Η πρωτοφανής -κατά γενική ομολογία- ενέργεια της
τουρκικής κυβέρνησης να καταρρίψει το ρωσικό πολεμικό αεροσκάφος, επειδή
-όπως λέει- παραβίασε τον εθνικό της εναέριο χώρο, έχει προκαλέσει
σοβαρούς προβληματισμούς σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στις συμμαχικές
χώρες του ΝΑΤΟ. Μια ενέργεια τόσο υψηλού ρίσκου και πρόκλησης σε μια
μεγάλη χώρα με υψηλότατο επίπεδο στρατιωτικής ισχύος δεν είναι παίξε -
γέλασε. Μπορεί ο πρόεδρος Ομπάμα να ήταν υποχρεωμένος να καλύψει με τη
δήλωσή του το περιστατικό, όμως την ίδια στιγμή όλες οι στρατιωτικές
πηγές του Πενταγώνου άδειασαν την τουρκική πλευρά, αποκαλύπτοντας πως το
ρωσικό αεροσκάφος που πετούσε στα σύνορα με τη Συρία παραβίασε, τον
τουρκικό εναέριο χώρο μόλις για 17 δευτερόλεπτα, όπως δημοσιοποίησαν οι
"New York Times"!ΤΟ ΘΕΜΑ όμως δεν είναι τι έγινε, διότι αυτό είναι γνωστό. Το θέμα είναι γιατί έγινε και το ακόμα πιο δύσκολο ερώτημα είναι πού μπορεί να πάει το πράγμα. Τα αλλεπάλληλα χτυπήματα με αεροπορικές επιδρομές Δύσης και Ρωσίας κατά του Ισλαμικού Κράτους και των αντικαθεστωτικών (από τη Ρωσία), που μάχονται τον Άσαντ και αποτελούν άτυπους συμμάχους της Τουρκίας έχουν δώσει σημαντική ανάσα στο καθεστώς της Βηρυτού, γεγονός που δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Άγκυρας, η οποία θέλει στη βορειοδυτική Συρία τη δημιουργία μίας νεκρής «ζώνης ασφαλείας». Επίσης, η αεροπορική ομπρέλα Δύσης και Ρωσίας τον τελευταίο καιρό έχει οδηγήσει στην αναβάθμιση του ρόλου των Κούρδων, που αποτελούν τις μόνες αξιόπιστες χερσαίες δυνάμεις στην περιοχή στα βόρεια της Συρίας που πολεμούν τους τζιχαντιστές, με την Άγκυρα να θέλει να ανακόψει την πορεία τους προς τη δημιουργία αυτόνομης κουρδικής περιοχής στη Συρία, καθώς εκτιμά ότι κάτι τέτοιο θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για το εδαφικό status της Τουρκίας και θα ενεργοποιήσει τα 20 εκατομμύρια Κούρδων που κατοικούν στα νοτιοανατολικά της χώρας.
ΕΚΤΟΣ αυτού, πολλαπλασιάζονται οι πληροφορίες για έντονη δράση Τούρκων ακροδεξιών από τους Γκρίζους Λύκους στις τάξεις των αντικαθεστωτικών στη Συρία. Ουσιαστικά, με αυτή την τυχοδιωκτική κίνηση, η Τουρκία επιχειρεί να εμπλέξει ολόκληρη τη Δύση και το ΝΑΤΟ σε μία νέα όξυνση με τη Μόσχα, την ώρα που οι σχέσεις των δύο πλευρών τον τελευταίο καιρό, και ειδικότερα μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι, τείνουν προς εξομάλυνση, με κοινό στόχο -αν και διαφορετικές προσεγγίσεις και σκοπούς- την καταπολέμηση της τζιχαντιστικής απειλής.
ΟΛΑ αυτά είναι ευδιάκριτα περισσότερο από κάθε άλλη φορά και είναι δύσκολο για τη Δύση να αποδεχτεί και κυρίως να βοηθήσει την Άγκυρα να πετύχει τους στόχους της με τόσο επικίνδυνα μέσα. Όπως μάλιστα αναφέρει η ανακοίνωση του τουρκικού Κομμουνιστικού Κόμματος: "Αυτή τη χώρα την κυβερνά μια αλογάριαστη , ανόητη και ανήθικη συμμορία. Αυτό αποκαλύφθηκε και αυτή τη φορά. Τα νότια σύνορα της Τουρκίας είναι διάτρητα Από εκεί περνάνε οι συμμορίες του ISIS, οι ισλαμιστές της φρίκης, τα κομβόι πετρελαίου που χρηματοδοτούν την οικογένεια του Ερντογάν. Όλα τα κρατικά όργανα μέχρι και οι έπαρχοι στην Τουρκία έχουν επιστρατευτεί για να μεγαλώσει ο πόλεμος και οι σφαγές στη γειτονική Συρία. Και βγαίνει ξεδιάντροπα ο πρωθυπουργός και λέει ότι δεν έχουμε βλέψεις στο έδαφος καμίας χώρας".
ΤΟ ΝΑΤΟ αναμφίβολα θα υπερασπιστεί τον Ερντογάν. Μόνο που, για να το κάνει, θα επιχειρήσει να του βάλει «τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι». Ο Ερντογάν είναι πλέον παράγοντας αστάθειας, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ασκεί πολιτική σύμφωνα με τα συμφέροντά του, μετατρέποντας σταδιακά την παραδοσιακή κοσμική αντίληψη του κράτους σε θρησκευτική. Και ως αντάλλαγμα για τη «συλλογική άμυνα», η Ουάσιγκτον θα απαιτήσει από τον Ερντογάν και ένα, και δύο, και τρία... Και αυτό θα είναι το τέλος του.
Η ΠΤΩΣΗ του Ερντογάν θα επιταχυνθεί αν τα οικονομικά αντίμετρα της Μόσχας υλοποιηθούν και κλιμακωθούν. Δεν είναι μόνο, ή κυρίως, τα μεγάλα έργα του Turkish Stream που πρόκειται να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη από τον Νότο, ούτε η ματαίωση του πυρηνικού εργοστασίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον τουρκικό Νότο, στο Ακουγιού. Το σοβαρότερο πλήγμα, πέραν της απουσίας πέντε εκατομμυρίων Ρώσων τουριστών τον χρόνο και του περιορισμού των εξαγωγών σε αγροτικά προϊόντα και κρέας, θα είναι τα μεγάλα συμβόλαια που έχουν οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες στη Ρωσία και σε χώρες εξαρτώμενες σε μεγάλο βαθμό από αυτήν. Ο κλάδος των κατασκευών στην Τουρκία είναι στα όρια της φούσκας που, αν σκάσει, μπορεί να δημιουργήσει ντόμινο σε όλη την οικονομία. Κι αυτό θα έχει τεράστιο πολιτικό κόστος, όπως συμβαίνει σε κάθε οικονομική κρίση.
ΜΠΟΡΕΙ όμως να αλλάξει ο ρους των πραγμάτων και των σχεδίων σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της Συρίας και το τέλος του ISIS; Για να εξυπηρετηθούν τα σχέδια του Ερντογάν, θεωρείται πλέον αδύνατο. Η χειρότερη περίπτωση για τη Συρία είναι να βρεθούν τέσσερις στρατοί, ρωσικός, αμερικανικός, γαλλικός και βρετανικός, όπου θα καταλάβουν τον κενό χώρο του ISIS και θα διαπραγματεύονται, όπως στη Γερμανία μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, για την τύχη της χώρας. Ευτυχώς που η Δαμασκός είναι στην άκρη του χάρτη και όχι στη μέση, όπως το Βερολίνο.
dchristou52@gmail.com
