Οι ευρωεκλογές της 25ης Μαίου
θα έχουν ιδιαίτερη σημασία και για το λόγο ότι θα γίνουν με
σταυροδοσία. Το αποτέλεσμα θα είναι ένας δείκτης συλλογικής ωριμότητας,
αφού υπάρχει το δικαίωμα επιλογής προσώπων. Αυτή τη φορά οι ψηφοφόροι θα
καθορίσουν το επίπεδο της ελληνικής εκπροσώπησης στην ευρωβουλή, σε μια
πενταετία εξαιρετικά κρίσιμη για την πολιτική ολοκλήρωση στην ευρωζώνη
και για το μέλλον της ΕΕ. Τώρα δεν υπάρχει το άλλοθι της αρχηγικής
αυθαιρεσίας και παίρνουν πάνω τους οι ψηφοφόροι την ευθύνη για την
ποιότητα των προσώπων που θα κερδίσουν μία έδρα στο Στρασβούργο,
εξασφαλίζοντας μοναδικά προνόμια για τον εαυτό τους αλλά και δικαίωμα
ψήφου σε σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη ζωή των Ευρωπαίων πολιτών.
Είναι, άλλωστε, αυτονόητο ότι οι Έλληνες ευρωβουλευτές θα διαδραματίσουν
ρόλο στη διαμόρφωση της εικόνας της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, αφού
σε μεγάλο βαθμό ισχύει ότι κάθε χώρα έχει τους ευρωβουλευτές που της
αξίζουν.
Τα κόμματα έδειξαν ήδη ότι θεωρούν τον κυρίαρχο λαό επιρρεπή στον λαϊκισμό, την ανοησία, την απλοϊκή σκέψη. Ένα βασικό κριτήριο για τη σύνθεση των ευρωψηφοδελτίων ήταν η αναγνωρισιμότητα γενικώς, ανεξάρτητα από την αξιακή της φόρτιση - αν κάποιος είναι γνωστός για κάποιο λόγο που έχει πραγματικά σημασία ή επειδή έτυχε. Επίσης, δόθηκε βάρος στου συμβολισμούς με υποψηφιότητες που δημιουργούν συνειρμούς και επιζητούν τη συναισθηματική ψήφο, ανεξάρτητα από το ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα δεν έχουν ούτε τα τυπικά ούτε τα ουσιαστικά προσόντα να δουλέψουν στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο.
Στα επιτελεία των πολιτικών αρχηγών έγιναν ζυμώσεις επί ζυμώσεων για να βρεθούν ονό-ματα με τηλεοπτικό εκτόπισμα που εμπνέουν αίσθημα εγγύτητας, με την έννοια ότι οι πολί-τες αισθάνονται ότι βρίσκονται κοντά τους, γιατί κινούνται στο μέσο όρο ή και κάτω από αυτόν, έχουν τον ίδιο κώδικα. Οπωσδήποτε, πρόκειται για δόξα της αντιπροσωπευτικότητας στην κυριολεξία της, αφού διεκδικούν την ψήφο υποψήφιοι που εκφράζουν τις μάζες.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ακόμη και πολιτικοί που είχαν ουσια-στική διαφωνία με την απόφαση για τη σταυροδοσία δίστασαν να την εκφράσουν,δεδομένου ότι είναι δύσκολο ένας επαγγελματίας του κοινοβουλευτισμού να αμφισβητήσει τον πυρήνα της δημοκρατικής λειτουργίας που είναι η ψήφος του κυρίαρχου λαού. Αρκετοί από όσους εξέφρασαν επιφυλάξεις ή και την αντίθεσή τους μίλησαν για την υπερεξουσία που δίνεται στα ΜΜΕ και ειδικά στην τηλεόραση αφού η προβολή γίνεται προϋπόθεση εκλογικής επιτυχίας.
Στα περισσότερα ευρωψηφοδέλτια υπάρχουν μεταξύ άλλων ενδιαφέροντες υποψήφιοι, οι οποίοι εμπνέουν εμπιστοσύνη ότι θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν με αξιοπρέπεια τη χώρα στο ευρωκοινοβούλιο. Κάποιοι είναι γνωστοί, κάποιοι λιγότερο γνωστοί, κάποιοι καθόλου γνωστοί στο τηλεοπτικό κοινό. Λογικά, θα μπορούσε κανείς πριν ψηφίσει να αξιολογήσει και να συγκρίνει βιογραφικά, που είναι όλα αναρτημένα στο διαδίκτυο, να αναζητήσει θέσεις και απόψεις που κατά καιρούς έχουν εκφράσει οι υποψήφιοι του κόμματος που θέλει να ψηφίσει και, όταν έρθει η ώρα του σταυρού, να κάνει μια συνειδητή επιλογή που θα δείχνει κάτι για την παιδεία του και τον προσωπικό του πολιτισμό.
