Σπύρος ΛίτσαςΗ υπεροψία και η ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας οδήγησαν το φτωχό
αγόρι από τη μικροαστική συνοικία Κασίμπασα, όπου ως μαθητής πουλούσε
-προς τιμήν του- στους δρόμους της Πόλης λεμονάδες και κουλούρια για να
βγάζει τα προς το ζην, στο να πιστέψει ότι μπορεί να ξεπεράσει τους
περιορισμούς που θέτει διαχρονικά η πολιτική. Ο εύστροφος, μαχητικός και
ικανός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγκλωβίστηκε στο φάσμα ενός
υπερδιογκωμένου εγώ.
Ετσι συγκρούστηκε ανοιχτά με το Ισραήλ. Προσέβαλε σκαιότητα τον
Ισραηλινό πρόεδρο Σίμον Πέρες στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ του 2009 στο
Νταβός: «Κύριε Πέρες, είστε μεγαλύτερος από εμένα. Ισως αισθάνεστε
ένοχος και γι’ αυτό υψώνετε τη φωνή σας. Οταν η συζήτηση έρχεται στο
θέμα των σκοτωμών, το γνωρίζετε πολύ καλά. Θυμάμαι ότι σκοτώσατε τα
παιδιά στις παραλίες». Μετά ακολούθησαν ο αποκλεισμός της πολεμικής
αεροπορίας του Ισραήλ από την ετήσια τουρκική άσκηση «The Anatolian
Eagle», ο στολίσκος της Γάζας, οι σχέσεις με τη Χαμάς, η παράδοση 10
Ιρανών στην κυβέρνηση της Τεχεράνης στις αρχές του 2012 με την κατηγορία
της συνεργασίας με το Ισραήλ και την Τουρκία σε πρωταγωνιστικό ρόλο,
όπως αποκάλυψε η έγκριτη «Washington Post», η δήλωση του Ερντογάν τον
Φεβρουάριο του 2013 ότι ο σιωνισμός αποτελεί έγκλημα κατά της
ανθρωπότητας, συνώνυμο του φασισμού κ.ά.Παράλληλα, συγκρούστηκε σφόδρα με τον πανίσχυρο Φετουλάχ Γκιουλέν, έχει κακές πλέον σχέσεις με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, αιματοκύλισε την Τουρκία γιατί ήθελε να καταπατήσει το πάρκο Γκεζί στην Πόλη και στη θέση του να φτιάξει εμπορικό κέντρο σε κλασικό οθωμανικό αρχιτεκτονικό ρυθμό, οι κατηγορίες για διαφθορά έχουν πλήξει το πρόσωπό του και μέλη της οικογένειάς του, ενώ απαγόρευσε την πρόσβαση στο twitter και στο YouTube επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφάλειας.
Κι όμως, νίκησε στις περιφερειακές εκλογές! Αν μου επιτρέπεται να κάνω μια πρόβλεψη, δεν το κάνω συχνά, τον Αύγουστο ο Ερντογάν, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Τουρκίας. Δεν επέτυχε, όμως, το «πέρασμα» αποφασιστικών συνταγματικών αρμοδιοτήτων στον θεσμό του προέδρου ούτε διαθέτει πλέον τις συμμαχίες μέσα στο κόμμα του με τους «βαρόνους» που έχουν την ισχύ να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο. Γι’ αυτό και θα ελπίζει η θητεία του να περάσει απαρατήρητη. Ομως το τουρκικό πολιτικό σύστημα έχει δείξει ότι κινείται με αδυσώπητο ρεμβασισμό, ακόμα και για δημοφιλείς πρωθυπουργούς.
Η Τουρκία εισέρχεται σε έντονο χαμηλό βαρομετρικό λόγω της πολιτικής υπερεξάπλωσης που προκάλεσε η υψηλή στρατηγική του νεοοθωμανισμού και της φούσκας των στεγαστικών δανείων στην Κωνσταντινούπολη. Η αποσταθεροποίηση της Τουρκίας οφείλεται, όμως, και στον αυταρχικό τρόπο που επέλεξε ο Ερντογάν να διοικήσει το κράτος. Φυλάκισε σχεδόν όλη την κεμαλική στρατιωτική ηγεσία, δεν έκρυψε τη διάθεσή του να ελέγξει τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης, συγκρούστηκε με περισσή σφοδρότητα με τους πανίσχυρους κεμαλιστές εκδότες καταφέροντας να δημιουργήσει χώρο για δικούς του που δεν κρύβει ότι τους ελέγχει όπως παλιά οι γυμνασιάρχες τους μαθητές με τα πηλήκια. Εν ολίγοις, άνοιξε πολλά μέτωπα, δημιούργησε επιφανείς εχθρούς και σύντομα θα κληθεί να τους αντιμετωπίσει. Το φτωχόπαιδο από το Κασίμπασα με τις πολλές ικανότητες αλλά και το μεγάλο εγώ δεν κατανόησε ότι βασικός κανόνας της πολιτικής είναι «ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει και τίποτε δεν διαρκεί για πάντα».
ΥΓ. Σε ένα παράλληλο σύμπαν τη νύχτα της 30ής Μαρτίου ο Ερντογάν αφήνει συνεργάτες να πανηγυρίζουν για το εκλογικό αποτέλεσμα και αυτός σε ένα διακριτικά φωτισμένο γραφείο με ένα ποτήρι single malt και με μουσική υπόκρουση το «My way» του Σινάτρα κάνει τη δική του αποτίμηση της πολιτικής του πορείας με ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Η ώρα της αποχώρησης έχει πλέον φτάσει. Σε αυτό το σύμπαν όμως τα πράγματα δεν εξελίσσονται με αυτόν τον τρόπο. Αλλωστε είναι σίγουρο ότι η πρώτη κυρία Εμινέ Γκιουλμπαράν - Ερντογάν δεν επιτρέπει την κατανάλωση δυτικών αλκοολούχων ποτών ούτε, ασφαλώς, τη δυτική μουσική.
Σπύρος Λίτσας