Ο νέος Αμερικανός ΥΠΕΞ ξεκινάει
σήμερα μια μεγάλη «περιοδεία ακρόασης» σε Ευρώπη και Μ. Ανατολή,
αναζητώντας κοινό έδαφος με τους συμμάχους των ΗΠΑ. Πρώτος σταθμός το
Λονδίνο κι ακολουθούν Ρώμη, Αγκυρα κ.ά. Για πρώτη φορά «εκτός» το Τελ
Αβίβ
Με την Τουρκία, αλλά όχι με το Ισραήλ, να συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των εννέα χωρών που θα επισκεφθεί για πρώτη φορά ως υπουργός Εξωτερικών, ο Τζον Κέρι ξεκινάει σήμερα μια «περιοδεία ακρόασης» σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, με σκοπό να αναζητήσει κοινό έδαφος με τους συμμάχους των ΗΠΑ για να μειώσει την ένταση και την αναταραχή που επικρατεί στον αραβικό κόσμο.
Στις τρεις εβδομάδες από τότε που ανέλαβε τα ηνία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Τζον Κέρι έχει ήδη στείλει σινιάλο μιας περισσότερο «χειραφετημένης πορείας» -από το στενό κύκλο των συμβούλων του προέδρου Ομπάμα- στη χάραξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου θα επιθυμούσαν ο νέος Αμερικανός ΥΠΕΞ να ακολουθήσει τα βήματα της προκατόχου του, ξεκινώντας τη θητεία του δηλαδή με μια περιοδεία στην Ασία. Αντιθέτως, ο Κέρι επέμεινε να ξεκινήσει από το Λονδίνο και εν συνεχεία να σταματήσει σε Γερμανία, Ιταλία, Τουρκία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κατάρ.
Το «βάρος» σε Συρία-Ιράν
Ενώ δημοσίως ο 69χρονος επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας υποστηρίζει την πολιτική Ομπάμα για έναν επαναπροσδιορισμό της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας, η οποία θα έχει κατεύθυνση την Κίνα και την Ασία, ιδιωτικώς φέρεται να 'ναι λιγότερο ενθουσιώδης για το εγχείρημα αυτό σε σχέση με τη Χίλαρι Κλίντον. Ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας φαίνεται να ενδιαφέρεται περισσότερο στο να αναμιχθεί εδώ και τώρα στις κρίσεις της Συρίας και του Ιράν αλλά και να βοηθήσει να υπογραφεί μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ευρώπη, μια από τις προτεραιότητες του Λευκού Οίκου, έτσι όπως εκφράστηκε και διά στόματος Ομπάμα στην πρόσφατη ομιλία του για την Κατάσταση του Εθνους.
Το μεγαλύτερο μέρος της δεκαήμερης περιοδείας του (25 Φεβρουαρίου-6 Μαρτίου) θα καταλάβει η προοπτική του εμφύλιου πολέμου στη Συρία. Στη Ρώμη, ο Τζον Κέρι θα συμμετάσχει σε συνάντηση με ξένους ομολόγους του οι οποίοι θα συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία, ενώ θα συναντηθεί και με την ηγεσία της συριακής αντιπολίτευσης. Ο Λευκός Οίκος βρίσκεται υπό συνεχή πίεση να προχωρήσει στον εξοπλισμό των ανταρτών ύστερα και από την αποκάλυψη ότι τόσο η τέως υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον όσο και ο υπουργός Αμυνας Λίον Πανέτα το είχαν εισηγηθεί σχετικά από το περασμένο καλοκαίρι. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ έχει δηλώσει ότι θα εξετάσει μια σειρά επιλογών με τους γείτονες της Συρίας προτού αποφασίσει τα επόμενα βήματα της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.
«Ρόλος-κλειδί» για Αγκυρα
Ο Τζον Κέρι, μεταξύ των στάσεων της περιοδείας του, έχει συμπεριλάβει και την Αγκυρα. Σε ανύποπτο χρόνο και όταν ήταν ακόμα πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας είχε εκφραστεί με θερμά λόγια για το «ρόλο-κλειδί» που θα μπορούσε να παίξει η Τουρκία στο θέμα της Συρίας αλλά και την «επιρροή και την ικανότητά της» σχετικά με την αντιμετώπιση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Στις τοποθετήσεις του πρέπει να προσεχθεί ότι έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της αποκατάστασης των σχέσων Τουρκίας-Ισραήλ «το συντομότερο δυνατόν». Τυγχάνει επομένως ιδιαίτερης μνείας το γεγονός ότι με «αμερικανική συνδρομή και πίεση» παρατηρούνται τελευταίως δειλά βήματα επαναπροσέγγισης μεταξύ Αγκυρας-Ισραήλ κυρίως σε ζητήματα αμυντικής συνεργασίας, ενώ κυοφορούνται ιδέες από ισραηλινής πλευράς ακόμη και για κατασκευή αγωγού ο οποίος θα μπορούσε να μεταφέρει φυσικό αέριο του κοιτάσματος Λεβιάθαν προς την Τουρκία.
