Του Θεόδωρου Καρυώτη
Ξαφνικά άρχισε ένας εμφύλιος πόλεμος μέσα στην ΕΕ ανάμεσα στην Ισπανία και την Πορτογαλία που μας θυμίζει την Ελληνοτουρκική διένεξη στο Αιγαίο. Η διαφορά, βέβαια, είναι ότι αυτά τα κράτη τσακώνονται, πολύ σωστά, για την ΑΟΖ ενώ η Ελλάδα με τη Τουρκία συνομιλούν για δεκαετίες τώρα με την μπαγιάτικη πλέον υφαλοκρηπίδα.Πριν λίγες μέρες η Ισπανία ζήτησε παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών στην διένεξή της με την Πορτογαλία για τα Νησιά Savage (στα πορτογαλικά: Ilhas Selvagens) που βρίσκονται στον Ατλαντικό Ωκεανό, απέναντι από τις ακτές του Μαρόκου και που ανήκουν στην Πορτογαλία. Η απαίτηση της Ισπανίας είναι να μειωθεί η ΑΟΖ της Πορτογαλίας σ’ αυτή την περιοχή.
Η Ισπανία υποστηρίζει ότι τα Νησιά Savage δεν είναι νησιά αλλά βραχονησίδες και, επομένως, δεν δικαιούνται ΑΟΖ. Το σύμπλεγμα αυτών των νησιών είναι ανάμεσα στα Νησιά Μαδέρα (στα πορτογαλικά: me’derje) της Πορτογαλίας και των Καναρίων Νήσων (στα ισπανικά: Islas Canarias) της Ισπανίας. Πιο συγκεκριμένα, απέχουν 230 χιλιόμετρα νότια της Μαδέρα και 165 χιλιόμετρα βόρεια από τις Κανάριες Νήσους. Έτσι η Πορτογαλία διαθέτει στην περιοχή μεγαλύτερη ΑΟΖ από αυτή της Ισπανίας.
Η Ισπανία θέλει τα Νησιά Savage να ονομαστούν βραχονησίδες ώστε να υπάρξει οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο κρατών με βάση τη μέση γραμμή ανάμεσα στα Νησιά Μαδέρα και στις Κανάριες Νήσους και έτσι να αποκτήσει μια μεγαλύτερη σε έκταση ΑΟΖ η Ισπανία σε σχέση με την ΑΟΖ της Πορτογαλίας.
Τα Νησιά Savage έχουν έκταση 2,73 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το υψηλότερο σημείο τους είναι 165 μέτρα. Κατοικούνται μόνο από μια μικρή ομάδα φυλάκων, μια μικρή ομάδα επιστημόνων, μία οικογένεια και ένα μικρό πλοίο του Πορτογαλικού Ναυτικού. Η Ισπανία προσπαθεί να αποδείξει ότι τα νησιά αυτά πρέπει να μετονομαστούν σε βραχονησίδες μια και δεν είναι αυτοσυντηρούμενα και, επομένως δεν μπορούν να διαθέτουν ούτε υφαλοκρηπίδα αλλά ούτε και ΑΟΖ. Τα τελευταία χρόνια, εκτός από το θέμα της ΑΟΖ, υπάρχουν και άλλου είδους διενέξεις όπως η κατασκευή ενός φάρου, το δικαίωμα να εκτελούνται αεροπορικές ασκήσεις και προβλήματα παράνομης αλιείας.
Αυτός ο εμφύλιος πόλεμος, ανάμεσα σε δύο κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης , έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα γιατί αυτή η διένεξη είναι παρόμοια τη διένεξή μας με τη Τουρκία για το σύμπλεγμα του Καστελόριζου. Η Πορτογαλία έχει υιοθετήσει τις ελληνικές θέσεις και η Ισπανία τις τουρκικές θέσεις. Θα έχει ενδιαφέρον για μας όταν παρθεί η τελική απόφαση.
