Ποια είναι η μεγαλύτερη απειλή για τις ΗΠΑ στην επόμενη δεκαετία; Η Κίνα και οι άλλες χώρες της ομάδας BRICS; Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός;
Μια προσεκτική ανάγνωση της πρόγνωσης δεκαετίας 2015-25 του γνωστού ημιεπίσημου αμερικανικού Think Tank Stratfor όπου προβλέπεται βαρύνουσας σημασίας αποδυνάμωση - αποσταθεροποίηση της Ρωσίας και βραχυκύκλωμα διαρκείας στην περαιτέρω πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μας αποδεικνύει ότι εδώ και πολλούς αιώνες οι σταθερές της γεωπολιτικής παραμένουν αναλλοίωτες και έγκυρες.Το ίδιο ισχύει και για ένα βασικό αξίωμα της ψυχανάλυσης, που μας λέει ότι προβλέπουμε αυτό που συνήθως επιθυμούμε να συμβεί.
Σήμερα οι ΗΠΑ έχουν την ίδια προτεραιότητα που είχε για τέσσερις αιώνες η Βρετανία ως ναυτική δύναμη: να μην υπάρξει κυριαρχία, συμμαχία ή συσπείρωση που να ελέγχει τις εξελίξεις στην Ευρασία. Με πιο απλά λόγια, να μην υπάρξει μια γερμανική Ευρώπη σε στενή στρατηγική συνεργασία με μια Ρωσία κυρίαρχη στον χώρο της πρώην ΕΣΣΔ.
Ετσι δεν είναι τυχαίο που με επεξεργασμένο και στοιχειοθετημένο τρόπο η πρόγνωση της Stratfor ταυτίζεται με τις παραπάνω προτεραιότητες -επιθυμίες.
Αυτό που παραμένει να απαντηθεί είναι αν οι ΗΠΑ μπορούν να είναι ταυτόχρονα δραστηριοποιημένες σε δύο μέτωπα με διαφορετική βέβαια ένταση: να προσπαθούν δηλαδή ταυτόχρονα να οριοθετήσουν πέραν της αναγκαίας και για την Ουάσιγκτον άμεσης σταθεροποίησης στην Ευρωζώνη τη μετεξέλιξη της ΕΕ σε πολιτική ένωση, αλλά και να εμποδίσουν και πέραν της Ουκρανίας την αποκατάσταση της επικυριαρχίας της Μόσχας στο σύνολο της πρώην ΕΣΣΔ.
Τόσο το χάος στη Μέση Ανατολή όσο και η εύθραυστη κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας ωθούν την Ουάσιγκτον σε συμβιβασμούς και με τη Μόσχα και με το Βερολίνο. Συνεπώς η πρόκληση για τις ΗΠΑ είναι πολύ πιο σύνθετη από την ξεκάθαρη αντιπαράθεση των δύο μπλοκ την εποχή του Ψυχρού Πολέμου 1947-91: Μέσα από συνεχείς συνθέσεις και ανασυνθέσεις ισορροπιών, εναλλαγές έντασης και συνεργασίας να προβαίνουνσε συνεχείς οριοθετήσεις ελέγχου και αποτροπής μιας ευρασιατικής σύγκλισης.
Μιας δυναμικής που στηρίζεται στα θεμέλια της γεωγραφίας αλλά και της ενεργειακής και εμπορικής αλληλεξάρτησης.
Σήμερα έναν χρόνο μετά την ανάφλεξη στην Ουκρανία ΗΠΑ, ΕΕ - Γερμανία και Ρωσία δεν έχουν βγει από το πλαίσιο μιας ελεγχόμενης σύγκρουσης.
Ετσι αν το Stratfor προβάλλει τα όρια των δυνατοτήτων ΕΕ και Ρωσίας, ένας πιο αντικειμενικός παρατηρητής θα τόνιζε και τους αντίστοιχους περιορισμούς για τις ΗΠΑ.
kapopoulos@pegasus.gr