ΗΠΑ και Ευρώπη θα κυριαρχούν και στον 21ο αιώνα

Anne-Marie Slaughter

ΤΟ ΒΗΜΑ - The Project Syndicate

Οι ΗΠΑ ανέρχονται, η Ευρώπη σταθεροποιείται και οι δυο τους έρχονται πιο κοντά. Αυτό ήταν το κύριο μήνυμα στο ετήσιο Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου (MSC), όπου συγκεντρώθηκαν νωρίτερα αυτον τον μήνα υπουργοί Αμυνας, Εξωτερικών, ανώτατοι στρατιωτικοί, βουλευτές, δημοσιογράφοι και ειδικοί σε θέματα εθνικής ασφάλειας.Στο συνέδριο έγινε συζήτηση και για ένα ασυνήθιστο θέμα - «Ευρήματα πετρελαίου και φυσικού αερίου: πώς αλλάζει η γεωπολιτική της ενέργειας». Εκεί περιγράφηκε η «ενεργειακή επανάσταση στο εσωτερικό των ΗΠΑ»: μια αύξηση 25% στην παραγωγή φυσικού αερίου, που θα μειώσει τις τιμές στις ΗΠΑ, και μια παραγωγή πετρελαίου που θα μειώσει τις εισαγωγές από το 60 στο 40% της κατανάλωσης.Σύμφωνα με τις προβλέψεις οι ΗΠΑ θα μπορούν να εισάγουν ενέργεια για να καλύπτουν όλες τις ανάγκες τους από τη  Βόρειο και τη Νότιο Αμερική ως το 2030.

Η αίσθηση για την καλή τύχη των ΗΠΑ, μια φράση που δεν ακούγεται συχνά στον κόσμο αυτές τις ημέρες, βασίζεται και στο γεγονός ότι οι χαμηλότερες τιμές της ενέργειας για την βιομηχανία των ΗΠΑ έχει μεγάλες θετικές επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα της αμερικανικής οικονομίας. Και οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξεπεράσει την Ρωσία ως ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο.

Οι αναδυόμενες δυνάμεις πρέπει να θυμούνται ότι «οι κατεστημένες δυνάμεις δεν βυθίζονται», είπε στο συνέδριο ο υπουργός Εξωτερικών της Βραζιλίας.

Με άλλα λόγια, η διάχυτη εντύπωση της παρακμής της Δύσης έχει ξαφνικά αντιστραφεί. Ο ορίζοντας μοιάζει πιο λαμπρός και στην ευρωπαϊκή πλευρά. Στην εναρκτήρια συζήτηση με θέμα «Η κρίση του ευρώ και το μέλλον της ΕΕ» κυριάρχησε συγκρατημένη αισιοδοξία. Κανείς δεν πιστεύει ότι τα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν λυθεί, αλλά ούτε κανείς πιστεύει ότι η ευρωζώνη διαλύεται.

Συμπέρασμα; Οι ΗΠΑ ανέρχονται, παρά τα δημοσιονομικά προβλήματα, και η Ευρώπη σταθεροποιείται, παρά τα προβλήματα του κοινού νομίσματος. Και όπως είπε ο αντιπρόεδρος της Αμερικής Τζο Μπάιντεν, «πιστεύουμε ότι η Ευρώπη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της δέσμευσής μας προς τον υπόλοιπο κόσμο, και ο καταλύτης για την παγκόσμια συνεργασία μας».

Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός εταίρος της Αμερικής. Το δείχνουν αριθμοί που μοιάζει συχνά να ξεχνάει η κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία έχει εστιάσει την προσοχή της στην Ασία: περισσότερα από 600 δισ. δολάρια στο εμπόριο κάθε χρόνο, που δημιουργούν και συντηρούν εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, και μια εμπορική σχέση συνολικής αξίας 5 τρισ. δολαρίων.

Οπως είπε και η πρώην υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον σε μία από τις τελευταίες ομιλίες της για την εξωτερική πολιτική, οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να στραφούν από την Ευρώπη προς την Ασία, αλλά μάλλον με την Ευρώπη προς την Ασία.

Η Δύση ανέρχεται αργά αλλά σταθερά. Μαζί Ευρώπη και ΗΠΑ αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ, έχουν μακράν την μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο, και ελέγχουν ένα αυξανόμενο μέρος των ενεργειακών αποθεμάτων του πλανήτη.

Εχουν επίσης τρομερές διπλωματικές δυνατότητες, και ικανότητες για αναπτυξιακή βοήθεια, αντιπροσωπεύοντας μια ειρηνική κοινότητα δημοκρατιών που μοιράζονται μια κοινή δέσμευση στα δικαιώματα, και στην αξιοπρέπεια όλων των ανθρωπίνων όντων.

Φαντάζεστε μια τέτοια κοινότητα στην ανατολική ακτή της Λατινικής Αμερικής ή στη δυτική ακτή της Αφρικής; Φαίνεται, τελικά, ότι ΗΠΑ και Ευρώπη μάλλον θα κυριαρχήσουν και σε αυτόν τον αιώνα.

* Η Αν-Μαρί Σλότερ, πρώην επικεφαλής πολιτικού σχεδιασμού στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ (2009-2011), είναι καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.