04 Ιουνίου 2013

Η Τουρκία σε κατάσταση συναγερμού

Του Νίκου Στέλγια
«Ο Υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου διακόπτει την επίσκεψη του στην Γερμανία και μεταβαίνει εκτάκτως στην Αντιόχεια. Σε λίγες ώρες, ο κ. Νταβούτογλου θα έχει την ευκαιρία να συναντήσει τις οικογένειες όσων έχασαν την ζωή τους και τραυματίστηκαν στην μεγάλη διπλή βομβιστική επίθεση του Σαββάτου. Ο κ. Νταβούτογλου θα αναπτύξει αναλυτικά την θεωρία του περί στρατηγικού βάθους και θα επεξηγήσει στους εκλεκτούς Τούρκους πολίτες την νέα εξωτερική πολιτική της χώρας».
Με το παραπάνω χιουμοριστικό -μαύρο χιούμορ- δημοσίευμα «κάλυψε» το προηγούμενο Σάββατο η τουρκική «ανήθικη», «ενημερωτική» ιστοσελίδα «zeytung» την μεγάλη διπλή βομβιστική επίθεση που δέχθηκε η Τουρκία στην Αντιόχεια. Το μεσημέρι του Σαββάτου, δυο αυτοκίνητα, τα οποία ήταν γεμάτα με εκρηκτικά ανατινάχτηκαν με λίγα λεπτά διαφορά, δίπλα στο δημαρχείο και στο ταχυδρομείο του δήμου Ρεϊχάνλι της επαρχίας Αντιόχειας. Τραγικός απολογισμός της μεγάλης επίθεσης, την οποία δέχθηκε για πρώτη φορά η Τουρκία σε ένα τέτοιο μέγεθος -με τα δεδομένα της στιγμής που γραφόταν αυτό το κείμενο, το βράδυ της Κυριακής-: Τουλάχιστον 45 νεκροί και πάνω από 50 τραυματίες. Οι αρχές ήδη «προετοιμάζουν» την τουρκική κοινωνία για την αύξηση του αριθμού των θυμάτων και επιβάλλουν συσκότιση στα τουρκικά μέσα.
 

Οι φοιτητές και οι ανήσυχοι πολίτες της γειτονικής χώρας, οι οποίοι βρίσκονται πίσω από την πρωτοποριακή προσπάθεια, η οποία ακούει στο όνομα «zeytung», το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, επιχείρησαν να εκφράσουν την απόγνωση τους για το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί στο διπλωματικό επίπεδο η Τουρκία το τελευταίο διάστημα. Το καυστικό, μαύρο χιούμορ τους προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και το βράδυ του Σαββάτου οι υπεύθυνοι της ιστοσελίδας απολογήθηκαν. 
Ωστόσο, η συγκεκριμένη απολογία δεν είναι σε θέση να κρύψει μια σειρά πολύ σημαντικών ερωτημάτων καθώς και τις μεγάλες ευθύνες που φέρνει η τουρκική κυβέρνηση. Τα σκανδαλιστικά ερωτήματα είναι πολλά και κανείς στην Άγκυρα δεν τολμά να τα «αγγίξει»:
 

• Τι σηματοδοτεί η διπλή επίθεση στην Αντιόχεια; Την «μεταφορά» του πολέμου της Συρίας στα εδάφη της Τουρκίας; Πολλοί είναι οι Τούρκοι αναλυτές, οι οποίοι εκφράζουν πλέον έντονο προβληματισμό για αυτό το ενδεχόμενο. Κατά την άποψη τους, η εμπλοκή της κυβέρνησης τους στην κρίση της Συρίας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την Τουρκία: Ανατροπή του συριακού καθεστώτος κατά πάσα θυσία.
 

• Γιατί η τουρκική κυβέρνηση, ο τουρκικό στρατός, η τουρκική αστυνομία και οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες (ΜΙΤ) δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν εγκαίρως μια ασπίδα προστασίας για τα νότια σύνορα της χώρας; Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, οι οποίες φτάνουν από το απόγευμα του Σαββάτου στην «www.kathimerini.com.cy», η ΜΙΤ γνώριζε εδώ και καιρό ότι κάποιες ομάδες, οι οποίες λαμβάνουν ρόλο στην κρίση της Συρίας μελετούσαν διάφορα σενάρια επίθεσης στην Τουρκία. 

Η ΜΙΤ έστειλε σήμα κινδύνου στην Άγκυρα πριν από λίγες εβδομάδες. Ωστόσο, η Άγκυρα δεν έλαβε τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας. Από την άλλη, υπάρχει και άλλη διάσταση του άλλο ζητήματος, την οποία την φέρνει στο προσκήνιο το αντιπολιτευόμενο Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ): Τα τουρκικά σύνορα έχουν μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι.
 

• Ποιες δυνάμεις κρύβονται πίσω από την μεγάλη επίθεση; Σύμφωνα με την Άγκυρα, η Δαμασκός είναι ο ηθικός αυτουργός της επίθεσης. Κάποιες εγχώριες μαρξιστικές δυνάμεις παρείχαν υποστήριξη στην Δαμασκό σε αυτή την προσπάθεια της. Θα μπορούσε να είναι τόσο απλοϊκή η επεξήγηση μιας τέτοιας μεγάλης επίθεσης; Ίσως ναι. Ωστόσο, υπάρχουν και μια σειρά άλλων σημαντικών ερωτημάτων όπως: Στα εδάφη της Συρίας, στο πλευρό του συριακού καθεστώτος μάχες με τους αντάρτες δίνουν σώμα με σώμα και κάποιες ειδικές δυνάμεις του Ιράν. Η Τεχεράνη παρέχει υλική και διπλωματική υποστήριξη στην Δαμασκό. Ποιος ο ρόλος του Ιράν σε αυτή την επίθεση; Από την άλλη, ποια η σχέση της ομάδας Αλ Νούσρα, η οποία πρόσφατα προσχώρησε στους κόλπους της Αλ Κάϊντα και η οποία επιδιώκει να δημιουργήσει ένα μεγάλο ισλαμικό εμιράτο, το οποίο θα απλώνεται από τα βάθη του Βελουχιστάν μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο;
 

• Ένα ερώτημα ακόμη για την ΜΙΤ: Που κατασκευάστηκαν τα εκρηκτικά της μεγάλης επίθεσης και πως μεταφέρθηκαν στην Τουρκία;
 

• Τέλος: Ποια η σχέση της μεγάλης επίθεσης με την επικείμενη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Ερντογάν στην Ουάσιγκτον; Είναι τυχαίο το γεγονός ότι πριν από λίγες ώρες από την επίθεση ο κ. Ερντογάν τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας μιας ζώνης κατοχής στην Συρία;
 

Τα αναπάντητα ερωτήματα είναι πάρα πολλά. Ωστόσο, η πραγματικότητα παραμένει μια και μοναδική: Κάθε εβδομάδα πλησιάζουμε όλο και περισσότερο στον μεγάλο περιφερειακό πόλεμο, ο οποίο μας περιμένει. Ας λάβει επιτέλους υπόψη της αυτή την πραγματικότητα, η Άγκυρα, η οποία παρασέρνεται πίσω από τα «κούφια» όνειρα περί περιφερειακής ηγεμονίας, και η Λευκωσία, η οποία κινείται, όπως πάντα, στους ρυθμούς του τζάμπα μάγκα...
* Ο Νίκος Στέλγιας είναι ανταποκριτής της «Κ» στην Κωνσταντινούπολη