Δύση - Ρωσία και Τουρκία

Οχι στη διεύρυνση προς Ανατολάς αλλά και συνολικά, είναι το μήνυμα του δημοψηφίσματος στην Ολλανδία που απέρριψε την εταιρική σχέση Ουκρανίας. Ετσι άδοξα ακυρώνεται η απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στο Βίλνιους του Νοεμβρίου του 2013 που προσέφερε ειδική σχέση στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία.Το μήνυμα προς το Κρεμλίνο είναι σαφές: η ΕΕ δεν θέλει και δεν μπορεί πλέον να στηρίξει μια πολιτική επέκτασής της στην πρώην ΕΣΣΔ. Ταυτόχρονα, σε πιο διακριτικούς τόνους, ένα δεύτερο Οχι απαντά στο ερώτημα αν το ΝΑΤΟ θα επιχειρήσει διεύρυνση στην πρώην ΕΣΣΔ, αλλά και ουσιαστική ενίσχυση των στρατιωτικών του δυνάμεων στις Βαλτικές, την Πολωνία και τη Ρουμανία, καθώς, για πρώτη φορά μετά την ανάφλεξη στην Ουκρανία, εντός του μήνα αναμένεται να συνέλθει στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας.
Παρά τις δηλώσεις του πρέσβη της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ, που συνέστησε χαμηλές προσδοκίες, η ίδια η Σύνοδος είναι η είδηση και μάλιστα σε συνδυασμό με το δημοψήφισμα στην Ολλανδία δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για καμπή στις σχέσεις της Δύσης, των ΗΠΑ δηλαδή, και της ΕΕ με τη Ρωσία.

Στην Ολλανδία, αλλά και στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών-μελών της ΕΕ φοβούνται περισσότερο την κατάργηση της βίζας για τους πολίτες της Ουκρανίας παρά την επιστροφή του Κιέβου στην επιρροή της Μόσχας. Από μόνη της η σύγκληση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας αποτυπώνει την πρόοδο της προσέγγισης ΗΠΑ-Ρωσίας και πέραν της Συρίας, πιστοποιεί ότι το Κρεμλίνο έχει λάβει διαβεβαιώσεις από τον Λευκό Οίκο ότι μόνο συμβολικού χαρακτήρα κινήσεις ενίσχυσης της συμμαχικής στρατιωτικής παρουσίας στις Βαλτικές και την Πολωνία πρόκειται να γίνουν. Το διπλό αυτό παραπάνω μήνυμα δεν θα διαβαστεί ευχάριστα στην Αγκυρα:

• Αν μια ειδική σχέση της ΕΕ με την Ουκρανία είναι αδύνατη, κατά μείζονα λόγο το ίδιο ισχύει και για την Τουρκία ακόμη και ως προς την υλοποίηση των συμφωνηθέντων στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου: αν η κατάργηση της βίζας για Ουκρανούς φοβίζει, ποιο θα είναι το εσωτερικό πολιτικό κόστος της κατάργησης της βίζας για τους Τούρκους;

• Οταν ξέσπασε η κρίση Δύσης - Ρωσίας πριν από δύο χρόνια, η Τουρκία κράτησε προσεκτικές αποστάσεις που καταγράφηκαν ως ευμενής υπέρ του Κρεμλίνου ουδετερότητα. Σήμερα η ψυχροπολεμική υποτροπή στις σχέσεις Αγκυρας-Μόσχας παγιώνεται την ώρα που η εξομάλυνση των σχέσεων Δύσης- Ρωσίας φαίνεται να είναι ζήτημα χρόνου.
kapopoulos@pegasus.gr