12 Σεπτεμβρίου 2014

Ασύμμετρη κλιμάκωση

Το παιχνίδι είναι οριακό και επικίνδυνο, αν όχι τυχοδιωκτισμός («adventurism»), για να χρησιμοποιήσουμε έναν αγαπημένο όρο της σοβιετικής και της ρωσικής διπλωματίας που καθιερώθηκε από την εποχή του Μολότοφ και του Γκρομίκο και χρησιμοποιείται συχνά από τον Λαβρόφ. Οι ΗΠΑ αλλά και η ΕΕ με προεξάρχουσα τη Γερμανία, παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία δέχθηκε την εκεχειρία για να αποφύγει στρατιωτική συντριπτική ήττα, απειλούν με νέες κυρώσεις προφανώς για να δώσουν την εντύπωση ότι έτσι βοηθούν το Κίεβο στη διαπραγμάτευση με τους εξεγερθέντες και επί της ουσίας με τη Μόσχα του καθεστώτος αυτονομίας των δύο Ανατολικών Επαρχιών.

Το Κρεμλίνο έχει εδώ και λίγες βδομάδες προειδοποιήσει για ασύμμετρη κλιμάκωση αντιποίνων: Αν η Ρωσία απειλείται με διακοπή της χρηματοδότησης των πετρελαϊκών της εταιρειών, που σε κοινοπραξίες με δυτικές εταιρείες προχωρούν στην εκμετάλλευση του Μαύρου Χρυσού στην Αρκτική, η απάντηση μπορεί να είναι το κλείσιμο του ρωσικού εναέριου χώρου στις δυτικές αεροπορικές εταιρείες, εξέλιξη που θα άφηνε στην Κίνα το μονοπώλιο της πιο σύντομης και φθηνής σύνδεσης της Ευρώπης με την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Αν το NATO κάνει συμβολικού χαρακτήρα ασκήσεις στη Βαλτική και ναυτικές περιπολίες στη Μαύρη Θάλασσα, η Ρωσία απαντά με τη διαπίστωση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των δυνάμεών της στην Απω Ανατολή, ένα μήνυμα καθόλου ευχάριστο για την Ιαπωνία. Το παιχνίδι για επιβολή νέων κυρώσεων, στο οποίο πλειοδοτεί πλέον το Βερολίνο σε μια προσπάθεια κατοχύρωσης επιρροής στο Κίεβο, έχει όλα τα χαρακτηριστικά της μπλόφας, καθώς οι πρώτοι θιγόμενοι από τις κυρώσεις πριν καν υπάρξουν αντίποινα από την άλλη πλευρά είναι αυτοί που τις επιβάλλουν: πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα η εξόρυξη πετρελαίου στην Αρκτική, όπου η ζημιά των Δυτικών Πετρελαϊκών Εταιρειών θα είναι ανυπολόγιστη.

Το ενδεχόμενο κλείσιμο του εναέριου χώρου της Ρωσίας, αν υλοποιηθεί και αν κρατήσει, θα οδηγήσει στη χρεοκοπία πολλές αμερικανικές και ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες. Είναι σαφές ότι η μία πλευρά μπλοφάρει και το χειρότερο από όλα είναι ότι δεν έχει καταλάβει ότι η άλλη πλευρά δεν είναι απέναντί της στο τραπέζι του πόκερ, αλλά σε άλλο τραπέζι όπου παίζει σκάκι... Τέλος είναι προφανές ότι για τη Μόσχα ο όρος ασύμμετρη κλιμάκωση αφήνει ανοικτό και το ενδεχόμενο αναδιάταξης των πυρηνικών πυραυλικών συστημάτων μεσαίου βεληνεκούς.
kapopoulos@pegasus.gr

 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