, ότι στην Ελλάδα οι πολίτες εκλέγοντας μια άλλη κυβέρνηση, επέλεξαν και μια άλλη πολιτική. Πώς μπορεί η εξαγγελία ενός δημοψηφίσματος, που θεωρείται κορυφαία διαδικασία άμεσης δημοκρατίας, να μπει στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών θεσμών και κυβερνήσεων; Ασφαλώς και επηρεάζουν την Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη, οι εξελίξεις στην Ελλάδα και θα έχουν όλοι επιπτώσεις. Όμως, αυτό δεν το σκέφτηκαν με τις πολιτικές που επέβαλαν στην Ελλάδα με τα μνημόνια και τα εξουθενωτικά μέτρα; Δεν το σκέφτηκαν όταν με τα μέτρα τους οδήγησαν τη χώρα σε μια παρατεταμένη ύφεση, εκτοξεύοντας την ανεργία και αυξάνοντας τη φτωχοποίηση; Δεν τους ένοιαζε ποσώς.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν προέκυψε τους τελευταίους πέντε μήνες. Είναι διαχρονικό. Σε αυτούς τους πέντε μήνες, που ανέλαβε η κυβέρνηση Τσίπρα, έχουν γίνει διαπραγματεύσεις, με τη διαφορά πως στην πλευρά της Αθήνας, υπήρχε μια διαφορετική προσέγγιση. Την ίδια ώρα, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε υποχωρήσεις, πέραν από τη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης. Κάποιοι θεώρησαν πως η πρόταση του, που υπέβαλε πριν οκτώ μέρες, ξεπερνούσε και τα δικά του όρια. Την κατέθεσε και ανέμενε να βρει ανταπόκριση. Βρήκε τη Δευτέρα από όλους θετική υποδοχή, την Τετάρτη ανατράπηκαν όλα από το ΔΝΤ και τον Σόιμπλε.
Ο Πρωθυπουργός προσπάθησε την περασμένη Παρασκευή στη συνάντηση με το διευθυντήριο της Ε.Ε. να βρει ένα συμβιβασμό. Αντιμετώπισε τη σκληρή γραμμή των δανειστών. Δεν δεχόντουσαν τίποτε και δεν συζητούσαν οτιδήποτε εναλλακτικό, ανεξάρτητα από τα ψέματα που αραδιάζουν εκ των υστέρων. Όταν λοιπόν, μετά και τις υποχωρήσεις που προέβη δεχόμενος ένα πακέτο που ήταν επώδυνο, η επιλογή του ήταν να απευθυνθεί στο λαό για να έχει πολιτική νομιμοποιήσει για το τι μέλλει γενέσθαι.