Αλλά εμείς δεν πρέπει να περιμένουμε τι κάνουν τα άλλα κράτη αλλά να αποκτήσουμε μια πρωτοβουλία γιατί όπως έχει γραφτεί: “Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε άλλο πολύτιμο χρόνο. Η ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ είναι επιτακτική ανάγκη.” . Είναι παρήγορο το γεγονός ότι έχει αρχίσει ένας ουσιαστικός και ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στους Υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Κύπρου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των κρατών αυτών, που φαίνεται ότι θα συνεχιστεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Υπάρχει ήδη η οριοθέτηση ανάμεσα στην Αίγυπτο και τη Κύπρο του 2003 αλλά πρέπει να ακολουθηθεί και με την οριοθέτηση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο και με την πολύ σημαντική για μας οριοθέτηση ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Κύπρο. Τέλος, πρέπει να γίνει και μια τριμερής οριοθέτηση των τριών κρατών εκεί που οι ΑΟΖ τους συμπίπτουν.Είναι ευχάριστο ότι η Ελλάδα έχει, επιτέλους, πάρει φόρα και ετοιμάζεται να κάνει οριοθέτηση ΑΟΖ και με την Ιταλία. Αυτή θα είναι και η πιο εύκολη οριοθέτηση γιατί ήδη έχουμε κάνει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία από το 1977 και η υφαλοκρηπίδα συμπίπτει πάντα με την ΑΟΖ. Έτσι θα μένουν μόνο τρία άλλα κράτη με τα οποία έχουμε θαλάσσια σύνορα και πρέπει να κάνουμε οριοθετήσεις ΑΟΖ. Αυτά είναι η Αλβανία, η Λιβύη και η Τουρκία. Αυτή η κινητικότητα που δείχνει τώρα τελευταία η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να σταματήσει ή να αρχίσει τα πισωγυρίσματα που έχει συνηθίσει να κάνει τις τελευταίες δεκαετίες.
Φωτογραφίες: Ο πρώτος χάρτης δείχνει το σύμπλεγμα των Νήσων Savage. Ο δεύτερος χάρτης δείχνει το σύμπλεγμα και των τριών Νησιών και βρίσκονται μακριά από τις ακτές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Ξαφνικά άρχισε ένας εμφύλιος πόλεμος μέσα στην ΕΕ ανάμεσα στην Ισπανία και την Πορτογαλία που μας θυμίζει την Ελληνοτουρκική διένεξη στο Αιγαίο. Η διαφορά, βέβαια, είναι ότι αυτά τα κράτη τσακώνονται, πολύ σωστά, για την ΑΟΖ ενώ η Ελλάδα με τη Τουρκία συνομιλούν για δεκαετίες τώρα με την μπαγιάτικη πλέον υφαλοκρηπίδα.Πριν λίγες μέρες η Ισπανία ζήτησε παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών στην διένεξή της με την Πορτογαλία για τα Νησιά Savage (στα πορτογαλικά: Ilhas Selvagens) που βρίσκονται στον Ατλαντικό Ωκεανό, απέναντι από τις ακτές του Μαρόκου και που ανήκουν στην Πορτογαλία. Η απαίτηση της Ισπανίας είναι να μειωθεί η ΑΟΖ της Πορτογαλίας σ’ αυτή την περιοχή.
Η Ισπανία υποστηρίζει ότι τα Νησιά Savage δεν είναι νησιά αλλά βραχονησίδες και, επομένως, δεν δικαιούνται ΑΟΖ. Το σύμπλεγμα αυτών των νησιών είναι ανάμεσα στα Νησιά Μαδέρα (στα πορτογαλικά: me’derje) της Πορτογαλίας και των Καναρίων Νήσων (στα ισπανικά: Islas Canarias) της Ισπανίας. Πιο συγκεκριμένα, απέχουν 230 χιλιόμετρα νότια της Μαδέρα και 165 χιλιόμετρα βόρεια από τις Κανάριες Νήσους. Έτσι η Πορτογαλία διαθέτει στην περιοχή μεγαλύτερη ΑΟΖ από αυτή της Ισπανίας.
