Επειτα από καιρό κοιτάμε τους εταίρους μας στα μάτια. Αντιλαμβάνομαι ότι η συγκεκριμένη παρατήρηση έχει μια ισχυρή δόση αφαιρετικής μεταφυσικής προσέγγισης, αλλά την ίδια στιγμή ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι μέσα στις λίγες αυτές εβδομάδες έχει τονωθεί το συλλογικό θυμικό. Κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για έναν λαό που τα τελευταία χρόνια βιώνει μια μακρά περίοδο συλλογικής κατάθλιψης. Θεωρώ τη συγκεκριμένη εξέλιξη προσωπική επιτυχία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, αφού κινήθηκαν ευφυώς στο ρευστό πεδίο της Ευρώπης. Ασφαλώς και υπάρχει απόκλιση από το «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». Αλλά εδώ συζητάμε για τις τοποθετήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στο απαιτητικό διεθνές προσκήνιο και όχι για τις ιδεολογικές αυτοαναφορές του ΣΥΡΙΖΑ στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, που στο τέλος της ημέρας αφορά το κομματικό του ακροατήριο.
Επιπλέον, το κλίμα υπέρ της Ελλάδας αλλάζει στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, αφού οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι έχουν αρχίσει να ενημερώνονται για το ελληνικό ζήτημα και να ξεπερνούν το στερεότυπο του τεμπέλη λαού. Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ο μέσος Ευρωπαίος πίστευε ότι η Ελλάδα είναι μια μαύρη τρύπα που εξαφανίζει τα λεφτά των υπόλοιπων Ευρωπαίων φορολογουμένων, ενώ οι Ελληνες γλεντούν υπό το σεληνόφως. Η ενημέρωση περί των εξαιρετικά δύσκολων κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα προσφέρει νέα ακροατήρια στο ελληνικό ζήτημα, που τουλάχιστον δεν ξεκινούν με προκατάληψη εναντίον μας. Κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για το πώς θα εξελιχθεί το αμέσως προσεχές διάστημα.
Τι εξασφάλισε η Ελλάδα; Χρόνο, δίχως μέτρα εμβάθυνσης της υφιστάμενης ύφεσης. Αυτοί οι τέσσερις μήνες παράτασης είναι κομβικοί ώστε να «καβαλήσουμε» το κύμα. Στο προσεχές χρονικό διάστημα τα κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσω του προγράμματος ελάφρυνσης Ντράγκι θα έχουν αρχίσει να ρέουν στην ευρωζώνη, αλλάζοντας συνολικώς την ψυχολογία στη γηραιά ήπειρο, αφού ύστερα από πολλά χρόνια θα είναι το πρώτο μέτρο αναπτυξιακής μορφής. Παράλληλα, θα έχει αρχίσει η τουριστική περίοδος για τη χώρα, με αποτέλεσμα να αρχίσει να πέφτει ζεστό χρήμα στην αγορά. Επίσης, θα έχει δοθεί στην ελληνική κυβέρνηση καιρός να βρει τα πατήματά της σε διεθνές επίπεδο και να εκμεταλλευτεί δημιουργικά τη στρατηγική θέση της χώρας αναφορικά με την αυξημένη ρευστότητα σε Μέση Ανατολή και Ευρασία.
Ο κύκλος της Μεταπολίτευσης έκλεισε και είναι καιρός να βρούμε νέες συνθήκες, νέα αφηγήματα και νέους στόχους ώστε να πορευτούμε με γρήγορο βήμα στον 21ο αιώνα για να καλύψουμε τον χαμένο χρόνο. Ο στόχος από εδώ και πέρα θα είναι να πετάξουμε από πάνω μας τον φθαρμένο μανδύα της Ψωροκώσταινας και να επιδιώξουμε να διαδραματίσουμε κομβικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή. Θα πρέπει να σηκώσουμε τα μανίκια και να δουλέψουμε σκληρά, καθένας από το μετερίζι του, για να παραδώσουμε μια ισχυρότερη και καλύτερη Ελλάδα στα παιδιά μας από αυτή που παραλάβαμε. Να μην επιστρέψουμε ποτέ στις σκοτεινές ημέρες που αφήνουμε πίσω μας, να αναπτύξουμε τον ορθολογισμό μας και να στοχεύσουμε στο να γίνουμε καλύτεροι για να μπορέσουμε ξανά να δούμε τον εαυτό μας στο οντολογικό κάτοπτρό μας δίχως να αισθανόμαστε την ανάγκη να στρέψουμε το βλέμμα μας αλλού. Το βράδυ της Παρασκευής κερδίσαμε την ευκαιρία να μπορούμε να πιστέψουμε ότι είναι δυνατόν να σηκωθούμε ξανά στα πόδια μας. Κι αυτό μπορεί να μη μεταφράζεται δημοσιονομικά, αλλά σε όρους συλλογικής ψυχολογίας είναι σημαντικό.
Σπύρος Ν. Λίτσας
* Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας / twitter: @Spyros_Litsas
Σπύρος Λίτσας
