Τα καλά νέα είναι πως οι δανειστές τηρούν, για πρώτη φορά, την –
πιο ανώδυνη έστω - δέσμευσή τους για το χρέος. Τα κακά νέα είναι ότι
Σόιμπλε και ΔΝΤ εξακολουθούν να παίζουν στα ζάρια (των πολιτικών τους
σκοπιμοτήτων) την Ελλάδα.Ή άλλως, το χθεσινό Eurogroup μπορεί να απέφερε μεν την, σημαντική,
έγκριση των βραχυπρόθεσμων μέτρων που θα μειώσουν το χρέος κατά 20% έως
το 2060, αλλά ταυτόχρονα κορύφωσε το blame game μεταξύ Σόιμπλε και ΔΝΤ
στην πλάτη της Ελλάδας – ένα blame game που, ούτε λίγο ούτε πολύ, οδηγεί
σε αξιώσεις για πρωτογενή πλεονάσματα της, θηριώδους, τάξης των 7 δις
ετησίως τουλάχιστον έως το 2022.
Η φράση που αφαιρέθηκε από το ανακοινωθέν
Ο στόχος είναι πολιτικά ακατόρθωτος, κοινωνικά βάρβαρος και… υπαρξιακά επικίνδυνος για το ίδιο το οικοδόμημα του ευρώ. Εξ ου και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, στη σκιά και του ιταλικού δημοψηφίσματος, άφησαν ανοιχτό χθες το θέμα των στόχων για τα μεσοπρόθεσμα πλεονάσματα – ένα θέμα, που ουσιαστικά θα κρίνει και την συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Και προς αποφυγή ανεξέλεγκτης έκρηξης αφαίρεσαν, ως «μη ρεαλιστική», συγκεκριμένη φράση που υπήρχε στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος και καλούσε την Αθήνα να επεξεργαστεί πρόσθετα μέτρα για περικοπές στις συντάξεις και μείωση του αφορολόγητου.
Ωστόσο, οι στόχοι για τα πλεονάσματα – δηλαδή για τη «δοσολογία» της λιτότητας – μετά το 2018 παραμένουν εκκρεμείς και απειλούν να αναδειχθούν στη μεγάλη νάρκη του τρίτου Μνημονίου.
Τι απαίτησε ο Σόιμπλε
Κατά τις πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέμεινε και χθες – και επέβαλε, όπως προκύπτει από το κοινό ανακοινωθέν – στην άποψη ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος δεν μπορούν να συζητηθούν πριν από τα μέσα του 2018 και ότι, ταυτόχρονα, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να διατηρηθεί στο 3,5% για μια δεκαετία (!).
Σύμφωνα με το Bloomberg, η θέση αυτή συνάντησε τις έντονες αντιρρήσεις του ΔΝΤ το οποίο καλωσόρισε μεν αλλά χαρακτήρισε «ανεπαρκή» τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους και εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις για τους χειρισμούς της ευρωπαϊκής – και, ουσιαστικά, της γερμανικής – πλευράς στο θέμα των πλεονασμάτων.
Εκνευρισμός από το ΔΝΤ
Το Ταμείο φέρεται να ζήτησε τουλάχιστον την «περιγραφή» των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, ωστόσο ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνώρισε στην συνέντευξη Τύπου πως κάτι τέτοιο αποτελεί «ταμπού» για το Βερολίνο τουλάχιστον έως τις γερμανικές εκλογές του επόμενου Σεπτέμβρη.
«Αποτελεί πάγια θέση του Eurogroup», είπε, «η μετάθεση αυτής της συζήτησης για τα μέσα του 2018 και το ΔΝΤ «το καταλαβαίνει αυτό».
Το Ταμείο, όμως, μάλλον εξέφρασε εντελώς διαφορετικής θέση. Κατά τους Financial Times επέμεινε στον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, και πέταξε το μπαλάκι στον Σόιμπλε για το θέμα των πλεονασμάτων.