Ο τρόπος που έκαναν τις επιλογές τους τα κόμματα φανερώνει ότι δεν παίρνουν πολύ στα σοβαρά τους ψηφοφόρους, αλλά αντίθετα τους θεωρούν θύματα της ευκολίας και της ανάλυσης επιπέδου Α.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να ψηφίσει έναν αναγνωρίσιμο που καμία σχέση δεν έχει με τις ευρωπαϊκές υποθέσεις ή και με οποιεσδήποτε συλλογικές υποθέσεις; Ισως μια αίσθηση οικειότητας, ότι πρόκειται για έναν δικό τους άνθρωπο, τον καταλαβαίνουν, τους καταλαβαίνει, σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, έχουν τα ίδια αυτονόητα. Επιβραβεύοντάς τον, επιβραβεύουν τον εαυτό τους, αναγνωρίζοντας ότι θα του άξιζε μια ανάλογη ευκαιρία, δεν πρέπει οι δυνατότητες να προσφέρονται μόνο στους πιο μορφωμένους και πιο κατεργασμένους.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να ψηφίζει με βάση την ομάδα του; Τι σχέση βρίσκει ανάμεσα στη μπάλα και την πολιτική; Προφανώς λειτουργεί η αίσθηση του “ανήκειν”, ότι πρό-κειται για τον κόσμο του που βγαίνει μπροστά και αυτό προσφέρει την ψευδαίσθηση μιας προσωπικής καταξίωσης, νικάνε όλοι μαζί - και η διοίκηση και οι παίκτες και οι οπαδοί.
Τι είναι αυτό που κάνει έναν πολιτικό αρχηγό να περιμένει εναγωνίως την απάντηση ενός δημοφιλούς καλλιτέχνη για να πάρει πάνω του την προεκλογική καμπάνια των ευρωεκλογών, την ώρα που αυτός ο καλλιτέχνης δεν θα ήξερε -το πιθανότερο- τι να κάνει πηγαίνοντας στο Στρασβούργο και επίσης ποιος θα γελούσε εκεί με τα αστεία του.
Τι είναι αυτό που κάνει τα κόμματα να ψάχνουν τηλεοπτικά αστέρια ανεξάρτητα από τις σπουδές και την επαγγελματική εμπειρία τους, ακόμη και την ιδεολογική τους συγγένεια; Γιατί κάποιος πραγματικά αξιόλογος υποψήφιος που δεν είναι αναγνωρίσιμος δεν πρόκειται να έχει απολύτως καμία τύχη στις προσεχείς ευρωεκλογές;
Πιο δημοκρατική διαδικασία από τη σταυροδοσία, με βάση τον τυπικό ορισμό, δεν υπάρ-χει. Ο κυρίαρχος λαός έχει τη δυνατότητα και τη δύναμη να μαυρίσει τους χειρότερους, να επιδοκιμάσει τους καλύτερους, να φέρει ανανένωση του πολιτικού προσωπικού στην πράξη, να συνθλίψει τους κομματικούς μηχανισμούς, να κάνει τους επικοινωνιολόγους να σκίσουν τα πτυχία τους, τους δημοσκόπους να τρίβουν τα μάτια τους και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης να ψάχνονται. Αν όλα αυτά δεν συμβούν, αν η ελληνική κοινωνία, πλειοψηφικά και ανεξάρτητα από την επιλογή κόμματος, με το σταυρό στα πρόσωπα, δεν κάνει την θετική έκπληξη και δεν αποδείξει στην πράξη ότι θέλει αυτά που λέει, δηλαδή αναβάθμιση του πολιτικού προσωπικού και αξιοκρατία, τότε θα καταρρεύσουν κάποιες από τις τελευταίες βολικές βεβαιότητες του πολιτικού συστήματος, με πρώτη ανάμεσά τους ότι ο λαός έχει, τελικά, πάντα δίκιο.