Εκτός Ισραήλ
Από την περιοδεία Κέρι σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή απουσιάζει το Ισραήλ. Είναι γεγονός ότι στην αρχή της θητείας της, η Χίλαρι Κλίντον είχε ζυγίσει ότι δεν όφειλε να σπαταλήσει το χρόνο της ώστε να πιέσει προς μια νέα ισραηλο-παλαιστινιακή ειρηνευτική συμφωνία έχοντας απέναντί της μια σκληροπυρηνική ισραηλινή ηγεσία, μια βίαιη Χαμάς και μια διεφθαρμένη Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Οχθη. Τα αποτελέσματα όμως των πρόσφατων εκλογών στο Ισραήλ άλλαξαν αυτό το σκεπτικό στην Ουάσιγκτον. Ο Τζον Κέρι ήταν από εκείνους που συμβούλεψαν με θέρμη τον Μπαράκ Ομπάμα να προγραμματίσει το πρώτο του ταξίδι στο Τελ Αβίβ τον προσεχή Μάρτιο, αφουγκραζόμενος ευρύτερες συμμαχίες στο πολιτικό σκηνικό του Ισραήλ που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λύση. Επισήμως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι ο Τζον Κέρι δεν θα μεταβεί στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη, γιατί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εργάζεται στο να σχηματίσει κυβέρνηση ύστερα από τις εκλογές της 22ας Ιανουαρίου.
Η χημεία μεταξύ Ομπάμα και Κέρι έγκειται στο γεγονός ότι τους ενώνει ο χρόνος. Και οι δυο τους θα αποχωρήσουν από την πολιτική ζωή το 2016. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον Κέρι για μια μεγαλύτερη ευχέρεια ελιγμών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής όπου το δίδυμο Ομπάμα και Κλίντον δεν κατάφεραν να εισπράξουν κάτι από τις διπλωματικές τους επενδύσεις. Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος να θέλει να σφραγίσει την υστεροφημία του με θέματα της εσωτερικής του ατζέντας, ωστόσο αν παρουσιαστεί η ευκαιρία να κλείσει το Μεσανατολικό, η εξωτερική πολιτική θα επανέλθει και πάλι στην πρώτη γραμμή για τον Λευκό Οίκο.
Με την Τουρκία, αλλά όχι με το Ισραήλ, να συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των εννέα χωρών που θα επισκεφθεί για πρώτη φορά ως υπουργός Εξωτερικών, ο Τζον Κέρι ξεκινάει σήμερα μια «περιοδεία ακρόασης» σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, με σκοπό να αναζητήσει κοινό έδαφος με τους συμμάχους των ΗΠΑ για να μειώσει την ένταση και την αναταραχή που επικρατεί στον αραβικό κόσμο.
Στις τρεις εβδομάδες από τότε που ανέλαβε τα ηνία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Τζον Κέρι έχει ήδη στείλει σινιάλο μιας περισσότερο «χειραφετημένης πορείας» -από το στενό κύκλο των συμβούλων του προέδρου Ομπάμα- στη χάραξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου θα επιθυμούσαν ο νέος Αμερικανός ΥΠΕΞ να ακολουθήσει τα βήματα της προκατόχου του, ξεκινώντας τη θητεία του δηλαδή με μια περιοδεία στην Ασία. Αντιθέτως, ο Κέρι επέμεινε να ξεκινήσει από το Λονδίνο και εν συνεχεία να σταματήσει σε Γερμανία, Ιταλία, Τουρκία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κατάρ.
Το «βάρος» σε Συρία-Ιράν
Ενώ δημοσίως ο 69χρονος επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας υποστηρίζει την πολιτική Ομπάμα για έναν επαναπροσδιορισμό της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας, η οποία θα έχει κατεύθυνση την Κίνα και την Ασία, ιδιωτικώς φέρεται να 'ναι λιγότερο ενθουσιώδης για το εγχείρημα αυτό σε σχέση με τη Χίλαρι Κλίντον. Ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας φαίνεται να ενδιαφέρεται περισσότερο στο να αναμιχθεί εδώ και τώρα στις κρίσεις της Συρίας και του Ιράν αλλά και να βοηθήσει να υπογραφεί μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ευρώπη, μια από τις προτεραιότητες του Λευκού Οίκου, έτσι όπως εκφράστηκε και διά στόματος Ομπάμα στην πρόσφατη ομιλία του για την Κατάσταση του Εθνους.
