03 Απριλίου 2015

Βαϊμάρη στη Μάγχη;

Ισόπαλοι Κάμερον - Μίλιμπαντ σε τηλεοπτικό ντιμπέιτ
Κυβέρνηση της αυτού μεγαλειότητας και αξιωματική αντιπολίτευση της αυτού μεγαλειότητας με σκιώδη κυβέρνηση. Στα παραπάνω συμπυκνωνόταν για περίπου δύο αιώνες η δικομματική σταθερότητα στη Βρετανία ένα κεφάλαιο που κλείνει. Από το μοντέλο του Γουέστμινστερ, που κατοχυρώνει και χωροταξικά τον δικομματισμό με τις δύο παρατάξεις τη μία απέναντι στην άλλη, το πολιτικό σύστημα της Βρετανίας δεν αποκλείεται σε ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον μια πέραν της Μάγχης Βαϊμάρη, ένα θρυμματισμένο-πολυδιασπασμένο πολιτικό σκηνικό.

Μια σταθερότητα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1929 ήταν εναλλαγή Συντηρητικών-Φιλελευθέρων και από τότε μέχρι σήμερα Εργατικών - Συντηρητικών με τους Φιλελεύθερους κατ' εξαίρεσιν σε ρόλο ήσσονος κυβερνητικού εταίρου ενός εκ των δύο μεγάλων κομμάτων. Χθες στην τηλεμαχία εν όψει των βουλευτικών εκλογών της 7/5 πήραν μέρος επτά υποψήφιοι διεκδικητές του πρωθυπουργικού αξιώματος: ο απερχόμενος πρωθυπουργός και ηγέτης των Συντηρητικών Κάμερον, ο επικεφαλής των Εργατικών Μιλιμπάντ, των Φιλελεύθερων Κλεγκ του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου Φάραζ, των Σκότων εθνικιστών Σάλμοντ, ο ηγέτης των Ουαλών εθνικιστών και ο επικεφαλής των Πρασίνων.

Πριν από είκοσι χρόνια, όταν ο Μπλερ αναλάμβανε την ηγεσία των Εργατικών και κυρίως στη δεκαετία διακυβέρνησής του δημιουργήθηκε η ψευδαίσθηση μιας διορθωτικής ήπιας κοινωνικής βελτίωσης της θατσερικής κληρονομιάς, μια προσδοκία που αποσαθρώθηκε μετά την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008. Σήμερα Εργατικοί, Συντηρητικοί και Φιλελεύθεροι προβάλλουν να μην έχουν να προτείνουν και πολύ διαφορετικά πράγματα στους ψηφοφόρους, οι οποίοι στρέφονται αλλού: είτε στην πλήρη αποχώρηση από την ΕΕ που προτείνει ως μαγική συνταγή για την επίλυση όλων των προβλημάτων ο Φάραζ, είτε για μια τοπική διαφοροποίηση-ρήξη από το μεταθατσερικό μοντέλο στη Σκοτία και την Ουαλία.

Εξι μήνες μετά το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκοτίας προβάλλει πλέον ανάγλυφα η παρατεταμένη κρίση της Βρετανίας και ως ενιαίου κράτους και ως εθνικής ταυτότητας. Στις αρχές της δεκαετίας του '60 η Βρετανία είχε ως ταυτότητα μια αυτοκρατορία συρρικνωμένη μεν αλλά παρούσα, μια ανθούσα βιομηχανική παραγωγή και ένα κράτος πρόνοιας.

Σήμερα δεν υπάρχει τίποτε από τα παραπάνω παρά μόνον οι αναμνήσεις ενός ενδόξου παρελθόντος και συμβολισμοί: η σημαία και η μοναρχία με τα γενέθλια της βασίλισσας ή τη γέννηση ενός ακόμη πρίγκιπα ή πριγκίπισσας, συμβολισμοί χωρίς περιεχόμενο που αφορούν περισσότερο τους πολυάριθμους τουρίστες που επισκέπτονται το Λονδίνο, παρά τη βρετανική κοινωνία.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