Tα σχέδια της Αγκυρας για το Κουρδικό

ΤΟΥΡΚΙΑ Σε μια συμβολική ενέργεια αντάρτες του ΡΚΚ βγήκαν εκτός τουρκικών συνόρων και τώρα η κυβέρνηση Ερντογάν μεθοδεύει λύση του προβλήματος σε τρία στάδια
 Της Μαργαρίτας Βεργολιά
 Αν και προαναγγελθείσα, πρόκειται για μια εξαιρετικής σημειολογικής σημασίας κίνηση, που ξεπερνά κάθε απλό συμβολισμό. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, παρουσία όμως τηλεοπτικών καμερών, ομάδα 100 μαχητών του ΡΚΚ αποχώρησε οικειοθελώς χθες από τα τουρκικά εδάφη προς το Βόρειο Ιράκ, σηματοδοτώντας έτσι -ταυτόχρονα με τη διέλευση των συνόρων- το ιστορικό πέρασμα του Κουρδικού σε μια νέα εποχή…


Πέντε ημέρες μετά την ανακήρυξη κατάπαυσης του πυρός από τη στρατιωτική διοίκηση του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος, στο Καντιλί -σε σύμπνοια με την ιστορική έκκληση του φυλακισμένου Αμπντουλάχ Οτσαλάν για κατάθεση των όπλων- η Αγκυρα φέρεται τώρα να καταστρώνει σχέδια επί χάρτου για μια βιώσιμη πολιτική λύση. Για την ακρίβεια, αναφέρει σε χθεσινό της άρθρο η εφημερίδα Hürriyet -επικαλούμενη ανώνυμες, υψηλόβαθμες πηγές στην Αγκυρα-, εξετάζει ένα σχέδιο τριών φάσεων, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης εντός ενός έτους!

Η πρώτη φάση -γράφει η φίλα προσκείμενη στους κεμαλιστές εφημερίδα- αφορά την αποχώρηση περίπου 1.500 μαχητών του ΡΚΚ από τα τουρκικά εδάφη. Καταληκτική ημερομηνία εκτιμάται ότι είναι τα τέλη του ερχόμενου Οκτωβρίου, οπότε θα αρχίσει στην τουρκική Εθνοσυνέλευση η συζήτηση επί του προϋπολογισμού, που «προμηνύεται τόσο δύσκολη, ώστε θα είναι δύσκολο να προστεθεί οποιοδήποτε άλλο θέμα στην κοινοβουλευτική ατζέντα», σχολιάζει η Hürriyet. Πόσο μάλλον όταν με το πέρας της θα αρχίσει η προεκλογική εκστρατεία των κομμάτων για τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου του 2014.

«Η κυβέρνηση θα ήθελε το στάδιο της αποχώρησης να έχει ολοκληρωθεί μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου, προκειμένου το θέμα αυτό να έχει λήξει πριν από την έναρξη της ολομέλειας της Βουλής, την 1η Οκτωβρίου», επισημαίνει το δημοσίευμα, τονίζοντας ότι η Αγκυρα προετοιμάζεται να προχωρήσει, παράλληλα, στη σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής, αρμόδιας για τις «παράνομες ενέργειες του παρελθόντος».

Στο πλαίσιο της δεύτερης αυτής φάσης «ψυχολογικής διαχείρισης» του Κουρδικού -όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Hürriyet- εξετάζεται η σύσταση μιας «επιτροπής σοφών», με προσωπικότητες ευρείας αποδοχής και στόχο να καμφθούν οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης (το εθνικιστικό MHP οργάνωσε το Σαββατοκύριακο διαδήλωση διαμαρτυρίας για τις κινήσεις της ισλαμικής κυβέρνησης, ενώ το κεμαλικό CHP τηρεί αποστάσεις… ασφαλείας).

Ανοιχτά παραμένουν, πάντως, τα «ακανθώδη» ζητήματα κατ’ αρχάς της απρόσκοπτη αποχώρησης των ανταρτών του ΡΚΚ από τα τουρκικά εδάφη (εξετάζεται το «πάγωμα» των στρατιωτικών αντιποίνων) και, μετέπειτα, της κοινωνικής επανένταξης όσων Κούρδων πρώην ανταρτών επιστρέψουν στην Τουρκία. Αυτή η τρίτη και κρισιμότερη φάση της διευθέτησης του Κουρδικού εκτιμάται ότι θα εμπεριέχει σαφείς διαφοροποιήσεις.

Πιο ευνοϊκές αναμένεται να είναι οι ρυθμίσεις για όσους πρώην μαχητές δεν έχουν ποινικό μητρώο ή δεν κατείχαν μέχρι σήμερα κάποια διοικητική θέση στο ΡΚΚ. Αντίθετα, θα χρειαστούν πιο… λεπτοί χειρισμοί για τα υψηλόβαθμα στελέχη της κουρδικής οργάνωσης, τα οποία «όπως έχει πει πολλές φορές ο Ερντογάν, θα μπορούσαν να πάνε σε τρίτες χώρες, υπονοώντας σκανδιναβικά κράτη, που θα μπορούσαν να τους παραχωρήσουν ειδικό καθεστώς», καταλήγει η Hürriyet. Σε κάθε περίπτωση, ένα από τα πιο σημαντικά βήματα θα πρέπει να είναι η κατάργηση του αντιτρομοκρατικού νόμου και η αναμόρφωση του Ποινικού Κώδικα της Τουρκίας…