05 Μαρτίου 2015

Σουνιτικό τρίγωνο;

http://www.gannett-cdn.com/-mm-/6dba89638a52daca393a136a71647f1f4b734aff/c=413-0-3206-2100&r=x404&c=534x401/local/-/media/2015/03/02/USATODAY/USATODAY/635608624015562095-AFP-538408213.jpgΟ Νετανιάχου με την ομιλία του στο Κογκρέσο πυροδότησε τη δυναμική της αυτοεκπληρούμενης προφητείας: Οι ΥΠΕΞ ΗΠΑ και Ιράν, Κέρι και Ζαρίφ, έχουν πρόσθετο λόγο να επισπεύσουν την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης καθώς, όσο καθυστερεί, τόσο Ρεπουμπλικάνοι, φιλοϊσραηλινό λόμπι και Νετανιάχου οχυρώνονται για να βραχυκυκλώσουν τον όποιο συμβιβασμό.Την ίδια στιγμή σε μια άλλη πιστοποίηση της προεξόφλησης της προσέγγισης ΗΠΑ-Ιράν το σουνιτικό στρατόπεδο αναζητά κοινό παρονομαστή: ο Ερντογάν ολοκλήρωσε προχθές επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, όπου κύριο αντικείμενο ήταν η γεφύρωση της αντιπαράθεσης των δύο χωρών για την Αίγυπτο, όπου το Ριάντ στηρίζει τον Σίσι και η Αγκυρα τον Μόρσι και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Ενας άξονας Αγκύρας-Ριάντ-Καΐρου θα εξισορροπούσε σε σημαντικό βαθμό την περιφερειακή αναβάθμιση του Ιράν στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και Νοτιοδυτική Ασία, που θα προκύψει έπειτα από μια συνολική προσέγγιση με τις ΗΠΑ, εισαγωγή της οποίας θα είναι η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Η καρδιά του προβλήματος είναι η διατύπωση ενός συμβιβασμού Αγκυρας- Ριάντ για την Αίγυπτο, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν επιλογές που αποτυπώνουν τις εσωτερικές τους ανησυχίες: Η Σαουδική Αραβία θεωρεί ως θανάσιμη απειλή πολιτικά κινήματα και κόμματα σαν τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, τη Χαμάς και το ΑΚΡ του Ερντογάν, που συνδυάζουν τη δημοκρατία και το Ισλάμ, καθώς αμφισβητούν ευθέως την άποψη ότι ο καθεστωτικός της αυταρχισμός είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ για την πιστή εφαρμογή του ισλαμικού νόμου και παράδοσης. Η Τουρκία βλέπει στον Μόρσι, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη Χαμάς αδελφά κόμματα, ενώ ταυτίζει τον Σίσι και τη στρατιωτική ηγεσία της χώρας με το κεμαλικό κατεστημένο-βαθύ κράτος, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια συγκυβερνούσε μαζί με τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση.

Είναι ο φόβος μιας κυρίαρχης επιρροής του Ιράν σε Λίβανο, Συρία και Ιράκ με τις ευλογίες των ΗΠΑ αρκετός για να υπάρξει προσέγγιση Αγκυρας-Ριάντ και μάλιστα με σταθεροποιητικές παράπλευρες συνέπειες στο Κάιρο αλλά και στη γειτονική Λιβύη, όπου Ερντογάν και Σίσι συγκρούονται διά αντιπροσώπων;

Και τέλος, στην περίπτωση που συγκροτηθεί το σουνιτικό τρίγωνο, τι στάση θα κρατήσει απέναντι στο Ισραήλ και αντίστοιχα πώς θα υποδεχθεί τη διαμόρφωσή του το Τελ Αβίβ; Στη Μέση Ανατολή συντελείται κοσμογονία ανάλογη αυτής που ακολούθησε την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1918.
kapopoulos@pegasus.gr