Η γνώμη της πλειοψηφίας πρέπει να είναι -και είναι- σεβαστή, αλλά χρήσιμο θα ήταν να γίνει η συζήτηση που δεν γίνεται για το πώς διαμορφώνονται οι πλειοψηφίες. Λέγοντας ό,τι θέλουν να ακούσουν οι πολλοί και κρύβοντας μια δυσάρεστη πραγματικότητα, παίζοντας με το θυμικό, με την αμορφωσιά και την πολιτισμική καθυστέρηση, και ενεργοποιώντας -ανενδοίαστα- όλα τα διαθέσιμα μέσα επιρροής και χειραγώγησης, προφανώς μπορεί ένα σύστημα ή κάποια συστήματα να φτιάξουν κοπάδι/κοπάδια και μετά να ακούν το βέλασμα ως δημοκρατικό ξέσπασμα.
Τα κόμματα έδειξαν ήδη ότι θεωρούν τον κυρίαρχο λαό επιρρεπή στον λαϊκισμό, την ανοησία, την απλοϊκή σκέψη. Ένα βασικό κριτήριο για τη σύνθεση των ευρωψηφοδελτίων ήταν η αναγνωρισιμότητα γενικώς, ανεξάρτητα από την αξιακή της φόρτιση - αν κάποιος είναι γνωστός για κάποιο λόγο που έχει πραγματικά σημασία ή επειδή έτυχε. Επίσης, δόθηκε βάρος στου συμβολισμούς με υποψηφιότητες που δημιουργούν συνειρμούς και επιζητούν τη συναισθηματική ψήφο, ανεξάρτητα από το ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα δεν έχουν ούτε τα τυπικά ούτε τα ουσιαστικά προσόντα να δουλέψουν στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο.
Στα επιτελεία των πολιτικών αρχηγών έγιναν ζυμώσεις επί ζυμώσεων για να βρεθούν ονό-ματα με τηλεοπτικό εκτόπισμα που εμπνέουν αίσθημα εγγύτητας, με την έννοια ότι οι πολί-τες αισθάνονται ότι βρίσκονται κοντά τους, γιατί κινούνται στο μέσο όρο ή και κάτω από αυτόν, έχουν τον ίδιο κώδικα. Οπωσδήποτε, πρόκειται για δόξα της αντιπροσωπευτικότητας στην κυριολεξία της, αφού διεκδικούν την ψήφο υποψήφιοι που εκφράζουν τις μάζες.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ακόμη και πολιτικοί που είχαν ουσια-στική διαφωνία με την απόφαση για τη σταυροδοσία δίστασαν να την εκφράσουν,δεδομένου ότι είναι δύσκολο ένας επαγγελματίας του κοινοβουλευτισμού να αμφισβητήσει τον πυρήνα της δημοκρατικής λειτουργίας που είναι η ψήφος του κυρίαρχου λαού. Αρκετοί από όσους εξέφρασαν επιφυλάξεις ή και την αντίθεσή τους μίλησαν για την υπερεξουσία που δίνεται στα ΜΜΕ και ειδικά στην τηλεόραση αφού η προβολή γίνεται προϋπόθεση εκλογικής επιτυχίας.
Στα περισσότερα ευρωψηφοδέλτια υπάρχουν μεταξύ άλλων ενδιαφέροντες υποψήφιοι, οι οποίοι εμπνέουν εμπιστοσύνη ότι θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν με αξιοπρέπεια τη χώρα στο ευρωκοινοβούλιο. Κάποιοι είναι γνωστοί, κάποιοι λιγότερο γνωστοί, κάποιοι καθόλου γνωστοί στο τηλεοπτικό κοινό. Λογικά, θα μπορούσε κανείς πριν ψηφίσει να αξιολογήσει και να συγκρίνει βιογραφικά, που είναι όλα αναρτημένα στο διαδίκτυο, να αναζητήσει θέσεις και απόψεις που κατά καιρούς έχουν εκφράσει οι υποψήφιοι του κόμματος που θέλει να ψηφίσει και, όταν έρθει η ώρα του σταυρού, να κάνει μια συνειδητή επιλογή που θα δείχνει κάτι για την παιδεία του και τον προσωπικό του πολιτισμό.
