ΣΥΡΙΑ Η αντιπολίτευση για πρώτη φορά εκπροσώπησε τη χώρα στον
Αραβικό Σύνδεσμο, αλλά την ίδια στιγμή δεν υπάρχει κάποια καθοριστική
αλλαγή στο συσχετισμό της στρατιωτικής δύναμηςΤου Νικόλα Ζηργάνου
Ο Εθνικός Συριακός Συνασπισμός κατέλαβε χθες στην Ντόχα του Κατάρ, όπου διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου, την έδρα της Συρίας, η οποία ήταν κενή από τον Νοέμβριο του 2011, όταν οι Αραβες ηγέτες αποφάσισαν πως το καθεστώς της Δαμασκού έχει χάσει τη νομιμοποίησή του. Η σημαία της συριακής επανάστασης αντικατέστησε στον ιστό το επίσημο σύμβολο της «παλιάς» Συρίας και εκεί τελειώνουν και τα καλά νέα για τους επίδοξους διαδόχους του Ασαντ.
Μπορεί ο οικοδεσπότης της συνόδου, εμίρης του Κατάρ, σεΐχης Χάμαντ μπεν Χαλίφα αλ Θάνι να πρότεινε στον ηγέτης της συριακής αντιπολίτευσης, Μοάζ Αλ-Xάτιμπ, να πάρει τον λόγο και να εκπροσωπήσει τη νέα Συρία, αλλά είχαν προηγηθεί ενδοαραβικά χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, διαγκωνισμοί και εκβιαστικές παραιτήσεις, που λίγο έλειψαν να διασπάσουν τον ήδη προβληματικό από πλευράς συνοχής -ίσως και αντιπροσώπευσης- Εθνικό Συριακό Συνασπισμό.
Η πίεση του Κατάρ και της Τουρκίας να αναγορευθεί στη θέση του πρωθυπουργού της μεταβατικής κυβέρνησης της Συρίας ο Συρο-αμερικανός τεχνοκράτης Γασάν Χίτο και να ηγηθεί της αντιπροσωπείας στην Ντόχα, ανάγκασε τον Αλ-Xάντιμπ να παραιτηθεί την Κυριακή, με πρόσχημα την απάθεια της διεθνούς κοινότητας που δεν κάνει τίποτα για να σταματήσει η αιματοχυσία και δεν βοηθάει ουσιαστικά τους αντάρτες για να εκδιώξουν το καθεστώς Ασαντ από την εξουσία. Ο Αλ-Xάτιμπ αντέδρασε ουσιαστικά στην πολιτική κηδεμονία που θέλει να του επιβάλει το Κατάρ -πρωτίστως- αλλά άλλοι «δωρητές», οι οποίοι χωρίς προσχήματα διεκδικούν μερίδιο και επιρροή στην ηγεσία της αντιπολίτευσης -και στις αποφάσεις της- με όπλο την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια που μοιράζουν στους αντάρτες.
Η σκληρή γραμμή
Εκπροσωπώντας τη σκληρή γραμμή της Ντόχα, ο Χίτο, στην πρώτη δήλωση του στους δημοσιογράφους μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας, αρνήθηκε κατηγορηματικά οποιονδήποτε διάλογο με τη Δαμασκό, υπακούοντας στις προσταγές του εμίρη (του). Αντίθετα, ο Αλ-Xάτιμπ είχε αφήσει ανοιχτό το παράθυρο στον διάλογο, μέσα στο πνεύμα των συνομιλιών της Γενεύης που προωθούν Αμερικανοί και Ρώσοι, οι οποίοι δεν επιθυμούν μια άτακτη χαοτική μετάβαση εξουσίας στη Δαμασκό.
Το Κατάρ, που ενισχύει τους ακραίους σουνίτες της Αλ Νούσρα, τους οποίους Ουάσιγκτον και Μόσχα κατονομάζουν ως τρομοκράτες, δεν φαίνεται να επιθυμεί μια νέα, δημοκρατική Συρία στην οποία θα ζουν δίπλα δίπλα όλες οι θρησκευτικές και εθνοτικές σέκτες της χώρας, αλλά μια μονομερή ολοκληρωτική νίκη των θρησκευόμενων σουνιτών, εις βάρος όλων των άλλων. Τελικά, ο μετριοπαθής και ρεαλιστής Αλχάτιμπ ηγήθηκε της αντιπροσωπείας στην Ντόχα, με δεύτερο δίπλα του τον Χίτο και στην ομιλία του, πέρα από τα γνωστά, «δώστε μας όπλα», «δεν κάνει η Δύση αρκετά για τη Συρία», «να καταλάβει η αντιπολίτευση και την έδρα της Συρίας στον ΟΗΕ», «να τεθεί η Βόρεια Συρία κάτω από την ομπρέλα προστασίας των ΝΑΤΟϊκών αντιαεροπορικών πυραύλων Πάτριοτ που βρίσκονται στην Τουρκία», έκανε και σκληρή, αλλά έμμεση κριτική στα ανελεύθερα αραβικά καθεστώτα (πρωτίστως στο Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία), τα οποία κάλεσε να απελευθερώσουν όλους τους πολιτικούς κρατούμενους. Τελικά, οι Αραβες ηγέτες, που έκαναν ότι δεν άκουσαν την πρόταση-κόλαφο, υιοθέτησαν απόφαση με την οποία τα αραβικά κράτη έχουν το δικαίωμα να ενισχύσουν με όπλα τους αντάρτες που μάχονται το καθεστώς Ασαντ.
Την ίδια ώρα, στη Δαμασκό, οι όλμοι πέφτουν βροχή, με τους αντάρτες να ενισχύουν τις θέσεις τους και να απειλούν με τυφλά χτυπήματα τις συνοικίες των αλαουιτών, χριστιανών και Κούρδων, σε μια προσπάθεια να μεταφερθεί ο πόλεμος -αλλά και ο τρόμος- στην ίδια την πρωτεύουσα.
Οι αντάρτες οπλίζονται συνεχώς εδώ και μήνες, όπως αποκάλυψαν οι «New York Times», μέσω Ιορδανίας και Τουρκίας, με χρηματοδότηση από το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία και την υψηλή εποπτεία Αμερικανών, Γάλλων και Βρετανών πρακτόρων, όμως ακόμη δεν έχουν κάνει εκείνη τη διαφορά στο έδαφος που θα αλλάξει αποφασιστικά την ισορροπία δυνάμεων και θα επιφέρει την κατάρρευση του «συστήματος» Ασαντ. Η μάχη της Δαμασκού, όμως, δεν έχει δύο καθαρά στρατόπεδα.
Εσωτερικές αντιθέσεις
Πίσω από τη δημόσια εικόνα ενότητας αφενός των ένοπλων μαχητών της αντιπολίτευσης και αφετέρου των υποστηρικτών του καθεστώτος, κρύβονται εσωτερικές αντιθέσεις και διαφορετικές ατζέντες, που αναγκαστικά θα εκδηλωθούν την κρίσιμη ώρα της συριακής «μεταπολίτευσης». Αν οι ακραίοι ισλαμιστές και οι ακραίοι υποστηρικτές του καθεστώτος έχουν κοινό σκοπό τη μέχρις εσχάτων συνέχιση της αιματοχυσίας με στόχο την τελική νίκη, οι μετριοπαθείς και των δύο πλευρών έχουν συμφέρον να βρεθεί τάχιστα συντεταγμένη λύση μετάβασης στη δημοκρατία, σε μια Συρία που θα χωράει όλους τους πολίτες της.
