Η Ρωσία συμπεριφέρεται ακόμη ως Μεγάλη Δύναμη, ενώ η
Γερμανία πιστεύει πως η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να είναι αξιόπιστη χωρίς
τη συνεργασία της ΕΕ
Αριστοτελία Πελώνη
Η «Οστπολιτίκ» ουδέποτε ήταν εύκολη υπόθεση. Πόσω
μάλλον όταν αφορά τις σημερινές ψυχρές σχέσεις της Γερμανίας με τη
Ρωσία. Πριν από μερικά χρόνια, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποδεχόταν την
Ανγκελα Μέρκελ στο εξοχικό του στο Σότσι συνοδευόμενος από το μαύρο
λαμπραντόρ του, το οποίο μύριζε τα παντελόνια της καλεσμένης του. Η
κίνηση είχε προκαλέσει την αμηχανία της Μέρκελ απέναντι σε έναν Πούτιν
που γελούσε ειρωνικά, καθώς γνώριζε ότι η Καγκελάριος φοβάται τους
σκύλους. Σήμερα δεν είναι λίγοι όσοι βλέπουν πίσω από την πρωτοφανή
απόφαση για το κυπριακό κούρεμα των καταθέσεων και τη γεωπολιτική
διάσταση, και αυτή είναι ότι το Βερολίνο απευθύνει μήνυμα και προς τη
Μόσχα πως είναι κυρίαρχο του παιχνιδιού στην περιοχή.
Τυχαίες δεν πρέπει να θεωρούνται ούτε οι δηλώσεις του Ντμίτρι
Μεντβέντεφ, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα η όποια λύση βρεθεί τελικά για
την Κύπρο να μη βλάψει τις ευρωρωσικές σχέσεις.
Ταυτόχρονα, οι
επανειλημμένες δηλώσεις από την πλευρά του Βερολίνου ότι το κυπριακό
κούρεμα επιβλήθηκε επειδή έπρεπε να μειωθεί ο υπερμεγέθης τραπεζικός
τομέας της Κύπρου, για κάποιους δεν είναι παρά ενδεικτικές της
τιμωρητικής διάθεσης της Γερμανίας όχι μόνο απέναντι στο γεγονός ότι
στην Κύπρο δεν υπήρχαν κανόνες, αλλά κυρίως στο ότι τα ρωσικά funds
έκαναν πάρτι στο νησί. Δεν είναι λίγοι όσοι αναρωτιούνται αν η Γερμανία
θα ήταν εξίσου σκληρή εφόσον δεν είχε να κάνει με χρήματα ολιγαρχών που
συνδέονται άμεσα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Παρά τις στενές οικονομικές σχέσεις τις οποίες είναι υποχρεωμένες
να ανεχθούν Βερολίνο και Μόσχα, λόγω της ενεργειακής εξάρτησης της
πρώτης από τη δεύτερη, η σχέση της Γερμανίας με τη Ρωσία ήταν πάντα
ειδική, ενώ η ψυχρότητα είναι αυτή που χαρακτηρίζει τις σχέσεις Μέρκελ -
Πούτιν. Η γερμανίδα Καγκελάριος δεν χάρηκε με την επανεκλογή του, ενώ
δεν έχει κρύψει ότι θα ήθελε να ενισχύσει τη ρωσική αντιπολίτευση.
Τη δύσκολη σχέση αλληλεξάρτησης περιπλέκει και η διαφορά αντίληψης
και κοσμοθεωρίας: η Ρωσία συμπεριφέρεται ακόμη ως Μεγάλη Δύναμη, ενώ η
Γερμανία πιστεύει πως η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να είναι αξιόπιστη
παγκόσμια δύναμη χωρίς τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την πολιτική
της οποίας απέναντι στη Μόσχα καθορίζει το Βερολίνο.
Την ίδια ώρα, τους τελευταίους μήνες πληθαίνουν οι φωνές στο
εσωτερικό της γερμανικής κυβέρνησης που ζητούν το Βερολίνο να υιοθετήσει
μια πιο κριτική στάση απέναντι στον Πούτιν, ενώ παρόμοια είναι και η
διάθεση της κοινής γνώμης, η οποία δεν βλέπει με καλό μάτι τον
εναγκαλισμό του Κρεμλίνου. Τυχαίο δεν πρέπει να θεωρείται ούτε το
γεγονός ότι ο στενός συνεργάτης της Ανγκελα Μέρκελ Αντρέας Σόκενχοφ, ο
οποίος έχει οριστεί αρμόδιος για τις μη κυβερνητικές γερμανορωσικές
σχέσεις, έχει επανειλημμένως μιλήσει δημοσίως για τις παραβιάσεις
ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, προκαλώντας την μήνιν του Πούτιν.
Στη Μόσχα εκτιμούν ότι η Γερμανία, στην προσπάθειά της να
ηγεμονεύσει στην Ευρώπη, επιχειρεί να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της
προς τα ανατολικά εις βάρος της Ρωσίας. Πάντως, η σταγόνα που ξεχείλισε
το ποτήρι για τους Ρώσους είναι η προσπάθεια να πληγεί η Gazprom, η
οποία έχει κρατήσει την Ευρώπη δέσμια του ρωσικού φυσικού αερίου,
απολαμβάνοντας ταυτόχρονα μια σχεδόν μονοπωλιακή ηγεμονία στην εγχώρια
αγορά της. Πλέον το φρούριό της δέχεται επίθεση. Το 2011 άρχισε έρευνα
στο παράρτημα της εταιρείας στη Γερμανία, ενώ στις 5 Σεπτεμβρίου του
2012 οι Αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης ανακοίνωσαν αντιμονοπωλιακή έρευνα
των μακροπρόθεσμων συμβάσεων προμήθειας φυσικού αερίου της Gazprom στην
Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Σε εξέλιξη βρίσκεται και έρευνα για την
τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας, η οποία αναγκάστηκε ήδη να μειώσει
τις τιμές για τους γερμανούς καταναλωτές.
