Του Γιώργου ΠαυλόπουλουΜπορεί ο Μπαράκ Ομπάμα να καθυστέρησε πάνω από ένα 24ωρο να δώσει συγχαρητήρια στον Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν για την εκλογή του στην προεδρία, όμως ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχασε χρόνο. Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, ο Ρώσος πρόεδρος ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης ο οποίος τηλεφώνησε στον ομόλογό του (πλέον) της Τουρκίας, δηλώνοντας απολύτως «ικανοποιημένος» για την επικράτησή του.
Μάλιστα, σε αντίθεση με την Αγκελα Μέρκελ και τους άλλους Ευρωπαίους, δεν άφησε καμία... μπηχτή για την πολιτική που ακολούθησε ο Ερντογάν τα προηγούμενα χρόνια, ούτε προχώρησε σε έμμεσες συστάσεις για το τι θα πρέπει να κάνει τα επόμενα.Βεβαίως, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η βιασύνη που επέδειξε το αφεντικό του Κρεμλίνου οφείλεται στην αδήριτη ανάγκη του να καλύψει τα κενά που προκαλούνται στη ρωσική αγορά μετά το εμπάργκο σε πολλά αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα που μέχρι σήμερα εισάγονταν από τις χώρες της Ε.Ε., αλλά και τις ΗΠΑ.
Το «μεγάλο κάδρο»
Ένα τέτοιο συμπέρασμα, όμως, θα ήταν μάλλον κοντόφθαλμο. Διότι, βλέποντας το «μεγάλο κάδρο», όλα δείχνουν πως οι ξαφνικές και μεγάλες αλλαγές που συντελούνται στην ευρύτερη περιοχή και η ρήξη στις σχέσεις Δύσης και Μόσχας με αφορμή την Ουκρανία, δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις για να γεννηθεί ένας νέος μεγάλος... έρωτας -και μάλιστα, ανάμεσα σε δύο χώρες οι οποίες παραδοσιακά κινούνταν ανταγωνιστικά και έχουν βαθύτατες ιστορικές και πολιτισμικές αντιθέσεις.
Κι όμως, σε μια εποχή που οι διαχωριστικές γραμμές ξαναχαράζονται (μαζί με τα σύνορα σε πολλές γωνιές του πλανήτη) και οι συμμαχίες επανακαθορίζονται, ένας «γάμος» ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία δεν μπορεί και δεν πρέπει να θεωρείται απίθανος. Ειδικά καθώς στο τιμόνι των δύο χωρών βρίσκονται δύο κατά τεκμήριο ικανότατοι ηγέτες, οι οποίοι έχουν αποδείξει πως μπορούν να λειτουργήσουν ψυχρά και με βάση το συμφέρον των ίδιων και όσων τους στηρίζουν, ενώ αμφότεροι διαθέτουν ισχυρά «χαρτιά».
Για παράδειγμα, είναι παντοδύναμοι στο εσωτερικό -ο Ερντογάν το απέδειξε στις εκλογές της περασμένης Κυριακής, ενώ ο Πούτιν «σαρώνει» στις δημοσκοπήσεις. Ταυτόχρονα και εκτός μεγάλου απροόπτου, έχουν μπροστά τους πολλά χρόνια εξουσίας -τουλάχιστον μέχρι το 2019 ο πρώτος και μέχρι το 2018 ο δεύτερος (εξελέγη το 2012, αλλά στη Ρωσία η προεδρική θητεία είναι 6ετής).
Με αυταρχικές μεθόδους
Ετσι, με τη βοήθεια και των αυταρχικών μεθόδων που δεν διστάζουν να εφαρμόσουν όποτε κρίνουν αναγκαίο, Ερντογάν και Πούτιν έχουν σχετική άνεση για να αποτιμήσουν την κατάσταση και να λάβουν τις αποφάσεις τους -σε αντίθεση, φυσικά, με τους περισσότερους εκλεγμένους ηγέτες στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, που κάθονται σε ηλεκτρική καρέκλα και δεν διαθέτουν πίστωση χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση, το έδαφος είναι ευνοϊκό για μια συμμαχία στρατηγικής εμβέλειας, που έχει τη δυναμική να αλλάξει τα γεωπολιτικά δεδομένα. Αρκεί μόνο να υπενθυμίσουμε ότι κανείς από τους δύο -αν και ο καθένας για τους δικούς του λόγους- δεν τα πάει αυτή την περίοδο καλά ούτε με τους Ευρωπαίους ούτε με τους Αμερικανούς...
Καθοριστικό είναι, αναμφίβολα, και το γεγονός ότι Τουρκία και Ρωσία ανήκουν στην ομάδα των αναπτυσσόμενων χωρών (η Τουρκία άνετα θα μπορούσε να διεκδικήσει μια θέση ανάμεσα στις BRICS), σε μια περίοδο μάλιστα που το «κλαμπ» επιχειρεί ολοένα πιο τολμηρά βήματα στην κατεύθυνση της χειραφέτησής του από τις παραδοσιακές υπερδυνάμεις και διεκδικεί μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα.
Βεβαίως, αντιθέσεις ανάμεσα στους δύο υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Όμως, η εξαιρετικά ήπια και χαμηλών τόνων στάση που έχει τηρήσει ο νέος «σουλτάνος» της Τουρκίας (παρότι μέλος του ΝΑΤΟ) στην κρίση της Ουκρανίας και ειδικά στην προσάρτηση από τους Ρώσους της -εθνικά ευαίσθητης για τους Τούρκους- Κριμαίας, αποδεικνύουν ότι το συμφέρον δεν τους οδηγεί στη σύγκρουση, αλλά στη συμμαχία.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
