29 Νοεμβρίου 2014

ΗΠΑ - Ιράν: Επτά δύσκολοι μήνες εν όψει


Sanger David E.Gordon Michael R. -Η αποτυχία των διαπραγματευτών είναι μια απογοήτευση για τον πρόεδρο των ΗΠΑ
ΗΠΑ - Ιράν: Επτά δύσκολοι μήνες εν όψειO ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δεν έχει δώσει ακόμη σημάδια ότι είναι πρόθυμος να κάνει τους εκτεταμένους συμβιβασμούς για το πυρηνικό πρόγραμμα, τους οποίους ζητάει η Ουάσινγκτον για να σφραγίσει την συμφωνίαΗ προσπάθεια, διάρκειας ενός έτους, για την επίτευξη μιας διαρκούς συμφωνίας για την διάλυση μεγάλων τμημάτων της πυρηνικής υποδομής του Ιράν απέτυχε την περασμένη Δευτέρα, αναγκάζοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους να κηρύξουν μια παράταση επτά μηνών στις διαπραγματεύσεις.Αλλά χωρίς σαφή ένδειξη του γιατί νομίζουν ότι μπορεί τελικά να ξεπεραστούν τα πολιτικά εμπόδια που μέχρι στιγμής έχουν μπλοκάρει μια τέτοια συμφωνία.
Η αποτυχία των διαπραγματευτών να ορίσουν ακόμα και το πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας, έπειτα από εκτεταμένη διπλωματία υψηλού επιπέδου για ένα θέμα που είναι αναμφισβήτητα κορυφαία προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής του Μπαράκ Ομπάμα, είναι σίγουρα μια απογοήτευση για τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Από την άλλη πλευρά, συμφωνώντας στην παράταση της υφιστάμενης ενδιάμεσης συμφωνίας, το Ιράν εξασφάλισε την συνέχιση της χαλάρωσης των κυρώσεων, που φέρνει στα κρατικά ταμεία 700 εκατομμύρια δολάρια τον μήνα σε χρήματα που είχαν παγώσει στο εξωτερικό - κάτι που θα μπορούσε κάλλιστα να προστεθεί στην απειλή νέων κυρώσεων από το Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο, το οποίο μόλις εξελέγη στις ΗΠΑ και είναι κατά βάση εχθρικό προς την προσέγγιση με το Ιράν.

Και ένα άλλο, θεμελιώδες, πρόβλημα παραμένει: ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δεν έχει δώσει ακόμη σημάδια ότι είναι πρόθυμος να κάνει τους εκτεταμένους συμβιβασμούς για το πυρηνικό πρόγραμμα, τους οποίους ζητάει η Ουάσινγκτον για να σφραγίσει την συμφωνία.

Και δεν είναι σαφές αν θα αλλάξει η στάση του εντός της προθεσμίας της 1ης Μαρτίου, που είναι η πρώτη φάση της παράτασης των επτά μηνών για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας.

Το Ιράν επιμένει σταθερά στο επιχείρημα ότι οι κυρώσεις πρέπει να αρθούν οριστικά και σχεδόν αυτομάτως, αντί να καταργηθούν σταδιακά όπως θέλουν οι ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ομπάμα το επανέλαβε, απορρίπτοντας δημοσίως την αυτόματη άρση του εμπάργκο στην τηλεοπτική συνέντευξη που μεταδόθηκε την Κυριακή το βράδυ από το ABC. Αυτό και μόνο έδειξε ότι μια συμφωνία τώρα ήταν αδύνατη.

Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί ήρθε στην εξουσία υποσχόμενος τέλος στις κυρώσεις που έχουν μειώσει τα έσοδα του Ιράν από το πετρέλαιο κατά περίπου 60%, έχουν συντρίψει το νόμισμά του, και έχουν καταστήσει σχεδόν αδύνατες τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές στο εξωτερικό.

Αυτοί οι επτά μήνες μπορεί να αποδειχθούν πολύ δύσκολοι, τόσο για τον πρόεδρο Ροχανί όσο και για τον πρόεδρο Ομπάμα, καθώς οι πολέμιοι των παραχωρήσεων κάθε είδους έχουν κερδίσει δύναμη και στις δύο χώρες.

Για πολλούς από αυτούς τους αντιπάλους - στο Ιράν, στο Κογκρέσο, στο Ισραήλ και στα αραβικά κράτη - η παράταση των διαπραγματεύσεων ήταν μια ανακούφιση.