Ο τρόπος που έκαναν τις επιλογές τους τα κόμματα φανερώνει ότι δεν παίρνουν πολύ στα σοβαρά τους ψηφοφόρους, αλλά αντίθετα τους θεωρούν θύματα της ευκολίας και της ανάλυσης επιπέδου Α.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να ψηφίσει έναν αναγνωρίσιμο που καμία σχέση δεν έχει με τις ευρωπαϊκές υποθέσεις ή και με οποιεσδήποτε συλλογικές υποθέσεις; Ισως μια αίσθηση οικειότητας, ότι πρόκειται για έναν δικό τους άνθρωπο, τον καταλαβαίνουν, τους καταλαβαίνει, σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, έχουν τα ίδια αυτονόητα. Επιβραβεύοντάς τον, επιβραβεύουν τον εαυτό τους, αναγνωρίζοντας ότι θα του άξιζε μια ανάλογη ευκαιρία, δεν πρέπει οι δυνατότητες να προσφέρονται μόνο στους πιο μορφωμένους και πιο κατεργασμένους.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να ψηφίζει με βάση την ομάδα του; Τι σχέση βρίσκει ανάμεσα στη μπάλα και την πολιτική; Προφανώς λειτουργεί η αίσθηση του “ανήκειν”, ότι πρό-κειται για τον κόσμο του που βγαίνει μπροστά και αυτό προσφέρει την ψευδαίσθηση μιας προσωπικής καταξίωσης, νικάνε όλοι μαζί - και η διοίκηση και οι παίκτες και οι οπαδοί.
Τι είναι αυτό που κάνει έναν πολιτικό αρχηγό να περιμένει εναγωνίως την απάντηση ενός δημοφιλούς καλλιτέχνη για να πάρει πάνω του την προεκλογική καμπάνια των ευρωεκλογών, την ώρα που αυτός ο καλλιτέχνης δεν θα ήξερε -το πιθανότερο- τι να κάνει πηγαίνοντας στο Στρασβούργο και επίσης ποιος θα γελούσε εκεί με τα αστεία του.
Τι είναι αυτό που κάνει τα κόμματα να ψάχνουν τηλεοπτικά αστέρια ανεξάρτητα από τις σπουδές και την επαγγελματική εμπειρία τους, ακόμη και την ιδεολογική τους συγγένεια; Γιατί κάποιος πραγματικά αξιόλογος υποψήφιος που δεν είναι αναγνωρίσιμος δεν πρόκειται να έχει απολύτως καμία τύχη στις προσεχείς ευρωεκλογές;
Πιο δημοκρατική διαδικασία από τη σταυροδοσία, με βάση τον τυπικό ορισμό, δεν υπάρ-χει. Ο κυρίαρχος λαός έχει τη δυνατότητα και τη δύναμη να μαυρίσει τους χειρότερους, να επιδοκιμάσει τους καλύτερους, να φέρει ανανένωση του πολιτικού προσωπικού στην πράξη, να συνθλίψει τους κομματικούς μηχανισμούς, να κάνει τους επικοινωνιολόγους να σκίσουν τα πτυχία τους, τους δημοσκόπους να τρίβουν τα μάτια τους και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης να ψάχνονται. Αν όλα αυτά δεν συμβούν, αν η ελληνική κοινωνία, πλειοψηφικά και ανεξάρτητα από την επιλογή κόμματος, με το σταυρό στα πρόσωπα, δεν κάνει την θετική έκπληξη και δεν αποδείξει στην πράξη ότι θέλει αυτά που λέει, δηλαδή αναβάθμιση του πολιτικού προσωπικού και αξιοκρατία, τότε θα καταρρεύσουν κάποιες από τις τελευταίες βολικές βεβαιότητες του πολιτικού συστήματος, με πρώτη ανάμεσά τους ότι ο λαός έχει, τελικά, πάντα δίκιο.
Η γνώμη της πλειοψηφίας πρέπει να είναι -και είναι- σεβαστή, αλλά χρήσιμο θα ήταν να γίνει η συζήτηση που δεν γίνεται για το πώς διαμορφώνονται οι πλειοψηφίες. Λέγοντας ό,τι θέλουν να ακούσουν οι πολλοί και κρύβοντας μια δυσάρεστη πραγματικότητα, παίζοντας με το θυμικό, με την αμορφωσιά και την πολιτισμική καθυστέρηση, και ενεργοποιώντας -ανενδοίαστα- όλα τα διαθέσιμα μέσα επιρροής και χειραγώγησης, προφανώς μπορεί ένα σύστημα ή κάποια συστήματα να φτιάξουν κοπάδι/κοπάδια και μετά να ακούν το βέλασμα ως δημοκρατικό ξέσπασμα.
Η Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος
http://www.metarithmisi.gr/el/readText.asp?textID=29829
http://www.metarithmisi.gr/el/readText.asp?textID=29829
