03 Σεπτεμβρίου 2014

Δυναμική κλιμάκωσης

Τίποτε στον ορίζοντα δεν επιτρέπει αισιοδοξία για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης στην Ουκρανία στο ορατό μέλλον. Ο Πούτιν, η χώρα του οποίου πληρώνει ήδη το κόστος των κυρώσεων, έχει κάθε λόγο να δει μέχρι ποιου σημείου η ΕΕ μπορεί να αντέξει το κόστος του φαύλου κύκλου κυρώσεων-αντιποίνων. Δεν έχει κανένα λόγο να επείγεται, καθώς όσο πλησιάζει ο χειμώνας τόσο μια ενδεχόμενη διακοπή της ομαλής ροής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη θα αποκτά αποτρεπτική βαρύτητα.
Επιπλέον, στο Κρεμλίνο αντιλαμβάνονται ότι όποια στάση και να κρατήσουν στην Ουκρανία, κάποιες αποφάσεις και κυρίως η αναδιάταξη των δυνάμεων του NATO είναι μη αντιστρέψιμες. Για όλους αυτούς τους λόγους ο Πούτιν τερμάτισε την αυτοσυγκράτηση που είχε επιδείξει τους τελευταίους μήνες.

Από την πλευρά του ο Ποροσένκο, που προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές για τα τέλη Οκτωβρίου, είναι υποχρεωμένος τουλάχιστον μέχρι τότε να εμμένει στη μαξιμαλιστική γραμμή της πλήρους καταστολής της ανταρσίας, η οποία στη σκιά της αντεπίθεσης των εξεγερθέντων χάνει πλέον κάθε αξιοπιστία και εντός και εκτός συνόρων. Ανοικτό παραμένει το ερώτημα σε ποιο βαθμό ο πρόεδρος της Ουκρανίας έχει τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης στη χώρα του, κατά πόσον δηλαδή ακραίες δυνάμεις όπως ο Δεξιός Τομέας θα επιτρέψουν την όποια συμβιβαστική λύση.

Σε αντίθεση όμως με τον Πούτιν, που δεν βιάζεται, ο Ποροσένκο γνωρίζει ότι ο χειμώνας που πλησιάζει είναι μεγαλύτερη απειλή από τις δυνάμεις που πλησιάζουν στη Μαριούπολη. Η Ουκρανία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα μια δημοσιονομική χρεοκοπία και μια ενεργειακή ασφυξία.

Επιπλέον, είναι σαφές ότι οι στόχοι των ΗΠΑ σταματούν στην επαναδραστηριοποίηση του NATO στην Ανατολική Ευρώπη και ότι σε καμιά περίπτωση η Δύση δεν πρόκειται να επιχειρήσει να εμποδίσει επιχειρησιακά την προώθηση φιλορωσικών ή και ρωσικών δυνάμεων στην Ανατολική και στη Νότια Ουκρανία.

Το αδιέξοδο είναι πλήρες: ούτε ο Πούτιν έχει περιθώριο περαιτέρω υποχώρησης, καθώς η Δύση τού διαμηνύει ότι σε κάθε περίπτωση η Ρωσία είναι πλέον αντίπαλος του NATO, ενώ την ίδια στιγμή ο Ποροσένκο, που έχει συνδέσει το όνομά του με τη σκληρή γραμμή της νίκης επί των εξεγερθέντων, δεν μπορεί να διαχειρισθεί την αναζήτηση μιας συμβιβαστικής λύσης. Αργά αλλά σταθερά, η ντε φάκτο διχοτόμηση προβάλλει ως η επόμενη μέρα για την Ουκρανία.
kapopoulos@pegasus.gr
Γ.ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