Η θέση Τόμσεν στο Eurogroup
«Εάν η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι θέλουν μια ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους με πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για 5 ή 10 χρόνια πρέπει να δούμε με ποια μέτρα θα το πετύχουν», δήλωσε αξιωματούχος του ΔΝΤ.
Ο ίδιος, δε, πρόσθεσε πως στη συνεδρίαση του Eurogroup ο Πολ Τόμσεν φέρεται να είπε ότι «αν υπάρξει απόφαση για διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου στο 3,5% του ΑΕΠ θα πρέπει αφενός να τεκμηριωθεί με πειστικό τρόπο πως θα επιτευχθεί ο στόχος και αφετέρου να καταδειχθεί το εάν τα προτεινόμενα μέτρα θα βλάψουν την ανάπτυξη».
Μέτρα για συντάξεις και φορολογικό
Για να καταλήξει στο… δια ταύτα των νέων μέτρων – ήτοι, στο μήνυμα ότι το ΔΝΤ θεωρεί ότι για να επιτευχθεί ο, «εξαιρετικά δύσκολος», στόχος του 3,5%, «πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα μειώνουν τις δαπάνες για το ασφαλιστικό, οι οποίες είναι σήμερα στο 10% του ΑΕΠ, και να γίνουν παρεμβάσεις για τη μείωση του αφορολογήτου ορίου, το οποίο καλύπτει σήμερα το 60% των φορολογουμένων στην Ελλάδα».
Υπό αυτά τα δεδομένα, ήταν περισσότερο από αναμενόμενη η δήλωση Ντάισελμπλουμ πως δεν πρέπει να αναμένεται απόφαση για τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα πριν από τον Ιανουάριο του 2017.
Και για τη μεν ελληνική πλευρά, όπως αναγνώριζαν κυβερνητικές πηγές, μια παράταση της αποχής του Ταμείου από το πρόγραμμα μπορεί να είναι και το καλύτερο δυνατό σενάριο αυτή τη στιγμή. Για τον Σόιμπλε όμως, όπως υπενθυμίζουν οι Financial Times, η ενεργός συμμετοχή του ΔΝΤ αποτελεί δέσμευση προς τους Γερμανούς βουλευτές και προϋπόθεση για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση προς την Αθήνα.
Οπότε, η έλευση της γερμανικής προεκλογικής χρονιάς διαγράφεται αρκούντως δύσκολη και απρόβλεπτη και για τη μνημονιακή Ελλάδα…
Νικόλ Λειβαδάρη-
Η φράση που αφαιρέθηκε από το ανακοινωθέν
Ο στόχος είναι πολιτικά ακατόρθωτος, κοινωνικά βάρβαρος και… υπαρξιακά επικίνδυνος για το ίδιο το οικοδόμημα του ευρώ. Εξ ου και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, στη σκιά και του ιταλικού δημοψηφίσματος, άφησαν ανοιχτό χθες το θέμα των στόχων για τα μεσοπρόθεσμα πλεονάσματα – ένα θέμα, που ουσιαστικά θα κρίνει και την συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Και προς αποφυγή ανεξέλεγκτης έκρηξης αφαίρεσαν, ως «μη ρεαλιστική», συγκεκριμένη φράση που υπήρχε στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος και καλούσε την Αθήνα να επεξεργαστεί πρόσθετα μέτρα για περικοπές στις συντάξεις και μείωση του αφορολόγητου.
Ωστόσο, οι στόχοι για τα πλεονάσματα – δηλαδή για τη «δοσολογία» της λιτότητας – μετά το 2018 παραμένουν εκκρεμείς και απειλούν να αναδειχθούν στη μεγάλη νάρκη του τρίτου Μνημονίου.
Τι απαίτησε ο Σόιμπλε
Κατά τις πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέμεινε και χθες – και επέβαλε, όπως προκύπτει από το κοινό ανακοινωθέν – στην άποψη ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος δεν μπορούν να συζητηθούν πριν από τα μέσα του 2018 και ότι, ταυτόχρονα, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να διατηρηθεί στο 3,5% για μια δεκαετία (!).