Το μεγαλύτερο μέρος της δεκαήμερης περιοδείας του (25 Φεβρουαρίου-6 Μαρτίου) θα καταλάβει η προοπτική του εμφύλιου πολέμου στη Συρία. Στη Ρώμη, ο Τζον Κέρι θα συμμετάσχει σε συνάντηση με ξένους ομολόγους του οι οποίοι θα συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία, ενώ θα συναντηθεί και με την ηγεσία της συριακής αντιπολίτευσης. Ο Λευκός Οίκος βρίσκεται υπό συνεχή πίεση να προχωρήσει στον εξοπλισμό των ανταρτών ύστερα και από την αποκάλυψη ότι τόσο η τέως υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον όσο και ο υπουργός Αμυνας Λίον Πανέτα το είχαν εισηγηθεί σχετικά από το περασμένο καλοκαίρι. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ έχει δηλώσει ότι θα εξετάσει μια σειρά επιλογών με τους γείτονες της Συρίας προτού αποφασίσει τα επόμενα βήματα της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.
«Ρόλος-κλειδί» για Αγκυρα
Ο Τζον Κέρι, μεταξύ των στάσεων της περιοδείας του, έχει συμπεριλάβει και την Αγκυρα. Σε ανύποπτο χρόνο και όταν ήταν ακόμα πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας είχε εκφραστεί με θερμά λόγια για το «ρόλο-κλειδί» που θα μπορούσε να παίξει η Τουρκία στο θέμα της Συρίας αλλά και την «επιρροή και την ικανότητά της» σχετικά με την αντιμετώπιση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Στις τοποθετήσεις του πρέπει να προσεχθεί ότι έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της αποκατάστασης των σχέσων Τουρκίας-Ισραήλ «το συντομότερο δυνατόν». Τυγχάνει επομένως ιδιαίτερης μνείας το γεγονός ότι με «αμερικανική συνδρομή και πίεση» παρατηρούνται τελευταίως δειλά βήματα επαναπροσέγγισης μεταξύ Αγκυρας-Ισραήλ κυρίως σε ζητήματα αμυντικής συνεργασίας, ενώ κυοφορούνται ιδέες από ισραηλινής πλευράς ακόμη και για κατασκευή αγωγού ο οποίος θα μπορούσε να μεταφέρει φυσικό αέριο του κοιτάσματος Λεβιάθαν προς την Τουρκία.
Εκτός Ισραήλ
Από την περιοδεία Κέρι σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή απουσιάζει το Ισραήλ. Είναι γεγονός ότι στην αρχή της θητείας της, η Χίλαρι Κλίντον είχε ζυγίσει ότι δεν όφειλε να σπαταλήσει το χρόνο της ώστε να πιέσει προς μια νέα ισραηλο-παλαιστινιακή ειρηνευτική συμφωνία έχοντας απέναντί της μια σκληροπυρηνική ισραηλινή ηγεσία, μια βίαιη Χαμάς και μια διεφθαρμένη Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Οχθη. Τα αποτελέσματα όμως των πρόσφατων εκλογών στο Ισραήλ άλλαξαν αυτό το σκεπτικό στην Ουάσιγκτον. Ο Τζον Κέρι ήταν από εκείνους που συμβούλεψαν με θέρμη τον Μπαράκ Ομπάμα να προγραμματίσει το πρώτο του ταξίδι στο Τελ Αβίβ τον προσεχή Μάρτιο, αφουγκραζόμενος ευρύτερες συμμαχίες στο πολιτικό σκηνικό του Ισραήλ που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λύση. Επισήμως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι ο Τζον Κέρι δεν θα μεταβεί στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη, γιατί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εργάζεται στο να σχηματίσει κυβέρνηση ύστερα από τις εκλογές της 22ας Ιανουαρίου.
Η χημεία μεταξύ Ομπάμα και Κέρι έγκειται στο γεγονός ότι τους ενώνει ο χρόνος. Και οι δυο τους θα αποχωρήσουν από την πολιτική ζωή το 2016. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον Κέρι για μια μεγαλύτερη ευχέρεια ελιγμών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής όπου το δίδυμο Ομπάμα και Κλίντον δεν κατάφεραν να εισπράξουν κάτι από τις διπλωματικές τους επενδύσεις. Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος να θέλει να σφραγίσει την υστεροφημία του με θέματα της εσωτερικής του ατζέντας, ωστόσο αν παρουσιαστεί η ευκαιρία να κλείσει το Μεσανατολικό, η εξωτερική πολιτική θα επανέλθει και πάλι στην πρώτη γραμμή για τον Λευκό Οίκο.
