04 Ιουνίου 2013

Οι ΗΠΑ σε Σταυροδρόμι, με το Βλέμμα στο Μέλλον


Ενα από τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά της πολιτικής του προέδρου Ομπάμα είναι η διαπίστωση ότι επαναπροσδιορισμοί και ουσιαστικές αλλαγές σε πολιτικές είναι οι βασικές προϋποθέσεις προκειμένου οι ΗΠΑ να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις προκλήσεις του μέλλοντος.Και είναι γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος, που δεν χάνει ευκαιρία να επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται σε σημαντικό σταυροδρόμι, όχι χωρίς κόστος, έχει εισηγηθεί και αγωνιστεί για σημαντικές αλλαγές και στο εσωτερικό (βλ. πολιτική για την υγεία), αλλά και στις διεθνείς σχέσεις της χώρας του.

Περίοδος αναμφισβήτητα δύσκολη, γεμάτη προκλήσεις και στο εσωτερικό, αφού γίνεται μεγάλη προσπάθεια να διευθετηθούν τα μεγάλα ζητήματα της αμερικανικής οικονομίας, αλλά και στο εξωτερικό, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έχουν να διαχειριστούν την κρίση στη Συρία, όπου, ανάμεσα στα πολλά φλέγοντα ζητήματα, προετοιμάζεται και η δυναμική νέα παρουσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και εξετάζεται η δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, την Τουρκία και τις σχέσεις της με το Ισραήλ και το Ιράκ, το Κυπριακό, την Κίνα, της οποίας η αυξανόμενη στρατιωτική ισχύς αποτελεί -ανάμεσα σε άλλα- ζήτημα και για τις ΗΠΑ αλλά και για τον εταίρο τους στην περιοχή, την Ιαπωνία, τη Ρωσία και, φυσικά, το διαχρονικό πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας.

 Θα πρέπει εδώ να αναφερθούν και οι προετοιμασίες για τις πολύπλοκες διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση, προκειμένου να υλοποιηθεί η ήδη αναγγελθείσα πολιτική πρόθεση για τη δημιουργία ζώνης ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών, εξέλιξη αναμφισβήτητα σημαντική, αλλά με αρκετά ζητήματα προς επίλυση, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι συνεχείς εντάσεις ανάμεσα στις δύο, με πιο πρόσφατη ίσως την προειδοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την Google για πρόστιμο λόγω παραβίασης κανόνων του δικαίου για τον ανταγωνισμό.

Ηδη ο πρόεδρος Ομπάμα προετοιμάζεται για τη σημαντική συνάντηση με το νέο πρόεδρο της Κίνας -θα γίνει την επόμενη εβδομάδα στην Καλιφόρνια-, ενώ αμέσως μετά τον Σεπτέμβριο θα συναντηθεί με το Ρώσο πρόεδρο, Βλ. Πούτιν, στο πλαίσιο της συνάντησης των G20, που θα λάβει χώρα στη Μόσχα, μια σημαντική συνάντηση η οποία γίνεται υπό τη σκιά της πρόσφατης τρομοκρατικής επίθεσης των Τσετσένων στη Βοστόνη και στην οποία, μεταξύ άλλων, θα συζητηθούν θέματα όπως το ενεργειακό και η κρίση στη Συρία, με στόχο την αναζήτηση συγκλίσεων.

Στις προετοιμασίες αυτές παρεμβάλλεται και η διαχείριση εσωτερικών προβλημάτων, όπως οι γνωστές ιστορίες της παρακολούθησης των τηλεφώνων δημοσιογράφων του έγκριτου ειδησεογραφικού πρακτορείου Ασοσιέιτεντ Πρες και οι έλεγχοι από τις οικονομικές αρχές (IRS) στα οικονομικά οργανώσεων που πρόσκεινται στους συντηρητικούς.

Πρόσφατα, ο πρόεδρος Ομπάμα, στον όποιο δύσκολα μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τη βούληση να θωρακίσει τις ΗΠΑ απέναντι στις νέες προκλήσεις του διεθνούς συστήματος, ανακοίνωσε την απόφασή του να θέσει περιοριστικούς όρους στις επιχειρήσεις που διεξάγονται με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (Drones) και τη νέα δέσμευσή του να κλείσει το γνωστό και πολύ προβληματικό για τις ΗΠΑ στρατόπεδο στο Γκουαντάναμο. Οι ανακοινώσεις αυτές έγιναν στο πλαίσιο του επανασχεδιασμού της πολιτικής για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ενός επαναπροσδιορισμού που αποσκοπεί στο να μεταβάλει τη στρατηγική αυτή από παγκόσμιο πόλεμο σε εξειδικευμένες και στοχευμένες επιχειρήσεις, γεγονός που οδηγεί και στον επαναπροσδιορισμό των δραστηριοτήτων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, με πρώτη τη CIA.

Παράλληλα, αυτή η αμερικανική λογική του επαναπροσδιορισμού αποτελεί και μια καλή ευκαιρία ώστε αρκετές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η δική μας, να θέσουν σε νέες βάσεις τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ. Πρόσφατα, όπως έχουν επισημάνει έγκριτοι δημοσιογράφοι και αναλυτές, παρατηρείται μια αποστασιοποίηση της χώρας από τις ΗΠΑ, που, ανεξάρτητα από επιμέρους προβλήματα και πικρίες, υπήρξε πάντα σύμμαχος και φίλη χώρα. Η αποστασιοποίηση αυτή και η στροφή προς άλλες κατευθύνσεις εγκυμονεί κινδύνους που θα έπρεπε να αποφευχθούν. Σήμερα παρουσιάζονται η δυνατότητα και οι προϋποθέσεις για ένα διαρκή και σε βάθος διάλογο με την Ουάσιγκτον, ώστε οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις να τεθούν σε νέα και στέρεη βάση. Θα ήταν σωστό να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία.

(από την εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 01/06/2013)