Η Ισπανία θέλει τα Νησιά Savage να ονομαστούν βραχονησίδες ώστε να υπάρξει οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο κρατών με βάση τη μέση γραμμή ανάμεσα στα Νησιά Μαδέρα και στις Κανάριες Νήσους και έτσι να αποκτήσει μια μεγαλύτερη σε έκταση ΑΟΖ η Ισπανία σε σχέση με την ΑΟΖ της Πορτογαλίας.
Τα Νησιά Savage έχουν έκταση 2,73 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το υψηλότερο σημείο τους είναι 165 μέτρα. Κατοικούνται μόνο από μια μικρή ομάδα φυλάκων, μια μικρή ομάδα επιστημόνων, μία οικογένεια και ένα μικρό πλοίο του Πορτογαλικού Ναυτικού. Η Ισπανία προσπαθεί να αποδείξει ότι τα νησιά αυτά πρέπει να μετονομαστούν σε βραχονησίδες μια και δεν είναι αυτοσυντηρούμενα και, επομένως δεν μπορούν να διαθέτουν ούτε υφαλοκρηπίδα αλλά ούτε και ΑΟΖ. Τα τελευταία χρόνια, εκτός από το θέμα της ΑΟΖ, υπάρχουν και άλλου είδους διενέξεις όπως η κατασκευή ενός φάρου, το δικαίωμα να εκτελούνται αεροπορικές ασκήσεις και προβλήματα παράνομης αλιείας.
Αυτός ο εμφύλιος πόλεμος, ανάμεσα σε δύο κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης , έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα γιατί αυτή η διένεξη είναι παρόμοια τη διένεξή μας με τη Τουρκία για το σύμπλεγμα του Καστελόριζου. Η Πορτογαλία έχει υιοθετήσει τις ελληνικές θέσεις και η Ισπανία τις τουρκικές θέσεις. Θα έχει ενδιαφέρον για μας όταν παρθεί η τελική απόφαση.
Αλλά εμείς δεν πρέπει να περιμένουμε τι κάνουν τα άλλα κράτη αλλά να αποκτήσουμε μια πρωτοβουλία γιατί όπως έχει γραφτεί: “Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε άλλο πολύτιμο χρόνο. Η ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ είναι επιτακτική ανάγκη.” . Είναι παρήγορο το γεγονός ότι έχει αρχίσει ένας ουσιαστικός και ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στους Υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Κύπρου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των κρατών αυτών, που φαίνεται ότι θα συνεχιστεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Υπάρχει ήδη η οριοθέτηση ανάμεσα στην Αίγυπτο και τη Κύπρο του 2003 αλλά πρέπει να ακολουθηθεί και με την οριοθέτηση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο και με την πολύ σημαντική για μας οριοθέτηση ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Κύπρο. Τέλος, πρέπει να γίνει και μια τριμερής οριοθέτηση των τριών κρατών εκεί που οι ΑΟΖ τους συμπίπτουν.Είναι ευχάριστο ότι η Ελλάδα έχει, επιτέλους, πάρει φόρα και ετοιμάζεται να κάνει οριοθέτηση ΑΟΖ και με την Ιταλία. Αυτή θα είναι και η πιο εύκολη οριοθέτηση γιατί ήδη έχουμε κάνει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία από το 1977 και η υφαλοκρηπίδα συμπίπτει πάντα με την ΑΟΖ. Έτσι θα μένουν μόνο τρία άλλα κράτη με τα οποία έχουμε θαλάσσια σύνορα και πρέπει να κάνουμε οριοθετήσεις ΑΟΖ. Αυτά είναι η Αλβανία, η Λιβύη και η Τουρκία. Αυτή η κινητικότητα που δείχνει τώρα τελευταία η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να σταματήσει ή να αρχίσει τα πισωγυρίσματα που έχει συνηθίσει να κάνει τις τελευταίες δεκαετίες.
Φωτογραφίες: Ο πρώτος χάρτης δείχνει το σύμπλεγμα των Νήσων Savage. Ο δεύτερος χάρτης δείχνει το σύμπλεγμα και των τριών Νησιών και βρίσκονται μακριά από τις ακτές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
