02 Μαρτίου 2015

Πρώτη επέμβαση των Τούρκων εντός της Συρίας COSTANZE LETSCH / THE GUARDIAN

Δεκάδες άρματα μάχης και εκατοντάδες στρατιώτες, υποστηριζόμενοι από μαχητικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροπλάνα, πήραν μέρος στην τουρκική επιχείρηση.
Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, η Τουρκία πραγματοποίησε την πρώτη ανοιχτή στρατιωτική της επέμβαση στη Συρία από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στη γειτονική της χώρα, το 2011. Δεκάδες άρματα μάχης και εκατοντάδες στρατιώτες, υποστηριζόμενοι από μαχητικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροπλάνα, εισέβαλαν σε βάθος 35 χιλιομέτρων για να απομακρύνουν με ασφάλεια 38 στρατιώτες τους, οι οποίοι φρουρούσαν έναν ιστορικό τάφο της οθωμανικής εποχής, πολιορκούμενοι από μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους» στο Ιράκ και τη Συρία (ISIS).Η «Επιχείρηση Σαχ Ευφράτης», όπως ονομάστηκε, είχε ως διακηρυγμένο στόχο την απομάκρυνση της σορού του Σουλεϊμάν Σαχ, παππού του ιδρυτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Οσμάν Α΄. Η Τουρκία θεωρεί το μνημείο του Σουλεϊμάν Σαχ, πάνω στον Ευφράτη, τουρκικό έδαφος βάσει συνθήκης που υπέγραψε το νεαρό κράτος του Κεμάλ Ατατούρκ με την τότε αποικιοκρατική δύναμη της περιοχής, τη Γαλλία, το 1921. Ωστόσο, ο Σύρος πρόεδρος, Μπασάρ αλ Aσαντ, καταδίκασε την τουρκική επιχείρηση ως «ωμή επίθεση» και προειδοποίησε την Aγκυρα ότι «φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τις όποιες επιπτώσεις της ενέργειάς της».





Για να φτάσουν στον τάφο του Σουλεϊμάν Σαχ, τα τουρκικά στρατεύματα χρειάστηκε να περάσουν μέσα από το Κομπάνι, την κουρδική πόλη που βρίσκεται πάνω στα τουρκοσυριακά σύνορα κι έγινε παγκοσμίως διάσημη για την πεισματική αντίσταση των Κούρδων υπερασπιστών της απέναντι στο ISIS. Πρόσφατα, οι Κούρδοι μαχητές κατάφεραν να εκδιώξουν τους τζιχαντιστές από το Κομπάνι, το οποίο βρισκόταν υπό πολιορκία επί τέσσερις μήνες, κάποια στιγμή μάλιστα το 70% της πόλης είχε καταληφθεί από τους φανατικούς ισλαμιστές.

Ντε φάκτο σύμπραξη

Κουρδικά πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι ο τουρκικός στρατός πραγματοποίησε την εν λόγω επιχείρηση σε συντονισμό με τις αρχές των Κούρδων της Συρίας. Σύμφωνα με το πρακτορείο Firat, «η ηγεσία της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων κι έλαβε ενεργό μέρος στην επιχείρηση». Σημειώνεται ότι η YPG είναι η ένοπλη πτέρυγα του κόμματος Δημοκρατικής Ενότητας PYD, το οποίο θεωρείται παρακλάδι του αυτονομιστικού, κουρδικού κόμματος ΡΚΚ του Αμπντουλάχ Οτσαλάν και επισήμως χαρακτηρίζεται ως «τρομοκρατική» οργάνωση από την Aγκυρα. Ωστόσο, η ντε φάκτο σύμπραξη Τούρκων και Κούρδων της Συρίας σ’ αυτή την περιορισμένη, έστω, επιχείρηση, τη στιγμή μάλιστα που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ο διάλογος της τουρκικής κυβέρνησης με το ΡΚΚ για την ειρηνική επίλυση του Κουρδικού, μαρτυρεί μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση.

Η τουρκική επιχείρηση, που κράτησε εννέα ώρες, στέφθηκε με επιτυχία. Οι στρατιώτες ανατίναξαν το μνημείο για να μην πέσει στα χέρια των τζιχαντιστών, απέσυραν τους 38 συναδέλφους τους από την επικίνδυνη ζώνη χωρίς να εμπλακούν σε μάχες, είτε με τους τζιχαντιστές, είτε με τον συριακό στρατό (αν και ένας Τούρκος στρατιώτης σκοτώθηκε στη διάρκεια ατυχήματος) και μετέφεραν τη σορό του Σουλεϊμάν Σαχ σε άλλο, ασφαλέστερο σημείο, στο κουρδικό χωριό Εσμέ, μόλις 200 μέτρα από τα σύνορα με την Τουρκία. Οι μαχητές του ISIS, οπαδοί της σκληροπυρηνικής, «σαλαφιστικής» ερμηνείας του Ισλάμ, θεωρούν ειδωλολατρία την ανέγερση ταφικών μνημείων κι έχουν ήδη ανατινάξει πολλούς τάφους και μνημεία στη Συρία και το Ιράκ.

Ωστόσο, ο ηγέτης της Κεμαλικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, κατήγγειλε την επιχείρηση ως «επονείδιστη», υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση Νταβούτογλου εγκατέλειψε αμαχητί τον μοναδικό εδαφικό θύλακο που της αναγνωρίζεται διεθνώς έξω από τα τουρκικά σύνορα. Επικριτική στάση έναντι του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Νταβούτογλου υιοθέτησε και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ).

Η Τουρκία εμφανίστηκε εξ αρχής απρόθυμη να συμμετάσχει στην αεροπορική εκστρατεία των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους εναντίον του ISIS, θεωρώντας ότι θα έπρεπε να στοχεύει ταυτόχρονα και στην ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ Aσαντ, κάτι που για την ώρα δεν αποτελεί προτεραιότητα της Δύσης. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η επιχείρηση αυτή αποτελεί προοίμιο αλλαγής στάσης και πιο ενεργητικής παρέμβασης στον πόλεμο εναντίον του ISIS ή, αντίθετα, αν στόχος της ήταν να αποτραπεί το ενδεχόμενο να εμπλακεί άθελά της η Αγκυρα, ύστερα από ενδεχόμενη επίθεση στον τάφο του Σουλεϊμάν Σαχ. Οι περισσότεροι αναλυτές κλίνουν προς τη δεύτερη εκδοχή.
http://www.kathimerini.gr