Σύμφωνα με το Bloomberg, η θέση αυτή συνάντησε τις έντονες αντιρρήσεις του ΔΝΤ το οποίο καλωσόρισε μεν αλλά χαρακτήρισε «ανεπαρκή» τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους και εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις για τους χειρισμούς της ευρωπαϊκής – και, ουσιαστικά, της γερμανικής – πλευράς στο θέμα των πλεονασμάτων.
Εκνευρισμός από το ΔΝΤ
Το Ταμείο φέρεται να ζήτησε τουλάχιστον την «περιγραφή» των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, ωστόσο ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνώρισε στην συνέντευξη Τύπου πως κάτι τέτοιο αποτελεί «ταμπού» για το Βερολίνο τουλάχιστον έως τις γερμανικές εκλογές του επόμενου Σεπτέμβρη.
«Αποτελεί πάγια θέση του Eurogroup», είπε, «η μετάθεση αυτής της συζήτησης για τα μέσα του 2018 και το ΔΝΤ «το καταλαβαίνει αυτό».
Το Ταμείο, όμως, μάλλον εξέφρασε εντελώς διαφορετικής θέση. Κατά τους Financial Times επέμεινε στον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, και πέταξε το μπαλάκι στον Σόιμπλε για το θέμα των πλεονασμάτων.
Η θέση Τόμσεν στο Eurogroup
«Εάν η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι θέλουν μια ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους με πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για 5 ή 10 χρόνια πρέπει να δούμε με ποια μέτρα θα το πετύχουν», δήλωσε αξιωματούχος του ΔΝΤ.
Ο ίδιος, δε, πρόσθεσε πως στη συνεδρίαση του Eurogroup ο Πολ Τόμσεν φέρεται να είπε ότι «αν υπάρξει απόφαση για διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου στο 3,5% του ΑΕΠ θα πρέπει αφενός να τεκμηριωθεί με πειστικό τρόπο πως θα επιτευχθεί ο στόχος και αφετέρου να καταδειχθεί το εάν τα προτεινόμενα μέτρα θα βλάψουν την ανάπτυξη».
Μέτρα για συντάξεις και φορολογικό
Για να καταλήξει στο… δια ταύτα των νέων μέτρων – ήτοι, στο μήνυμα ότι το ΔΝΤ θεωρεί ότι για να επιτευχθεί ο, «εξαιρετικά δύσκολος», στόχος του 3,5%, «πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα μειώνουν τις δαπάνες για το ασφαλιστικό, οι οποίες είναι σήμερα στο 10% του ΑΕΠ, και να γίνουν παρεμβάσεις για τη μείωση του αφορολογήτου ορίου, το οποίο καλύπτει σήμερα το 60% των φορολογουμένων στην Ελλάδα».
Υπό αυτά τα δεδομένα, ήταν περισσότερο από αναμενόμενη η δήλωση Ντάισελμπλουμ πως δεν πρέπει να αναμένεται απόφαση για τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα πριν από τον Ιανουάριο του 2017.
Και για τη μεν ελληνική πλευρά, όπως αναγνώριζαν κυβερνητικές πηγές, μια παράταση της αποχής του Ταμείου από το πρόγραμμα μπορεί να είναι και το καλύτερο δυνατό σενάριο αυτή τη στιγμή. Για τον Σόιμπλε όμως, όπως υπενθυμίζουν οι Financial Times, η ενεργός συμμετοχή του ΔΝΤ αποτελεί δέσμευση προς τους Γερμανούς βουλευτές και προϋπόθεση για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση προς την Αθήνα.
Οπότε, η έλευση της γερμανικής προεκλογικής χρονιάς διαγράφεται αρκούντως δύσκολη και απρόβλεπτη και για τη μνημονιακή Ελλάδα…
Νικόλ Λειβαδάρη-