Ο μεγάλος γρίφος της διεθνούς πολιτικής

Σπύρος ΛίτσαςΣτη διεθνή πολιτική δεν υπάρχουν «εύκολα» συμπεράσματα ή απαντήσεις. Από την εποχή του Θουκυδίδη και του Αναξίμανδρου του Μιλήσιου, στόχος της διεθνούς πολιτικής δεν είναι να αποδώσει δικαιοσύνη αλλά «δίκη», ώστε, όπως αναφέρει ο Adam Watson στο «Η Εξέλιξη της Διεθνούς Κοινωνίας» (εκδόσεις «Ποιότητα»), να διευθετήσει μια κρίση δίχως να καταρρεύσει ο ουρανός στα κεφάλια της ανθρωπότητας.Για άλλη μια φορά το Ισραήλ βρίσκεται στις φλόγες. Ουσιαστικά από το 1948 δεν έχει απολαύσει το αγαθό της ειρήνης, είτε πολεμώντας εναντίον όμορων αραβικών κρατών είτε αντιμετωπίζοντας «τυφλά» τρομοκρατικά χτυπήματα στο εσωτερικό. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η δημιουργία του εθνικού οίκου του Ισραήλ έρχεται μετά το ειδεχθές έγκλημα της εβραϊκής γενοκτονίας από τους ναζί. Ο οντολογικός προσδιορισμός του κράτους είναι ιδιαιτέρως φορτισμένος λόγω της απόλυτης καταστροφής που επέβαλε το ολοκληρωτικό έγκλημα της «Τελικής Λύσης» και το οποίο επανέρχεται ως εφιάλτης, ξανά και ξανά, κάθε φορά που ένα τραυματικό γεγονός έρχεται να αυξήσει την πολιτική ρευστότητα στην περιοχή.

Στις 12 Ιουνίου ο εφιάλτης επέστρεψε: Τρεις νεαροί Ισραηλινοί απήχθησαν, ενώ επέστρεφαν το βράδυ στο σπίτι τους μετά το τέλος των μαθημάτων τους στη Χεβρώνα. Στις 30 Ιουνίου τα νεκρά σώματά τους βρέθηκαν όχι μακριά από το σημείο όπου είχαν απαχθεί. Λίγες ώρες αργότερα, ένας νεαρός Παλαιστίνιος απήχθη από το προάστιο της Ιερουσαλήμ, Μπέιτ Χανίνα, και λίγο μετά το νεκρό σώμα του βρέθηκε νεκρό σε ένα δάσος. Η βία δεν έχει χρώμα, δεν έχει ιδεολογική ταυτότητα, ούτε βέβαια υπάρχει καλός ή κακός αταβισμός. Τα στυγερά εγκλήματα ασφαλώς και καταδικάζονται από κάθε νοήμονα άνθρωπο. Η διαφορά, όμως, ως προς την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων εγκλημάτων είναι εμφανής: Ενώ το κράτος του Ισραήλ απηύθυνε έκκληση στους πολίτες να μην καταφεύγουν σε ενέργειες αντεκδίκησης και η αστυνομία έχει ήδη συλλάβει τους δολοφόνους του νεαρού Παλαιστινίου, η Χαμάς χαιρέτισε τη δολοφονία των τριών νεαρών Ισραηλινών ως πράξη αντίστασης! Οπως ήταν αναμενόμενο, η Κόλαση άνοιξε ξανά τις πύλες της... Η Χαμάς εξαπέλυσε ρουκέτες εναντίον ισραηλινών στόχων και το Ισραήλ ανταπέδωσε με ιδιαίτερη σκληρότητα.

Τώρα ο μεγάλος κίνδυνος είναι διπλός: Από τη μια, να ξεκινήσει ένας νέος κύκλος της Ιντιφάντα, ριζοσπαστικοποιώντας περαιτέρω τις πολιτικές συνθήκες· από την άλλη, να ισχυροποιηθεί ακόμα περισσότερο η Χαμάς, αποσταθεροποιώντας τις νηφάλιες φωνές της παλαιστινιακής κοινότητας οι οποίες δεν εκθειάζουν το Τζιχάντ ούτε αναζητούν λειτουργισμό σε τρομοκρατικά χτυπήματα. Τυχόν ισχυροποίηση της Χαμάς θα φέρει δομικές ανατροπές στο εσωτερικό του Ισραήλ, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να προκαλέσει. Για όσους το ξεχνούν, η Χαμάς έχει αναπτύξει στενές σχέσεις με τη Χεζμπολάχ, είναι υπεύθυνη για βομβιστικές επιθέσεις εναντίον αμάχων, ενώ διατηρεί προνομιακές σχέσεις με το τουρκικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, αλλά και με τον ίδιο το Ρ.Τ. Ερντογάν.

Η Ελλάδα οφείλει να στηρίξει τη συμμαχία της με το Ισραήλ, καταδικάζοντας ξεκάθαρα τις επιθέσεις της Χαμάς αλλά και της Χεζμπολάχ από τα εδάφη που ελέγχει στον Λίβανο, όπως έχουν ήδη κάνει πολλές δυτικές κυβερνήσεις. Τώρα το Ισραήλ μετρά συμμάχους, αντιπάλους και «free riders», και δεν πρέπει η στενή συμμαχική σχέση μας να πληγεί, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που η για δεκαετίες σύμπλευση της Αθήνας με τριτοκοσμικές επιλογές δεν μας προσέφερε το παραμικρό. Αντιθέτως, όπως εύστοχα γράφει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Μάζης σε άρθρο του το 2010, στο έγκυρο περιοδικό «Επίκαιρα», ο Οργανισμός Ισλαμικής Διάσκεψης έχει δεχθεί το ψευδοκράτος του Αττίλα ως κράτος-παρατηρητή με την επωνυμία «Τουρκοκυπριακό Κράτος» από το 1979! Παράλληλα, προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα, η Αθήνα οφείλει να σκεφτεί το ενδεχόμενο να προσφέρει τους διπλωματικούς μηχανισμούς της ή και χώρο «υπό τη σκιά της Ακρόπολης» για μια συνδιάσκεψη κορυφής μεταξύ Νετανιάχου και Αμπού Αμπάς στο άμεσο μέλλον, με στόχο την επίτευξη μιας νέας εκεχειρίας. Κάθε ημέρα που περνά γίνεται ακόμα πιο έντονη η συνειδητοποίηση ότι η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο περνά μέσα από τη σταθερότητα της ελληνο-ισραηλινής συμμαχίας.


Σπύρος Ν. Λίτσας
Επίκουρος Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας / Tweeter: @Spyros_Litsas