Για να γλιτώσει από τα πλεονάσματα, η Κίνα φτιάχνει βιομηχανίες-μαμούθ

Εργάτης πάνω σε μία φορτηγίδα φορτωμένη με μπομπίνες καλωδίων χάλυβα στο λιμάνι της Σαγκάη. 

Του Dexter Roberts

Η Κίνα στοχεύει σε μεγέθη extra large όταν πρόκειται για τις βιομηχανίες της. Οι κινεζικές κρατικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν πρόσφατα την πρόθεσή τους να προωθήσουν τις συγχωνεύσεις σε εννέα βασικούς κλάδους συμπεριλαμβανομένων του χάλυβα, του τσιμέντου, των ναυπηγιών, των αυτοκινήτων και του αλουμινίου, και επίσης έθεσαν τους στόχους για το βάθος που θα προχωρήσουν οι συγχωνεύσεις αυτές.

Ο στόχος: να συγχωνευτούν οι κατακερματισμένες βιομηχανίες, να σταματήσει η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και οι πόλεμοι των τιμών, και τελικά να δημιουργηθούν διεθνώς ανταγωνιστικές εταιρείες.

«Ένα κοινό χαρακτηριστικό αυτών των εννέα κλάδων είναι οι οικονομίες κλίμακας», δήλωσε ο Zhu Hongren, επικεφαλής μηχανικός του ισχυρού υπουργείου Βιομηχανίας και Πληροφορικής, ο οποίος έκανε και την ανακοίνωση για τα σχέδια των συγχωνεύσεων. Οι κλάδοι, που περιλαμβάνουν, επίσης, ηλεκτρονικά είδη, φαρμακευτικά προϊόντα, βιομηχανοποιημένη γεωργία και σπάνιες γαίες, υποφέρουν από πλεονασματική παραγωγή και σκληρό ανταγωνισμό τιμών, είπε, σύμφωνα με μια έκθεση της 23ης Ιανουαρίου στην επίσημη China Daily που είναι στην αγγλική γλώσσα. «Η προώθηση των συγχωνεύσεων και οι ανασύνταξη θα συμβάλουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κατανομής των πόρων, θα ρυθμίσουν και θα βελτιστοποιήσουν τις βιομηχανικές δομές, καθώς επίσης θα βελτιώσουν τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των βασικών επιχειρήσεων».

Πέρυσι, η Κίνα είχε περισσότερους από 160 εκατομμύρια τόνους χάλυβα πλεόνασμα και της περίσσεψαν πάνω από 300 εκατομμύρια τόνοι τσιμέντου, σύμφωνα με μια έκθεση στην ιστοσελίδα του Caijing, ενός οικονομικού περιοδικού που εκδίδεται ανά δεκαπενθήμερο. Το αλουμίνιο, που η μέση ημερήσια παραγωγή του στην Κίνα έσπασε το Δεκέμβριο το ρεκόρ των 58.800 μετρικών τόνων, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Αλουμινίου, βρίσκεται σε πορεία για να παρουσιάσει το μεγαλύτερο παγκόσμιο πλεόνασμά του από το 2009, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Barclays (BCS). «Το κρίσιμο συστατικό ενός πλεονάσματος σχεδόν 1,8 εκατομμυρίων τόνων είναι ότι η κινεζική παραγωγή θα φτάσει ρυθμό ανάπτυξης περίπου 12% τοις εκατό», έγραφε ο Gayle Berry, αναλυτής της Barclays στο Λονδίνο.

Το top 10 των παραγωγών χάλυβα της Κίνας θα αντιπροσωπεύει το 60% της παραγωγής μέχρι το 2015, ξεπερνώντας έτσι το 50% που ισχύει σήμερα, με τρεις έως πέντε που είναι διεθνώς ανταγωνιστικοί, σύμφωνα με την «κατευθυντήρια γραμμή για τη συγχώνευση και την αναδιοργάνωση των βασικών κλάδων» που εκδίδεται από το MIIT και 11 άλλα υπουργεία. Η Κίνα διαθέτει σήμερα 2.700 χαλυβουργεία, πολλά από τα οποία είναι μικρά και μη παραγωγικά, και παράγουν κατώτερης αξίας προϊόντα, όπως οπλισμό, τις ράβδους σιδήρου με νευρώσεις που χρησιμοποιούνται για τον οπλισμό του σκυροδέματος. Και τα πιο εξελιγμένα προϊόντα που κατασκευάζονται από τους μεγαλύτερους παίκτες του κλάδου είναι τώρα σε υπερπροσφορά, επίσης.

«Αυτή η νέα πίεση για το σχηματισμό πιο μεγάλων επιχειρήσεων, σε ένα ευρύτερο φάσμα βιομηχανικών κλάδων, παρουσιάζει την ίδια υπόσχεση και τις ίδιες παγίδες», όπως σε προηγούμενες προσπάθειες για διαχείριση των συγχωνεύσεων, λέει ο Batson. «Το δυνητικό όφελος είναι ότι οι οικονομίες κλίμακας βελτιώνονται και η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα περιορίζεται. Το ενδεχόμενο μειονέκτημα είναι ότι ο ανταγωνισμός μειώνεται επίσης και ο ιδιωτικός τομέας χάνει».

«Κάθε τοπική διοίκηση θέλει να έχει τα δικά της εργοστάσια χάλυβα και όλους τους βασικούς κλάδους στην επικράτειά της. Και δεν μπορεί να δει ξεκάθαρα τι συμφέρον έχει να βοηθήσει την κεντρική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα προβλήματα πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας », λέει. «Ο λόγος που τους αρέσει να έχουν τις επιχειρήσεις δικές τους , φυσικά, είναι η επένδυση, η απασχόληση και τα φορολογικά έσοδα, τα γνωστά δηλαδή οικονομικά καλούδια».